Rada Powiatowa WIR w Lesznie otrzymała odpowiedź MRiRW na interpelację Posła Jana Dziedziczaka w sprawie problemów dotyczących ASF. Problemy te zostały zgłoszone przez aktywnego w tym temacie Stanisława Ciesielskiego – Przewodniczącego Rady Powiatowej WIR w Lesznie, w trakcie spotkana z Panem Posłem Janem Dziedziczakiem po protestach w sprawie tzw. „Piątki dla zwierząt”.
Poniżej przekazujemy treść pisma:
W odpowiedzi na interpelację nr 15428 Pana Jana Dziedziczaka posła na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej z 2 grudnia 2020 r. w sprawie niepokojącej sytuacji związanej z ASF uprzejmie informuję, co następuje.
W związku z wystąpieniem na terytorium Polski oraz innych państw członkowskich Unii Europejskiej afrykańskiego pomoru świń (ASF), Komisja Europejska w decyzji wykonawczej nr 2014/709/UE z dnia 9 października 2014 r. w sprawie środków kontroli w zakresie zdrowia zwierząt w odniesieniu do afrykańskiego pomoru świń w niektórych państwach członkowskich i uchylającej decyzję wykonawczą 2014/178/UE (Dz. Urz. UE L 295 z 11.10.2014, str. 63, z późn. zm.) wprowadziła regionalizację, tj. podział kraju na następujące obszary w zależności od sytuacji epizootycznej:
- obszar ochronny - określony w części I załącznika do ww. decyzji – strefa buforowa, w której co do zasady choroba nie powinna występować (tzw. strefa żółta);
- obszar objęty ograniczeniami – określony w części II załącznika do ww. decyzji, związany z występowaniem przypadków choroby u dzików (tzw. strefa czerwona);
- obszar zagrożenia – określony w części III załącznika do ww. decyzji, związany z występowaniem ognisk ASF u świń i/lub przypadków tej choroby u dzików (tzw. strefa niebieska).
W ww. decyzji zostały wprowadzone środki kontroli w zakresie zdrowia zwierząt dotyczące przemieszczania, wysyłki świń oraz niektórych produktów pochodzących od świń oraz znakowania mięsa wieprzowego z obszarów wymienionych w załączniku do tej decyzji, w celu zapobieżenia rozprzestrzenianiu się tej choroby na inne obszary.
Decyzja ta została wdrożona do krajowego porządku prawnego rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia z dnia 6 maja 2015 r. w sprawie środków podejmowanych w związku z wystąpieniem afrykańskiego pomoru świń (Dz. U. z 2018 r. poz. 290, z poźn. zm.). Przy tym należy zauważyć, że na obszarach powiatów: gostyńskiego i rawickiego nie stwierdzono ognisk i przypadków ASF. W związku z tym ww. powiaty nie zostały włączone w zakres obszarów: zagrożenia, objętego ograniczeniami i ochronnego.
Działania związane z ograniczaniem szerzenia się afrykańskiego pomoru świń (ASF) na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej są podejmowane w sposób ciągły, z zastosowaniem wszelkich dostępnych środków, na wielu poziomach we współpracy z różnymi resortami i instytucjami.
Przede wszystkim kontynuowane są działania na rzecz redukcji populacji dzików na terenie całego kraju. Redukcja populacji dzików do jak najniższego poziomu, a tym samym eliminacja wirusa ASF ze środowiska naturalnego, pozostaje aktualnie jedną z najważniejszych kwestii.
Redukcja populacji dzików jest realizowana na terytorium Polski w sposób ciągły, w pierwszej kolejności w ramach planowej gospodarki łowieckiej i – uzupełniająco – poprzez wykonywanie odstrzałów sanitarnych nakazywanych w drodze rozporządzeń: powiatowego lekarza weterynarii lub wojewody i wykonywanych przez myśliwych zrzeszonych w Polskim Związku Łowieckim. Działania mające na celu zwiększenie liczby pozyskanych dzików w ramach polowań czy odstrzału sanitarnego są i będą kontynuowane, w celu ograniczenia zagęszczenia populacji dzika do poziomu 0,1 osobnika/km2 zgodnie z rekomendacjami Międzyresortowego Zespołu ds. łagodzenia skutków związanych z wystąpieniem przypadków ASF, przekazanymi do realizacji ministrowi właściwemu ds. środowiska.
Zasady gospodarki łowieckiej, w tym właściwej liczebności populacji poszczególnych gatunków zwierzyny przy zachowaniu równowagi środowiska przyrodniczego, odstrzału redukcyjnego, zastępczego, rocznych planów łowieckich, określają przepisy ustawy z dnia 13 października 1995 r. Prawo łowieckie (Dz. U. z 2020 r. poz. 1683).
