Opublikowany dziś w Europie raport1 Greenpeace dowodzi, że wdrożenie rolnictwa ekologicznego na szeroką skalę jest jedynym rozwiązaniem problemu zmniejszania się populacji pszczół miodnych i innych owadów zapylających, które związane jest z obecnym modelem rolnictwa przemysłowego. Raport uwzględnia zarówno aktualną wiedzę naukową na temat rolnictwa ekologicznego, jak i doświadczenia rolników, przedsiębiorców ekologicznych i naukowców z całej Europy.
Głównym czynnikiem spadku populacji pszczół jest stale zwiększające się użycie nawozów, herbicydów i insektycydów oraz ich synergistyczny, niekorzystny wpływ na zdrowie owadów zapylających. Równie istotnym problemem jest też utrata naturalnych i na półnaturalnych siedlisk. Przedstawione w raporcie wyniki badań, a także świadectwa rolników z całej Europy potwierdzają, że stosowanie pestycydów nie jest konieczne dla skutecznej walki ze szkodnikami upraw. W rolnictwie ekologicznym stosuje się płodozmian, międzyplony i uprawy mieszane, odporne odmiany roślin uprawnych, wspiera się populacje naturalnych wrogów szkodników, np. biedronek, pająków czy parazytoidów. W przeciwieństwie do rolnictwa przemysłowego, rolnictwo ekologiczne sprzyja utrzymaniu właściwej liczebności pszczół, ponieważ u jego podstaw leży wspieranie różnorodności biologicznej oraz przywracanie na wpół naturalnych siedlisk w gospodarstwach rolnych. Nie opiera się przy tym na stosowaniu syntetycznych środków ochrony roślin w zwalczaniu szkodników i chwastów, przez co chroni pszczoły przed toksycznym oddziaływaniem tych agrochemikaliów.
„Jedynym rozwiązaniem dla owadów zapylających i rolnictwa, a co za tym idzie i spadku globalnego kryzysu, jest promocja rolnictwa ekologicznego. Dzięki zastosowaniu ekologicznych i przyjaznych dla pszczół miodnych i dzikich zapylaczy metod upraw, zapewniamy sobie zdrową żywności na dziś i na jutro. Ważna jest ochrona gleby, wody i klimatu, promowanie różnorodności biologicznej i nie zanieczyszczanie środowiska. Rolnictwo ekologiczne doskonale sprawdza się w całej Europie.” - powiedziała Katarzyna Jagiełło, koordynatorka kampanii „Rolnictwo Ekologiczne” w Greenpeace Polska.
Narastająca odporność szkodników i chwastów na stosowane w rolnictwie środki chemiczne, obniżona żyzność i zmniejszona zdolność do retencji wody w glebie, zanieczyszczenia wód gruntowych, jak również zwiększona zależność od międzynarodowych korporacji agrochemicznych - to tylko niektóre z przykładów negatywnego wpływu stosowania praktyk przemysłowych w rolnictwie.
Wyniki badań omawianych w raporcie i we wcześniejszych publikacjach Greenpeace na temat pszczół jasno pokazują, że aby ochronić i zwiększyć populację tych owadów w krajobrazie rolniczym należy:
stopniowo wycofywać wszelkie syntetyczne pestycydy (herbicydy, insektycydy i fungicydy) z użycia w Europie poprzez wdrożenie rolnictwa ekologicznego
chronić i przywracać naturalne i na półnaturalne siedliska w krajobrazie rolniczym i w gospodarstwach rolnych,
wzbogacać siedliska kwietnymi miedzami (pasami dzikich kwiatów)
Greenpeace zwraca się do rolników, przemysłu agrochemicznego oraz decydentów, aby podjęli pilne i odpowiednie działania w związku z bieżącym kryzysem i związanymi z nim wyzwaniami. Aby jak najszybciej wprowadzić w życie powyższe postulaty Greenpeace proponuje następujące kroki:
należy niezwłocznie wprowadzić pełny zakaz stosowania wszystkich pestycydów szkodliwych dla pszczół i innych owadów zapylających,
należy przyjąć skoordynowane plany działań dla odbudowy dobrostanu pszczół,
należy zrezygnować z rolnictwa opartego na szkodliwej, intensywnej chemizacji na rzecz modeli rolnictwa ekologicznego,
należy właściwie korzystać z Systemu Doradztwa Rolniczego,
należy wdrażać obszary proekologiczne (Ecological Focus Areas - EFA).
Oprócz zaleceń bezpośrednio odnoszących się do zmian na poziomie Unii Europejskiej, konieczne jest promowanie rolnictwa ekologicznego w skali światowej, w tym poprzez wprowadzanie zaleceń zespołu ds. międzynarodowej oceny wpływu nauk i technologii rolniczych na rozwój (IAASTD).
Raportowi towarzyszy również materiał filmowy2 zawierający świadectwa rolników i naukowców, którzy potwierdzają, że techniki rolnictwa ekologicznego są z powodzeniem stosowane w całej Europie, rozmowy przeprowadzone także z rolnikami z Polski.
O kampanii „Przychylmy pszczołom nieba”
Od kwietnia 2013 roku Greenpeace prowadzi w Polsce kampanię na rzecz ochrony pszczół i owadów zapylających „Przychylmy pszczołom nieba”. Jej celem jest zwrócenie uwagi na problem wymierania pszczół i innych owadów zapylających występujący głównie w krajach o wysoko uprzemysłowionym rolnictwie. Między innymi w wyniku silnej chemizacji rolnictwa, w Europie, w tym w Polsce, ginie co roku średnio 15% - 20% pszczół, w niektórych regionach straty sięgają ponad 50%. Dlatego do najważniejszych celów kampanii należy wprowadzenie skutecznego zakazu stosowania pestycydów szkodliwych dla populacji pszczelich.
W ramach kampanii w 2014 roku Greenpeace postawi hotele dla dzikich owadów zapylających w 17 miastach Polski. Ponadto fundacja udostępniła instrukcje budowy różnorodnych modeli hoteli, dzięki czemu każdy zainteresowany może zbudować je we własnym zakresie. Mapę z powstającymi w całej Polsce hotelami dla owadów można zobaczyć na stronie www.greenpeace.org/poland/hotele. Greenpeace opublikował także bezpłatny poradnik konsumencki „Projekt: pszczoła. Zostań pszczelim bohaterem.”, będący przystępnym zbiorem informacji na temat pszczół i innych owadów zapylających oraz porady na temat odpowiedzialnego kupowania produktów spożywczych i ogrodniczych. Więcej informacji: www.greenpeace.org/poland/pszczoly
O Greenpeace
Greenpeace to międzynarodowa organizacja pozarządowa, działająca na rzecz ochrony środowiska naturalnego. Organizacja koncentruje swoje działania na najbardziej istotnych, zarówno globalnych jak i lokalnych, zagrożeniach dla bioróżnorodności i środowiska. Kampanie prowadzone przez Greenpeace obejmują sześć głównych obszarów: ochronę lasów naturalnych, ochronę oceanów i mórz, ochronę przed substancjami toksycznymi, przeciwdziałanie globalnemu ociepleniu i zmianom klimatycznym, promocję rewolucji energetycznej i odejście od brudnych źródeł energii, promocję zrównoważonego rolnictwa i walkę przeciwko wprowadzaniu do środowiska organizmów modyfikowanych genetycznie (GMO).
W Polsce Greenpeace działa od 2004 roku z siedzibą główną w Warszawie.
Więcej informacji: www.greenpeace.pl | www.twitter.com/Greenpeace_PL
