Drugi w Europie, trzeci na świecie: trójstronny Transgraniczny Rezerwat Biosfery (TRB). Polesie Zachodnie, w którego skład wchodzą rezerwaty z Polski, Białorusi i Ukrainy, otrzymało dziś od dyrektor generalnej UNESCO, Iriny Bokovej oficjalny certyfikat. – Teraz ochrona unikalnej przyrody Polesia ponad granicami jest wzmocniona i zagwarantowana marką UNESCO – podkreśla Janusz Zaleski, podsekretarz stanu z Ministerstwa Środowiska.
Region Polesia Zachodniego tworząc trójstronny Transgraniczny Rezerwat Biosfery dołącza do rezerwatu Karpat Wschodnich (Słowacja, Polska, Ukraina). Polesie przecięte jest granicami państwowymi: jego zachodnia część należy do Polski, północno-wschodnia do Białorusi, a południowo-wschodnia do Ukrainy. Transgraniczny Rezerwat Biosfery Polesie Zachodnie połączy trzy cenne kompleksy przyrodnicze rezerwatów biosfery: Polesie Zachodnie (Rzeczpospolita Polska), Pribużskoje Polesie (Republika Białorusi) i Szacki (Ukraina). Dzięki nowej formie współpracy wzrośnie międzynarodowe znaczenie tego obszaru, ułatwione będzie prowadzenie wspólnych projektów ekologicznych i pozyskiwanie pieniędzy na projekty. Wszystkie państwa, na których znajduje się rezerwat, zobowiązane są zachowania odpowiedniego poziomu jego ochrony prawnej.
Polesie Zachodnie położone jest po obu stronach Bugu i w dorzeczu górnej Prypeci i po polskiej stronie zajmuje prawie 5 tys. km2 (dla porównania: to obszar nieco większy niż połowa województwa opolskiego). Cały Rezerwat Biosfery Polesie Zachodnie ma powierzchnię 140 tys. ha, której główną część stanowi Poleski Park Narodowy - obszar wodno-błotny o międzynarodowym znaczeniu. Obfituje w niespotykane gdzie indziej krajobrazy, co związane jest m.in. z faktem, że nakładają się tu na siebie trzy strefy biogeograficzne (borealna, kontynentalna i atlantycka). Ze względu na niezwykłe warunki wodne w regionie, także jego przyroda jest unikalna. Jego znaczna różnorodność biologiczna w skali kontynentu oznacza wyjątkową mozaikę roślin, zwierząt i krajobrazu. Charakterystycznym elementem środowiska geograficznego Polesia Zachodniego są torfowiska i bezodpływowe naturalne jeziora.
Od 1998 roku w Poleskim Parku Narodowym, który będzie stanowił część rezerwatu, prowadzi się czynną ochronę żółwia błotnego. Jej efektem jest zlokalizowanie 510 złóż jaj, z których po hodowli w ośrodku, do środowiska wypuszczono dotąd ponad 2,5 tys. małych żółwików. To znacząca liczba, biorąc pod uwagę, że żółw błotny jest bardzo rzadkim gatunkiem objętym ścisłą ochroną.
- Na styku trzech państw musimy wzmocnić współpracę i wspólnie, ponad granicami i administracyjnymi podziałami pracować dla utrzymania unikalnej w skali Europy przyrody. Nie tylko chronione gatunki, jak żółw błotny, ale i torfowiska składają się na specyfikę przyrodniczą Polesia. Ponad 10 lat pracowaliśmy nad osiągnięciem tego porozumienia i jestem pewien, że marka certyfikatu UNESCO pozwoli nam skutecznie chronić przyrodę rezerwatu, a jednocześnie zachęcić turystów do odwiedzania tego regionu - mówił podsumowując wręczenie certyfikatu Janusz Zaleski, podsekretarz stanu w MŚ.
Utworzenie Transgranicznego Rezerwatu Biosfery „Polesie Zachodnie” było możliwe na mocy porozumienia podpisanego 28 października 2011 w Kijowie przez ministrów Polski, Białorusi i Ukrainy.
Podczas spotkania w Warszawie, Janusz Zaleski, podsekretarz stanu w Ministerstwie Środowiska, zaproponował, aby pierwsze spotkanie komitetu zarządzającego rezerwatem odbyło się jeszcze przed końcem roku w Polsce.
REZERWATY BIOSFERY
Rezerwaty biosfery tworzone są od 1971 r. Ich celem jest wyznaczanie i ochrona reprezentatywnych dla poszczególnych regionów biogeograficznych obszarów, z ich różnorodnymi ekosystemami, z unikalnymi zespołami roślin i zwierząt. Tworzone są w oparciu o Międzynarodowy Program „Człowiek i Biosfera” (Man and Biosphere - MAB), zapoczątkowany przez UNESCO w 1971 r. Jego celem jest wyznaczanie i ochrona reprezentatywnych dla poszczególnych regionów biogeograficznych obszarów obejmujących różnorodne naturalne i półnaturalne ekosystemy z unikalnymi zespołami roślin i zwierząt oraz ochrona zasobów genetycznych gatunków.
Galeria
Irina Bokova, dyrektor generalna UNESCO | Janusz Zaleski, wiceminister środowiska |
Ministerstwo Środowiska