Stosownie do ww. ustawy gospodarka łowiecka prowadzona jest w obwodach łowieckich przez dzierżawców lub zarządców m. in. w oparciu o roczne plany łowieckie i wieloletnie łowieckie plany hodowlane.
Stosownie do art. 8a ww. ustawy roczny plan łowiecki jest sporządzany na okres od dnia 1 kwietnia do dnia 31 marca roku następnego (łowiecki rok gospodarczy), w szczególności na podstawie inwentaryzacji zwierzyny.
Inwentaryzacja zwierzyny jest sporządzana przez dzierżawców albo zarządców obwodów łowieckich w terminie do dnia 10 marca każdego roku i zawiera szacowaną liczebność występujących zwierząt łownych, z wyłączeniem łownych ptaków migrujących, według stanu na dzień 10 marca roku, w którym jest sporządzany roczny plan łowiecki.
Roczny plan łowiecki jest sporządzany przez dzierżawcę obwodu łowieckiego, po zasięgnięciu opinii właściwych wójtów (burmistrzów, prezydentów miast) oraz właściwej izby rolniczej, i podlega zatwierdzeniu przez właściwego nadleśniczego Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe w uzgodnieniu z Polskim Związkiem Łowieckim.
Zgodnie z art. 6 ustawy z dnia 13 października 1995 r. Prawo łowieckie, naczelnym organem administracji rządowej w zakresie łowiectwa jest aktualnie minister właściwy do spraw środowiska. Natomiast, o ile ww. ustawa nie stanowi inaczej, administrację w zakresie łowiectwa, co do zasady sprawuje samorząd województwa.
Dodatkowo, stosowanie do § 2 ust. 2a rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia z dnia 6 maja 2015 r. w sprawie środków podejmowanych w związku z wystąpieniem afrykańskiego pomoru świń, z powodu znacznego ryzyka rozprzestrzeniania się ASF, na obszarze zagrożenia obowiązuje całkowity zakaz polowań zbiorowych z udziałem psów.
Jednocześnie na obszarze objętym ograniczeniami oraz obszarze zagrożenia powiatowy lekarz weterynarii może zakazać:
1) odłowu zwierząt łownych lub
2) polowań na zwierzęta łowne, lub
3) polowań indywidualnych na zwierzęta łowne, lub
4) polowań zbiorowych na zwierzęta łowne bez udziału psów lub z udziałem psów, lub
5) polowań zbiorowych na zwierzęta łowne bez naganki lub z naganką
- jeżeli po przeprowadzeniu analizy ryzyka stwierdzi, że odłowy zwierząt łownych, polowania
na zwierzęta łowne, polowania indywidualne na zwierzęta łowne, polowania zbiorowe na zwierzęta łowne bez udziału psów lub z udziałem psów lub polowania zbiorowe na zwierzęta łowne bez naganki lub z naganką powodują zagrożenie rozprzestrzeniania się afrykańskiego pomoru świń.
Jednocześnie uprzejmie informuję, że na pozostałym obszarze Polski nie obowiązują ograniczenia w prowadzeniu gospodarki łowieckiej, które byłyby uzasadnione w zawiązku z koniecznością ograniczania ryzyka szerzenia się ASF.
Jednocześnie należy zważyć, zgodnie z § 26 rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 23 marca 2005 r. w sprawie szczegółowych zasad wykonywania polowania i znakowania tusz (Dz. U. Nr. 61 poz. 548, z późn. zm.), prowadzący polowanie zbiorowe jest odpowiedzialny za jego przeprowadzenie zgodnie z przepisami oraz w warunkach zapewniających bezpieczeństwo uczestnikom i otoczeniu oraz może zlecić uczestnikom wykonanie niektórych czynności związanych z polowaniem. Tym samym prowadzący polowanie, jako osoba znająca behawioryzm dzików, może nakazać jego uczestnikom bezwzględne dostosowanie się do obowiązujących zasad oraz postępowanie w taki sposób, aby nie dochodziło do niekontrolowanych przemieszczań dzików na duże odległości.
Odnosząc się kwestii przetrzymywania dzików w chłodniach uprzejmie informuje, że na obszarze ochronnym, objętym ograniczeniami oraz na obszarze zagrożenia, tj. na obszarach wymienionych w załączniku do decyzji wykonawczej Komisji nr 2014/709/UE wszystkie odstrzelone dziki podlegają badaniu w kierunku ASF. Na terytorium Polski nieujętym w ww. decyzji wykonawczej Komisji badane są tylko te odstrzelone dziki, które wykazują objawy chorobowe wskazujące na zakażenie ASF zarówno przyżyciowo, jak i pośmiertnie. Z uwagi na fakt, że pobrane próbki są przekazywane do laboratorium w celu ich zbadania tusze odstrzelonych dzików muszą być przechowywane w chłodniach do czasu otrzymania wyniku badania.
