Inwestycje w gospodarstwach położonych na obszarach Natura 2000

W terminie od dnia 29 listopada 2019 r. do dnia 28 grudnia 2019 r. można składać wnioski o przyznanie pomocy na operację typu "Inwestycje w gospodarstwach położonych na obszarach Natura 2000" w ramach poddziałania "Wsparcie inwestycji w gospodarstwach rolnych" objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 – 2020.

Warunki i tryb przyznawania pomocy, w tym szczegółowe informacje o prawach i obowiązkach beneficjentów, określa rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 6 lipca 2017 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty pomocy finansowej na operacje typu "Inwestycje w gospodarstwach położonych na obszarach Natura 2000" w ramach poddziałania "Wsparcie inwestycji w gospodarstwach rolnych" objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 (Dz.U. z 2017 r. poz. 1469 i z 2019 r poz. 2207), zwane dalej "rozporządzeniem wykonawczym" którego treść dostępna jest na stronie internetowej Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi www.gov.pl/web/rolnictwo oraz Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR) - otwórz.

Pomoc przyznaje się rolnikowi, o którym mowa w art. 17 ust. 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1305/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) i uchylającego rozporządzenie Rady (WE) nr 1698/2005 (Dz. Urz. UE L 347 z 20.12.2013, str. 487, z późn. zm.), zwanego dalej "rozporządzeniem nr 1305/2013", jeżeli m.in.:

• jest posiadaczem samoistnym lub zależnym: gospodarstwa rolnego w rozumieniu art. 553 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2019 r. poz. 1145) obejmującego co najmniej 1 ha gruntów wykazanych w ewidencji gruntów i budynków w rozumieniu art. 2 pkt 8 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. – Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz. U. z 2019 r. poz. 725, 730, 1309) jako grunty rolne, z wyłączeniem gruntów zadrzewionych i zakrzewionych oraz nieużytków, lub nieruchomości służącej do prowadzenia produkcji w zakresie działów specjalnych produkcji rolnej w rozumieniu ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 2019 r. poz. 299 i  303) w brzmieniu z dnia 12 grudnia 2014 r. położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zwanych dalej "gospodarstwem";
• w gospodarstwie, którego jest posiadaczem, łączna powierzchnia trwałych użytków zielonych i pastwisk trwałych w rozumieniu art. 4 ust. 1 lit. h rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1307/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiającego przepisy dotyczące płatności bezpośrednich dla rolników na podstawie systemów wsparcia w ramach wspólnej polityki rolnej oraz uchylającego rozporządzenie Rady (WE) nr 637/2008 i rozporządzenie Rady (WE) nr 73/2009 (Dz. Urz. UE L 347 z 20.12.2013, str. 608, z późn. zm.), zwanych dalej "trwałymi użytkami zielonymi", położonych na obszarze Natura 2000 w rozumieniu art. 5 pkt 2b ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2018 r. poz. 1614, 2244, 2340, z 2019 r. poz. 1696, 1815), zwanym dalej "obszarem Natura 2000", wynosi co najmniej 1 ha;
• w gospodarstwie, którego jest posiadaczem, prowadzi działalność rolniczą w zakresie produkcji roślinnej lub zwierzęcej, z wyłączeniem chowu i hodowli ryb;
• ma nadany numer identyfikacyjny w trybie przepisów o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności.

Pomoc przyznaje się w formie refundacji części kosztów kwalifikowalnych, do których należą m.in. koszty:

