Z uwagi na powracającą kulturę spożywania wina oraz zmiany w preferencjach alkoholowych Polaków, można zaryzykować stwierdzenie, że polski sektor winny się odradza. Bez wątpienia przyczyni się to do wzrostu źródeł dochodów w rolnictwie, zwłaszcza na Podkarpaciu, którego warunki klimatyczno-glebowe sprzyjają uprawie winorośli, jak również rozwojowi enoturystyki ze względu na walory krajobrazowe.
Nową kartę w historii winiarstwa na Podkarpaciu otworzył Roman Myśliwiec z Jasła, który w 1984 roku założył winnicę Golesz uznawaną za pierwszą, współczesną winnicę w Polsce. W następnych latach w jego ślady szli kolejni winiarze. Dziś na Podkarpaciu jest ponad 150 winnic o powierzchni od kilku arów do kilku hektarów i zapewne ta liczba będzie rosła, podobnie jak liczba nagród, które polskie wina zdobywają na międzynarodowych konkursach win. Szczepy winorośli uprawiane na Podkarpaciu to przede wszystkim gatunki mieszańcowe i tzw. odmiany północy, które w trudnym polskim klimacie sprawdzają się o wiele lepiej niż szczepy szlachetne vitis vinifera, ponieważ są zdecydowanie bardziej mrozoodporne. A to właśnie długie, mroźne zimy i wiosenne przymrozki są największym wyzwaniem dla podkarpackich winiarzy. Odmiany, z których najczęściej produkuje się wina białe to Hibernal, Johanniter, Bianca, Aurora, Seyval Blanc, Solaris, Muskat Odeski i Jutrzenka. Ta ostatnia jest bardzo aromatyczną odmianą wyhodowaną na Podkarpaciu przez wspomnianego wcześniej Romana Myśliwca, dlatego spróbować trzeba jej koniecznie. Z odmian na wina czerwone najpopularniejsze są Regent, Rondo, Leon Millot, Marechal Foch, Frontenac oraz Cabernet Dorsa i Cabernet Cortis. Niektórzy winiarze eksperymentują z odmianami szlachetnymi, takimi jak Pinot Noir, Pinot Gris, Chardonnay czy Dornfelder, ale ich uprawa wiąże się z o wiele większym ryzykiem ze względów klimatycznych i w związku z tym nie jest bardzo rozpowszechniona.
Wprowadzenie w 2011 roku zmian w ustawie o wyrobie i rozlewie wyrobów winiarskich, obrocie tymi wyrobami i organizacji rynku wina oraz w ustawie o podatku akcyzowym niewątpliwie przyczyniło się do wzrostu ilości winnic zarejestrowanych w ARR (od 2017 r. KOWR). W świetle nowych uregulowań prawnych obowiązujących polskich wytwórców dużo łatwiejsze stało się założenie i prowadzenie winnicy, przede wszystkim dzięki złagodzeniu przepisów dotyczących obligatoryjnych wcześniej składów podatkowych oraz kosztownych laboratoriów do badań fizykochemicznych. Uproszczone zostały także procedury administracyjne i sprawozdawcze. Mając na względzie te pozytywne zmiany, wielce prawdopodobny staje się dynamiczny wzrost areału upraw winorośli, a co za tym idzie – podwyższenie potencjału wytwórczego polskiego rynku win.
W 2010 roku do ARR (od 1 września 2017 r. KOWR) wnioski o rejestrację zgłosiły dwie winnice, a w 2021 roku 41 winnic. Przeciętne gospodarstwo winiarskie na Podkarpaciu zajmuje kilkadziesiąt arów, nie brakuje jednak większych kilkuhektarowych winnic. Największa w regionie winnica ma 11 hektarów, kolejna 10 ha; obie w okolicach Krosna.
PIORiN działając na podstawie art. 27 ust. 1. oraz art. 45 ust. 1. ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o wyrobie i rozlewie wyrobów winiarskich, obrocie tymi wyrobami i organizacji rynku wina (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1891), przeprowadza kontrole w trybie i na zasadach określonych art. 2 ustawy z dnia 13 lutego 2020 r. o Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 147.) mające na celu ustalenie zgodności ze stanem faktycznym informacji zawartych we wniosku o wpis do ewidencji producentów i przedsiębiorców wyrabiających wino z winogron pozyskanych z upraw winorośli położonych na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej prowadzonej przez Dyrektora Generalnego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa, dotyczących: województwa, powiatu, gminy, nazwy oraz numeru obrębu ewidencyjnego, numeru działki ewidencyjnej z podaniem nazw odmian winorośli tam uprawianych oraz całkowitej powierzchni tej uprawy, jak również sprawdzenie, czy odmiany uprawiane spełniają wymagania określone w art. 81 ust. 2 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 1308/2013. W ramach kontroli przeprowadzano również lustrację plantacji pod względem występowania organizmów kwarantannowych (Filoxera vitis) oraz organizmów jakościowych.
Wszelkie treści zamieszczone na tej stronie internetowej (teksty, zdjęcia itp.) podlegają ochronie prawnej na podstawie przepisów ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U. z 2019, poz. 1231 z późn. zm.). GIORiN wyraża zgodę na wykorzystanie całości lub części powyższej informacji, pod warunkiem podania źródła i odnośnika do adresu strony internetowej piorin.gov.pl.
Źródło
Państwowa Inspekcja Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
http://piorin.gov.pl/