Jednocześnie informuję, że w 2020 r. obowiązuje rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 12 lutego 2020 r. w sprawie wprowadzenia w 2020 r. na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej „Programu mającego na celu wczesne wykrycie zakażeń wirusem wywołującym afrykański pomór świń i poszerzenie wiedzy na temat tej choroby oraz jej zwalczanie” (Dz. U. poz. 290), którego środki obejmują działania nakierowane na zwalczanie oraz zapobieganie rozprzestrzenianiu się wirusa ASF, w tym:
1) zakup kontenerów chłodniczych do przetrzymywania tusz odstrzelonych dzików oraz zakup wag hakowych;
2) zwrot kosztów pozyskiwania samic przelatek i starszych samic dzika w ramach odstrzału
sanitarnego na obszarze ochronnym, obszarze objętym ograniczeniami, obszarze zagrożenia
oraz na innych obszarach, na których jest prowadzony odstrzał sanitarny;
3) finansowanie pozyskiwania wszystkich dzików w ramach polowań na obszarze ochronnym, obszarze objętym ograniczeniami, obszarze zagrożenia oraz finansowanie pozyskiwania samic przelatek i starszych samic dzika na obszarze wolnym od ASF;
4) finansowanie bezpiecznego usuwania zwłok padłych dzików lub ich szczątków na obszarze
ochronnym, obszarze objętym ograniczeniami i obszarze zagrożenia oraz na obszarze
wolnym, znalezionych na gruntach należących do osób fizycznych;
5) unieszkodliwianie tusz dzików pozyskanych w ramach polowań lub odstrzału sanitarnego,
które nie mogą być zagospodarowane przez myśliwych, na obszarze zagrożenia, obszarze
objętym ograniczeniami oraz obszarze ochronnym;
6) wypłatę środków za zgłoszenie znalezienia zwłok dzików padłych na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej;
7) finansowanie wykonywania i umieszczenia w terenie odłowni żywołownych do odłowu
dzików;
Stosownie do ww. programu każdy odstrzelony dzik na obszarze ochronnym, obszarze zagrożenia oraz obszarze objętym ograniczeniami jest niezwłocznie dostarczany do położonego na tym samym obszarze punktu skupu dziczyzny lub zakładu obróbki dziczyzny, lub innego zakładu nadzorowanego przez organ Inspekcji Weterynaryjnej, w którym mogą być przechowywane tusze lub skóry dzików.
Za dziki pozyskane w ramach polowania powiatowy lekarz weterynarii wypłaca dzierżawcy lub zarządcy obwodu łowieckiego, lub dyrektorowi parku narodowego kwotę:
1) 650 zł brutto – za samice przelatki i starsze samice dzika;
2) 300 zł brutto – za pozostałe dziki.
Powyższa kwota obejmuje w szczególności zryczałtowane koszty:
1) polowania i bioasekuracji myśliwego podczas polowania obejmujące transport tuszy dzika
w szczelnym pojemniku, dezynfekcji obuwia, ubioru oraz używanego sprzętu przy opuszczaniu łowiska;
2) pobrania próbek, transportu upolowanych dzików oraz dojazdu myśliwego na obszar
ochronny;
3) przetrzymywania tusz dzików w kontenerach chłodniczych;
4) unieszkodliwianiu patrochów dzików.
Jednocześnie przedmiotowy program wskazuje, że Inspekcja Weterynaryjna dofinansowuje w pełnej wysokości poniesione koszty unieszkodliwienia tusz dzików, wraz z wszystkimi częściami ciała dzików, które nie zostaną zagospodarowane przez myśliwych.
Ponadto uprzejmie informuję, że Polska w nocie zaprezentowanej podczas listopadowego posiedzenia Rady UE ds. Rolnictwa i Rybołówstwa (AGRIFISH) wspólnie z Republiką Czeską, apelowała do Komisji Europejskiej o konieczność intensyfikacji działań na rzecz wdrożenia uproszczonych metod diagnostyki ASF. Takie uproszczone metody mogłyby w przyszłości umożliwić wprowadzenie rozwiązań, które wyeliminują konieczności przechowywania tusz dzików w chłodniach. Działania w tym zakresie będą kontynuowane.
Z poważaniem
z up. Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Szymon Giżyński
Sekretarz Stanu
Źródło
Wielkopolska Izba Rolnicza
http://www.wir.org.pl/