• budowy, przebudowy, remontu połączonego z modernizacją budynków lub budowli, wykorzystywanych w produkcji zwierzęcej, wraz z zakupem instalacji technicznej lub wyposażenia oraz rozbiórki i utylizacji materiałów pochodzących z rozbiórki pod warunkiem, że rozbiórka jest niezbędna w celu realizacji operacji,
• zakupu nowych maszyn lub urządzeń do: przygotowywania, składowania lub zadawania pasz, pojenia, pozyskiwania lub przechowywania mleka, przechowywania odchodów zwierzęcych – wraz z zakupem instalacji technicznej lub wyposażenia,
• wyposażenia położonych na obszarze Natura 2000 trwałych użytków zielonych, na których są wypasane zwierzęta, lub wybiegów dla zwierząt,
• zakupu nowych maszyn lub urządzeń, wymienionych w załączniku nr 1 do rozporządzenia, przeznaczonych do utrzymania trwałych użytków zielonych,
• budowy lub zakupu wiat lub magazynów do przechowywania biomasy skoszonej na trwałych użytkach zielonych,
• ogólne, o których mowa w art. 45 ust. 2 lit. c rozporządzenia nr 1305/2013, zwane dalej "kosztami ogólnymi"
  - które są uzasadnione wielkością produkcji prowadzonej w gospodarstwie, adekwatne do panujących w nim warunków gospodarowania, niezbędne do osiągnięcia celu operacji oraz racjonalne.

Pomoc przyznaje się i wypłaca do wysokości limitu, który w okresie realizacji programu wynosi 500 tys. zł na jednego beneficjenta i na jedno gospodarstwo, z tym że limit ten na inwestycje niezwiązane z budową lub modernizacją budynków inwentarskich, lub adaptacją innych istniejących w gospodarstwie budynków na budynki inwentarskie wynosi 200 tys. zł.

Formularz wniosku o przyznanie pomocy oraz formularze niektórych załączników do wniosku wraz z Instrukcją wypełniania są udostępnione na stronie internetowej ARiMR - otwórz.

Wniosek o przyznanie pomocy należy wypełnić zgodnie z Instrukcją, zwracając szczególną uwagę na wszystkie wymagane pozycje i załączniki, których niewypełnienie lub niedołączenie do wniosku będzie skutkowało nieprzyznaniem pomocy.

Pomoc przysługuje według kolejności ustalonej przez ARiMR przy zastosowaniu kryteriów wyboru operacji. O kolejności przysługiwania pomocy decyduje suma uzyskanych punktów przyznanych na podstawie kryteriów wyboru operacji określonych w przepisach § 14 ust. 2 rozporządzenia wykonawczego.

Wniosek o przyznanie pomocy składa się w Oddziale Regionalnym ARiMR właściwym ze względu na miejsce realizacji operacji. Wniosek składa się osobiście lub przez upoważnioną osobę, albo przesyłką rejestrowaną, nadaną w placówce pocztowej operatora wyznaczonego w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe (Dz. U. z 2018 r. poz. 2188, z 2019 r. poz. 1051).

Jeżeli gospodarstwo jest położone na obszarze więcej niż jednego województwa, wniosek o przyznanie pomocy składa się w Oddziale Regionalnym Agencji działającym w tym województwie, w którym położona jest największa część trwałych użytków zielonych wchodzących w skład tego gospodarstwa położonych na obszarze Natura 2000.

Wniosek o przyznanie pomocy może być złożony również osobiście albo przez upoważnioną osobę za pośrednictwem Biura Powiatowego ARiMR.

Prezes Agencji w terminie 50 dni od dnia upływu terminu składania wniosków o przyznanie pomocy podaje do publicznej wiadomości, na stronie internetowej administrowanej przez Agencję, informację o kolejności przysługiwania pomocy w województwie mazowieckim i łącznie w pozostałych województwach.

Najistotniejsze zmiany  wynikające ze znowelizowanych przepisów rozporządzenia wykonawczego MRiRW:

