O trudnej sytuacji na rynku wieprzowiny podczas AGRIFISH

Janusz Wojciechowski przypomniał, że w sektorze wieprzowiny występuje wiele problemów strukturalnych: wysoka koncentracja produkcji i bardzo różnorodna sytuacja w poszczególnych państwach członkowskich.

– Dlatego tak trudno jest przygotować jedno kompleksowe rozwiązanie, które pomogłoby wszystkim. Ale cały czas bacznie przyglądamy się sytuacji i nie wykluczamy możliwości wykorzystania instrumentów rynkowych" – skonkludował komisarz po nieformalnej wideokonferencji ministrów rolnictwa krajów UE.

Wniosek państw członkowskich do KE ws. wsparcia sektora wieprzowiny

Kwestię trudnej sytuacji na rynku wieprzowiny podniósł także, reprezentujący Polskę, sekretarz stanu w MRiRW Ryszard Bartosik. Polska znalazła się w grupie kilkunastu państw członkowskich, które wspólnie wystąpiły z wnioskiem do  Komisji o wprowadzenie środków na szczeblu UE, w celu wsparcia sektora wieprzowiny, dotkniętego poważnymi spadkami cen, m.in. w wyniku ograniczeń związanych z COVID-19.

– Na rynku wieprzowiny mamy do czynienia z bardzo trudną i pogarszającą się sytuacją. Polska wielokrotnie zwracała KE na to uwagę. ASF, COVID-19, a obecnie dodatkowo sezonowy spadek cen, wpływają bardzo negatywnie na sytuację unijnych producentów świń i perspektywy dla tego sektora. W Polsce w styczniu br., w porównaniu do stycznia 2020 r., cena wieprzowiny była o prawie 42% niższa. To doskonale obrazuje skalę problemu, z jakim mamy do czynienia. Dlatego Polska jak i wiele innych państw członkowskich UE ponownie wnioskuje o wsparcie dla sektora wieprzowiny – powiedział sekretarz stanu Bartosik.

Prezydencja portugalska

Spotkaniu, które odbyło się w formule wideokonferencji, przewodniczył w części dotyczącej rybołówstwa portugalski minister gospodarki morskiej Ricardo Serrão Santos, natomiastw części rolnej minister rolnictwa Maria do Céu Antunes.

Prezydencja portugalska przedstawiła program prac Rady ds. rolnych w I półroczu 2021 r. Priorytetem prezydencji będzie odbudowa gospodarki po kryzysie związanym z pandemią, z wykorzystaniem technologii cyfrowych oraz zielonych inwestycji i działań na rzecz ochrony klimatu.

Rybołówstwo a Brexit

W dyskusji dotyczącej rybołówstwa ministrowie przygotowali dwustronne konsultacje między UE a Zjednoczonym Królestwem w sprawie uprawnień do połowów na rok 2021 oraz w przypadku zasobów głębinowych, na lata 2021 i 2022.

Pozostałe tematy rolne

Podczas debaty rolnej Komisarz UE do spraw rolnictwa Janusz Wojciechowski przedstawił ministrom sprawozdanie na temat ostatnich wydarzeń w międzynarodowym handlu rolnym. Komisarz zaprezentował również aktualizację badania Wspólnego Centrum Badawczego (JRC) z 2016 r. na temat skumulowanych skutków gospodarczych dotychczas zawartych i aktualnie negocjowanych umów handlowych, w tym dwustronnego porozumienia handlowego z Mercosur, dla unijnego sektora rolnego.

Polska zaproponowała w obecnej sytuacji gospodarczej skoncentrowanie Wspólnej Polityki Handlowej przede wszystkim na skutecznej realizacji postanowień istniejących już umów.

– Dlatego też popieramy szersze wykorzystywanie przez Komisję procedur rozstrzygania sporów, zarówno w ramach WTO, jak i umów o wolnym handlu. Uważamy, że należy przeciwdziałać nieuzasadnionym barierom handlowym, które blokują możliwość wykorzystywania preferencji taryfowych np. Polska od szeregu lat nie ma dostępu do koreańskiego rynku mięsa – powiedział wiceminister Bartosik.

– Uważamy, że umowy o wolnym handlu z partnerami, którzy są poważnymi eksporterami, powinny być wyposażone w skuteczne bilateralne klauzule ochronne, pozwalające na ochronę sektora rolnego w razie wystąpienia negatywnych skutków ekonomicznych liberalizacji handlu – dodał Ryszard Bartosik.

Wiceminister podkreślił, że Polska oczekuje na opracowanie przez Komisję w umowie z Mercosurem procedur umożliwiających zastosowanie bilateralnej, ogólnej klauzuli ochronnej w odniesieniu do sektora rolnego.

Zdaniem Polski zapisy umowy ze Zjednoczonym Królestwem w zakresie klauzul ochronnych, Level Playing Field czy SPS stanowią modelowe rozwiązania do uwzględnienia w innych umowach o wolnym handlu, w szczególności tych, gdzie UE ma interesy defensywne
w sektorze rolnym.

Podczas  wymiany  poglądów ministrowie podkreślali nowe okoliczności w handlu: skutki  trwającej  pandemii COVID-19, niedawne porozumienie UE-Wielka Brytania, nową administrację USA, stosowanie istniejących umów oraz  trwające dwustronne i  wielostronne negocjacje w WTO.

Stan prac nad reformą WPR

W związku z trójstronnymi negocjacjami dotyczącymi przyszłej reformy WPR, przewodnicząca Rady poinformowała  ministrów o stanie tych negocjacji. – Sprawne doprowadzenie do kompromisu między wszystkimi instytucjami jest ważne. Od tempa negocjacji ważniejsza jest jednak jakość i klarowność ostatecznych rozstrzygnięć w sprawie reformy WPR. Nie chcielibyśmy odkładania negocjacji w sprawie zielonej architektury na późniejszy etap – powiedział wiceminister Bartosik.

Oznaczałoby to bowiem odsunięcie w czasie negocjacji dotyczących warunkowości. Tymczasem warunkowość stanowi kluczowy element przyszłej WPR, ponieważ od niej uzależnione jest zarówno podstawowe wsparcie dochodu rolników, jak i zasady ekoschematów oraz płatności rolno-środowiskowo-klimatycznych.

Odłożenie uzgodnień dotyczących warunkowości na późniejszy termin utrudnia prace nad planami strategicznymi. Dlatego, zdaniem Polski, ten obszar powinien być w negocjacjach traktowany priorytetowo.