W związku ze zbliżającym się terminem wejścia w życie zakazu wytwarzania, wprowadzania do obrotu i stosowania w żywieniu zwierząt pasz genetycznie zmodyfikowanych, wyznaczonym na dzień 1 stycznia 2017 roku, Wielkopolska Izba Rolnicza zwróciła się do Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi z apelem o podjęcie inicjatywy ustawodawczej uchylającej ten zapis.
W uzasadnieniu Izba wskazała, że dotychczasowe postanowienia Sejmu już dwukrotnie określały zmiany terminu wejścia w życie powyższego zakazu, co związane było głównie z niedoborem białka paszowego, jaki występuje w Polsce od wielu lat. W 2015 r. zakończył się czteroletni program pod nazwą „Ulepszanie krajowych źródeł białka roślinnego, ich produkcji, systemu obrotu i wykorzystania w paszach”. Pomimo iż krajowa uprawa roślin bobowatych grubonasiennych wzrosła w Polsce do 320 tys. ha to wykorzystanie ich plonów w przemyśle paszowym jest nadal niewielkie ze względu na zbyt niską dostępność dużych partii surowca o wyrównanych parametrach jakościowych. Konsekwencją takiego stanu rzeczy jest to, że wiele plantacji obsianych tymi roślinami w Polsce zostaje zaoranych. Zdaniem WIR jeszcze wiele lat potrzeba w Polsce na rozwój upraw roślin wysokobiałkowych, tym bardziej, że wciąż brakuje w naszym kraju instrumentów, które zobowiązywałyby przetwórnie paszowe do współpracy z rolnikami.
Powołując się na zdanie ekspertów, m.in. z Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, Izba przekazała, że soja jest najlepszym komponentem pasz i, że w praktyce nie da się jej łatwo wyeliminować z karmienia zwierząt ze względu na jej dobrze zbilansowany skład aminokwasowy. Zastąpienie soi innymi roślinami znacząco podniosłoby koszty produkcji, a tym samym zmniejszyłoby konkurencyjność polskich producentów na rynku europejskim i światowym. Nie bez znaczenia jest też fakt, że w krajowych źródłach białka jest wiele substancji antyżywieniowych, takich jak włókno, oligosacharydy, taniny, przez co przed skarmieniem wymagają one zabiegu uszlachetnienia. Prowadzone prace w tym zakresie przynoszą w prawdzie wymierne efekty, musi jednak minąć jeszcze parę lat, aby w pełni móc z nich skorzystać.
Polska importuje ok. 2 mln ton poekstrakcyjnej śruty sojowej rocznie. Zakaz jej stosowania byłby ciosem dla polskich hodowców i producentów, w szczególności drobiu i trzody chlewnej. W przypadku sektora drobiarskiego zagrożona by była pozycja Polski jako lidera w produkcji drobiu rzeźnego w UE. Producenci trzody chlewnej zaś, borykający się z kryzysem spowodowanym wprowadzeniem rosyjskiego embarga, w obliczu wprowadzenia powyższego zakazu musieliby w wielu przypadkach zakończyć produkcję.
Izba podkreśliła, że wprowadzając zakaz stosowania pasz z udziałem GMO, mając na uwadze ochronę konsumentów przed żywnością transgeniczną jest nieuzasadnione. Według opinii profesora Franciszka Brzóski z Instytutu Zootechniki - Państwowego Instytutu Badawczego w Krakowie, nie należy się obawiać pasz z soją GMO, gdyż transgeniczne DNA to białko, które rozkłada się w żołądku żywionych zwierząt. Zważywszy na skalę importu taniego mięsa wieprzowego i jego wyrobów z UE, gdzie nie obowiązuje żaden rygor w zakresie stosowania zmodyfikowanych komponentów paszowych, Polscy konsumenci nie unikną mięsa pochodzącego od zwierząt karmionych soją GMO.
W opinii Wielkopolskiej Izby Rolniczej zwiększenie bezpieczeństwa białkowego kraju na cele paszowe i żywnościowe jest konieczne, ale jednocześnie możliwe bez nakładania rygorystycznych zakazów, których wprowadzenie może skutkować nieodwracalnymi, destrukcyjnymi zmianami dla polskiego rolnictwa. Kontynuacja programu „Zwiększenie wykorzystania białka paszowego dla produkcji wysokiej jakości produktów zwierzęcych w warunkach zrównoważonego rozwoju” w latach 2016-2020 to dobry krok w celu uniezależnienia się od importu śruty sojowej. Jednak, aby ten cel osiągnąć nie wystarczy przekonać rolników do uprawy roślin wysokobiałkowych. Wytwórnie pasz również muszą zostać zaangażowane w proces wyzwalania się od produktów GMO.
Odpowiedź MRiRW na wystąpienie WIR w przedmiotowej sprawie (*.pdf)
Opracowanie: Biuro WIR
Źródło
Wielkopolska Izba Rolnicza
http://www.wir.org.pl/
