Konieczne uwolnienie producentów ziemniaków od dodatkowych procedur fitosanitarnych przy eksporcie

W odpowiedzi przedstawiony do zaopiniowania projekt rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych sposobów postępowania przy zwalczaniu i zapobieganiu rozprzestrzenianiu się bakterii Clavibacter michiganensis ssp. Sepedonicus samorząd rolniczy w dniu 21 lutego 2017 r. przekazał swoją opinię.

Przedstawione w rozporządzeniu przez MRiRW i uzgodnione z Komisją Europejską ułatwienia w zakresie badań fitosanitarnych, plombowania transportów oraz sposobów utylizacji ziemniaków porażonych są zdaniem izb rolniczych korzystne dla rolników eksportujących ziemniaki do państw Unii Europejskiej.

Jednak, zdaniem samorządu rolniczego, konieczne jest podjęcie zdecydowanych działań w celu uwolnienia polskich rolników od obowiązku dodatkowych procedur fitosanitarnych przy wysyłkach ziemniaków do krajów UE i krajów trzecich poprzez stosowanie w pełni zdrowego materiału sadzeniakowego. Stosowanie kwalifikowanego materiału sadzeniakowego to 99% pewności uzyskania plonu wolnego od Cms.

Tym samym zawnioskowano o wprowadzenie obowiązku stosowania do obsadzania plantacji ziemniaka kwalifikowanych ziemniaków sadzeniaków lub ziemniaków przebadanych przez PIORiN pod kątem organizmów kwarantannowych.

Zawnioskowano jednocześnie o umożliwienie sadzenia ziemniaków do 1 ha bez badań jedynie na potrzeby własne (konsumpcja i pasza), bez możliwości wprowadzania na rynek do obrotu towarowego. W przypadku takim rolnik nie podlegałby obowiązkowi badania ani też żadnym wynikającym z niego sankcjom. Zgodnie z obowiązującymi przepisami podmioty produkujące niewielkie ilości bulw roślin gatunku Solanum tuberosum L., innych niż sadzeniaki ziemniaka, przeznaczonych w całości do użycia na ich własne, niezarobkowe potrzeby, nie są zobligowane do wpisu do rejestru przedsiębiorców, a tym samym nie są zobowiązane do stosowania rygorystycznych przepisów fitosanitarnych.

W ramach wsparcia gospodarstw dotychczas stosujących warunki opisane w pkt. 4 §16a zwrócono się z prośbą o dokonanie jasnego zapisu w tymże punkcie rozporządzenia, zaliczającego 3 lata poprzedzające wejście w życie niniejszych zmian do rozporządzenia jako spełnienie warunków do przemieszczania ziemniaków baz dodatkowych procedur eksportowych.

Aby zachęcić producentów do stosowania kwalifikowanego materiału sadzeniakowego i systematycznego kontrolowania zdrowotności ziemniaków, skuteczniejsze od karania byłoby nagradzanie.

Zdaniem samorządu rolniczego należy więc rozważyć możliwość zwiększenia dopłaty w przypadku producentów, którzy wykażą, że używają materiału roślinnego wolnego od patogenów. Być może warto zastanowić się nad połączeniem dopłat bezpośrednich z dopłatami z tytułu zużytego do siewu lub sadzenia materiału siewnego kategorii elitarny lub kwalifikowany mającej charakter pomocy de minimis w rolnictwie.

Istotnym wsparciem byłoby również dofinansowanie badań zlecanych przez rolników PIORiN np. w 50% . Pozostaje tu do ustalenia kwestia z jakich funduszy można by uzyskać wsparcie.