Inauguracyjną prezentację, otwierającą I sesję konferencji, wygłosił dr hab. inż. Romuald Żmuda, prof. UPWr, reprezentujący Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu.
Prof. Żmuda poruszył temat krajobrazotwórczej roli erozji gleb, przedstawił również przyczyny i skutki zjawisk erozyjnych. Prelegent przypomniał, że twórcą terminu „erozja gleb” jest amerykański badacz Hugh Hammond Bennett, uznawany za ojca ochrony gleb. Termin erozja wywodzi się z łaciny od słów „erosio” i erodere”, które oznaczają wgryzanie się, żłobienie i pożeranie. - Procesy erozyjne przekształcają teren powierzchniowo i podpowierzchniowo - zaznaczył prof. Romuald Żmuda, a na dowód tych słów przedstawił kilkanaście przykładów krajobrazów będących efektem zjawisk erozyjnych różnego typu. Wśród nich znalazły się m.in. Wielki Kanion Kolorado, czy też klif w Gdyni-Orłowie. Jak zaznaczył prof. Żmuda, w skutek procesów erozyjnych w naszym kraju tracimy rocznie ok. 10 mln ton gleby. Zagrożenie erozją powierzchniową użytków rolnych na obszarze Polski wynosi ok. 20 proc.
- Środki i działania natury prawnej, organizacyjnej, technicznej, biologicznej oraz biotechnicznej przeciwdziałające wszelkim rodzajom erozji gleb, a tym samym służące ochronie powierzchni ziemi i bezpieczeństwa człowieka - taką propozycję definicji „zabiegu przeciwerozyjnego” zaproponował prelegent uczestnikom konferencji.
Dziesięć metod badań (pośrednich i bezpośrednich) erozji nakreślił natomiast prof. dr hab. Kazimierz Klima z Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie. Prof. Klima podkreślił, że erozja jest zjawiskiem naturalnym, którą człowiek (często nieświadomie) potęguje. - Spośród użytków rolnych najlepiej przed erozją chroni łąka. Masa zmytej gleby ze stanowisk ze zbożem była 22-krotnie, a z okopowymi - 243-krotnie większa, aniżeli na łące - przypomniał prof. Klima i dodał, że stoki o nachyleniu wyższym niż 30 stopni powinny być zalesiane.
Trzecia prezentacja poświęcona była sposobom przeciwdziałania i zapobiegania skutkom erozji. Głos w tej kwestii zabrał dr hab. inż. Marek Ryczek. Przedstawiciel Uniwersytetu Rolniczego im. Hugona Kołłątaja w Krakowie podkreślił, że rodzaj zabiegów stosowanych w celu przeciwdziałania erozji zależy głównie od jej intensywności, sposobu zagospodarowania terenu oraz warunków fizjograficznych. Wśród scharakteryzowanych przez mówcę metod znalazły się różnorodne zabiegi agrotechniczne (takie jak odpowiedni płodozmian, orka i siew w poprzek stoku czy kształtowanie odpowiedniej liczby miedz), konstrukcje inżynierskie (m.in. terasowanie stoków - być może najstarsza znana ludzkości metoda przeciwdziałania erozji) oraz zagospodarowanie zlewni oznaczające prawidłową strukturę użytków.
Prelegent opisał poszczególne sposoby i wskazał, że największe efekty przynosi jednoczesne stosowanie różnych zabiegów. - Wymienione metody mają także znaczenie przeciwpowodziowe - powiedział dr Ryczek.
Druga sesja konferencji rozpoczęła się od prelekcji dra hab. Jerzego Rejmana. Prof. IA PAN z Instytutu Agrofizyki Polskiej Akademii Nauk w Lublinie poruszył temat gospodarczych i ekonomicznych skutków erozji w Polsce i na świecie. Mówca opisał zarówno następstwa erozji gleby w obrębie pola uprawnego (trwałe i krótkotrwałe), jak również skutki występujące poza nim.
Prelegent posłużył się m.in. przykładami powodzi błotnych, które wystąpiły w Holandii, Belgii oraz Francji. Jak wskazał, koszty usuwania następstw erozji są zależne od wartości infrastruktury.
- Koszty gospodarcze i ekonomiczne powodowane przez erozję w obrębie pola uprawnego, w porównaniu do obszarów poza polem uprawnym, są niewielkie - podsumował.
Dr Rejman przedstawił także metodę uproszczonej konserwacyjnej uprawy roli połączonej z siewem bezpośrednim i miejscowym wprowadzaniem nawozów, stosowaną przez rolnika gospodarującego w woj. lubelskim. Skutkiem jej stosowania jest nie tylko ograniczanie następstw erozji, ale także zwiększenie zapasu wody w glebie oraz zwiększenie plonu roślin.