• dokumentowanie wielkości gospodarstwa oraz powierzchni trwałych użytków zielonych (TUZ) położonych na obszarach Natura 2000 — doprecyzowano, iż do określenia wielkości gospodarstwa oraz TUZ na obszarach Natura 2000 uwzględniane będą nie tylko grunty wchodzące w skład gospodarstwa posiadanego przez rolnika, do których temu rolnikowi przyznano jednolitą płatność obszarową lub pomoc w ramach działań obszarowych w określonym roku, ale również grunty wchodzące w skład tego gospodarstwa, do których tę płatność lub pomoc przyznano współmałżonkowi tego rolnika;
• określenie wielkość produkcji zwierzęcej — uszczegółowiono sposób ustalania wielkości tej produkcji również wobec podmiotów, które weszły w posiadanie gospodarstwa w okresie krótszym niż 12 miesięcy poprzedzających miesiąc złożenia wniosku o przyznanie pomocy. Ponadto, w załączniku do rozporządzenia wykonawczego, dokonano aktualizacji współczynników przeliczania zwierząt na duże jednostki przeliczeniowe (DJP) oraz dodano nowe kategorie zwierząt;
• koszty kwalifikowalne - wprowadzono możliwość zakupu maszyn oraz urządzeń do załadunku i rozładunku skoszonej biomasy (tj. ładowarek oraz ładowaczy czołowych), z zastrzeżeniem, że refundacja kosztów zakupu tej kategorii maszyn będzie możliwa na zasadach, które dotyczą ciągników rolniczych (tj. koszt ich zakupu może być kwalifikowalny w wysokości nieprzekraczającej 50% pozostałych kosztów kwalifikowalnych). Ponadto, w załączniku nr 1 do rozporządzenia wykonawczego usunięto niektóre pozycje dotyczące maszyn/urządzeń, których stosowanie może sprzyjać nadmiernej intensyfikacji produkcji;
• kryteria wyboru operacji — wprowadzono zmiany w kryteriach wyboru operacji tak, aby wsparcie w większym stopniu uzależnione było od warunków przyrodniczo-środowiskowych. W związku z tym punkty nie będą przyznawane m. in. w odniesieniu do operacji realizowanych przez ,młodych rolników". Preferowane będą natomiast podmioty, które realizują wybrane zobowiązania rolno-środowiskowo-klimatyczne lub zobowiązania ekologiczne w ramach PROW 2014-2020. Ponadto, doprecyzowano, iż na potrzeby nadawania punktów związanych z powierzchnią TUZ położonych na obszarach Natura 2000, powierzchnia ta ustalana będzie w oparciu o dane dotyczące powierzchni działek ewidencyjnych zawartych w systemie identyfikacji działek rolnych, o którym mowa w przepisach o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności, według stanu na dzień:
  • 14 marca roku składania wniosku, w przypadku składania wniosków o przyznanie pomocy od dnia 15 marca danego roku, albo
  • 14 marca roku poprzedzającego rok złożenia wniosku o przyznanie pomocy, w przypadku składania wniosków o przyznanie pomocy do dnia 14 marca danego roku;
• termin realizacji operacji i ponoszenia kosztów — wprowadzono możliwość rozpoczęcia realizacji operacji i ponoszenia kosztów kwalifikowalnych od dnia złożenia wniosku o przyznanie pomocy. Jednocześnie, wydłużono możliwość zakończenia realizacji operacji i złożenia wniosku o płatność, na każdym etapie realizacji operacji, z zastrzeżeniem, że termin ten nie może przekroczyć łącznie 6 miesięcy. Ponadto, doprecyzowano warunki refundacji poniesionych kosztów kwalifikowalnych operacji, z uwzględnieniem wymogu stosowania przepisów ustawy o zamówieniach publicznych przez podmioty, które są zobowiązane do przeprowadzania postępowań w oparciu o ww. przepisy;
• wykaz dokumentów składanych wraz z wnioskiem o przyznanie pomocy —wprowadzono zmiany w tym wykazie, m. in. w odniesieniu do zaświadczeń wydawanych przez regionalnych dyrektorów ochrony środowiska, które będą obecnie wymagane od wnioskodawców wyłącznie w przypadku realizacji inwestycji związanych z budową, przebudową lub remontem połączonym z modernizacją budynków lub budowli wykorzystywanych w produkcji rolnej, dla których nie przeprowadzano oceny oddziaływania na obszary Natura 2000. Natomiast w przypadku inwestycji polegających na wyposażeniu pastwisk lub wybiegów dla zwierząt trawożernych oraz dotyczących zakupu maszyn i urządzeń przeznaczonych do utrzymania trwałych użytków zielonych wymaganym załącznikiem do wniosku o przyznanie pomocy będzie opinia wydawana przez regionalnych dyrektorów ochrony środowiska.

Źródło: ARiMR