- Rolnictwo i leśnictwo są bezwzględnie obok siebie - tymi słowami swoją prelekcję rozpoczął dr hab. inż. Marcin Pietrzykowski z Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie, którego wystąpienie dotyczyło problemu osuwisk leśnych na fliszu karpackim. Warto wziąć pod uwagę, że ruchami osuwiskowymi zagrożone jest sześć procent stoków Karpat na terenie Polski. Mówca zwrócił uwagę na istotna rolę zalesień obszarów osuwiskowych. - Przy zalesianiu obszarów osuwiskowych należy odpowiednio dobrać gatunki drzew, a drzewostan nie powinien być w jednym wieku, powinien być zróżnicowany - zawracał uwagę prelegent.
Temat zapobiegania erozji na przykładzie terenów Kombinatu Rolnego Kietrz oraz Przedsiębiorstwa Rolno-Przemysłowego „Agromax” w Raciborzu omówili mgr inż. Władysław Podłowski i mgr inż. Henryk Kaliciak. Prelegenci przybliżyli historię działalności przedsiębiorstw, a następnie przedstawili sposoby ograniczania erozji na należących do nich gruntach. Pasy zadrzewieniowe, zalesianie stromych zbocz, nasadzanie remiz polnych, wprowadzenie kół bliźniaczych do pojazdów uprawowych - to tylko niektóre z działań podejmowanych przez przedstawicieli KR Kietrz. - W dalszym ciągu zamierzamy rozwijać elementy rolnictwa precyzyjnego - zadeklarował W. Podłowski.
Firma „Agromax” gospodaruje na powierzchni 2700 ha, z czego 500 ha to gleby o nachyleniu powyżej 20 stopni. Henryk Kaliciak zaprezentował fotografie dokumentujące następstwa erozji na glebach przedsiębiorstwa, w tym skutki gwałtownych deszczy z 2013 roku. Do działań PRP „Agromax”, których celem jest ochrona przed erozją należą odpowiednie zmianowanie (system korzeniowy ozimin - rzepaku i pszenicy - mocno ogranicza erozję od jesieni aż do zbioru), a także orka i siew („orka pod górkę pola”, a po zbiorach - likwidacja ścieżek technologicznych) oraz głęboszowanie.
- Trudnością na niektórych polach są nachylenia w różnych kierunkach i pod różnymi kątami - mówił H. Kaliciak, podkreślając przy tym, że firma wypracowała odpowiednie rozwiązania dotyczące zabiegów agrotechnicznych na polu tak, aby praca ludzi i sprzętu była bezpieczna, a pole odpowiednio uprawione.
Wieczór zakończył się występem muzycznym Adrianny Górki, młodej wokalistki, uczestniczki programu „Voice of Poland” w TVP 2.
Szczegółowe informacje na temat konferencji, są dostępne na stronie www.agromax-konferencje.pl
Przedsiębiorstwo Rolno-Przemysłowe AGROMAX Sp. z o.o. w Raciborzu
Wiodący przedsiębiorca w branży rolniczej powiatu raciborskiego. Istnieje od 1993 roku. AGROMAX gospodaruje na areale liczącym łącznie 2620 ha użytków rolnych, znajdujących się na terenie 4 gmin powiatu raciborskiego: Rudnik, Krzanowice, Krzyżanowice i Racibórz (tu mieści się też siedziba firmy). Dominuje towarowa produkcja roślinna (ok. 60% przychodów), tj. pszenicy, kukurydzy na ziarno, rzepaku, buraków cukrowych oraz dla produkcji zwierzęcej pasz z kukurydzy, lucerny i traw. Pozostała część przychodów pochodzi z produkcji zwierzęcej, w szczególności z uruchomionej w 2007 r. w Wojnowicach (gm. Krzanowice) fermy bydła mlecznego z ponad 1000 sztuk zwierząt. W ubiegłym roku AGROMAX uhonorowano Złotą Odznaką za Zasługi dla Województwa Śląskiego. Firma jest także laureatem nagrody Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie
Wywodzi się zUniwersytetu Jegiellońskiego i jest najstarszą uczelnią rolniczą w Polsce. To państwowa Uczelnia Wyższa w Krakowie, która powstała w 1953 roku jako Wyższa Szkoła Rolnicza – stanowiła wówczas integralną część Uniwersytetu Jagiellońskiego. W 1972 roku przemianowano ją na Akademię Rolniczą i nadano imię Hugona Kołłątaja - prekursora nauk rolniczych w Polsce. 11 kwietnia 2008 r. Akademia Rolnicza uzyskała status Uniwersytetu Rolniczego im H. Kołłątaja w Krakowie, tym samym jest on jedynym Uniwersytetem Rolniczym w Polsce. Oferta edukacyjna obejmuje 18 kierunków, 45 specjalności, na których kształci się ok. 13 tysięcy studentów. Do wyboru są także 32 rodzaje studiów podyplomowych.
P.R.P. AGROMAX spółka z o.o. w Raciborzu wspólnie z Uniwersytetem Rolniczym im. Hugona Kołłątaja z Krakowa organizują konferencję, pt.: „Erozja wodna i metody zapobiegania jej skutkom”
Szczegółowe informacje na temat konferencji, są dostępne na stronie:
www.agromax-konferencje.pl