W dniach 10-11 kwietnia odbyło się Forum Agroturystów- Innowacje
w gospodarstwie agroturystycznym. Uczestnikami spotkania byli właściciele gospodarstw agroturystycznych z naszego regionu. Projekt został zrealizowany przez Lubuską Izbę Rolniczą i Sekretariat Regionalny KSOW,
w gospodarstwie agroturystycznym „Gościniec na półwyspie” w Wysokiej, gmina Międzyrzecz.
W przytulnych wnętrzach uczestnicy podczas pierwszego dnia Forum mieli okazję wysłuchać cyklu wykładów, przyjrzeć się pracy rękodzielników,
a następnie wziąć udział w warsztatach decoupage. Zgromadzonych powitała Dyrektor LIR- Małgorzata Pałys, rozpoczynając jednocześnie część dydaktyczną wykładem nt innowacyjności w gospodarstwach agroturystycznych. Pani Dyrektor podkreśliła rolę innowacji jako możliwość uzyskania przewagi konkurencyjnej w branży. Zaproponowała wdrożenie nowych rodzajów usług jak np.: mini SPA, e-usługi, wprowadzenie nowoczesnych metod marketingowych, czy nowoczesnych i ekologicznych źródeł pozyskiwania energii do gospodarstwa. Szczególne zainteresowanie wśród obecnych wzbudziła idea Questingu: zwiedzanie z elementami gier terenowych, wyprawy odkrywców, warsztaty edukacyjne.
Idea ta łączy we współczesnej turystyce rozrywkę, zabawę z edukacją, emocję. Przykłady szlaków questingowych w Lubuskiem: Szlakiem solnym
po Nowej Soli oraz Szlak Krzyży Pokutnych. Zdecydowana większość szlaków questingowych tworzy się w małych miejscowościach, wsiach,
w gminach wiejskich. Ich tematyka dotyczy lokalnego dziedzictwa kulturowego, obiektów i miejsc mniej znanych, jednak z unikatową historią, co jest szansą dla małych miejscowości.
Po wystąpieniu Pani Małgorzaty Pałys Zgromadzeni mogli przyjrzeć się pracy wikliniarskiej. Pan Zbigniew Wieczorek zaprezentował swoje wyroby, opowiadając jednocześnie o ich wytwarzaniu. Produkty z wikliny, tj.: osłonki, doniczki, huśtawki, koszyki, można z powodzeniem wykorzystać do dekoracji własnego gospodarstwa, na pewno dodadzą uroku niejednemu wnętrzu. Prowadzący podał przykłady wykorzystania większych wytworów: płotków czy nawet całych kompleksów: plac zabaw dla najmłodszych z domkami
z wikliny. Zainteresowanie wzbudził rodzaj wikliny używany do wyplatania, Uczestnicy oczywiście pytali o pracochłonność, stopień trudności takiej pracy i o ceny gotowych wyrobów.
Następnie głos zabrała Katarzyna Frąckowiak. W swoim wystąpieniu pt.: „Warsztaty kulinarne w gospodarstwie agroturystycznym- innowacyjny sposób przyjmowania gości” zaprezentowała atrakcyjne formy spędzania czasu, warsztaty kulinarne, rękodzielnicze dla dzieci
i dla dorosłych. Wsród warsztatów rękodzieła przybliżyła m.in.: decoupage, sutasz, quilling, papierową wiklinę, masy plastyczne, filcowanie, scrap booking, wire wrapping czy makramę. Duże zainteresowanie wzbudziła idee prowadzenia warsztatów rękodzielniczych z wykorzystaniem materiałów ekologicznych, tj.: papierowa wiklina, słoma, drewno, kora, nici, bawełna, len.
Kolejny wykładowca, Paweł Sas przedstawił prezentację nt: „Jak promować swoje gospodarstwo w Internecie- strona internetowa wizytówką gospodarstwa agroturystycznego”. W obecnych czasach Internet jest globalnym narzędziem służącym przede wszystkim informacji. Za jego pośrednictwem można zaprezentować swoje gospodarstwo i stworzyć możliwość nawiązania kontaktu z potencjalnym klientem. P. Sas w swoim wystąpieniu podkreślał coraz większą dostępność Internetu, co za tym idzie, szersze możliwości promowania się. Mimo iż największą grupą wiekową używającą tego medium są osoby w przedziale wiekowym 16-24 lat,
to coraz więcej starszych osób potrafi przeszukiwać zasoby Internetu.
Podał przykład darmowej Bazy Agroturystycznej: Lubuskie Stowarzyszenie Gospodarstw Agroturystycznych, umożliwiającej promowanie się. Ten temat wzbudził spore zainteresowanie wśród Uczestników Forum. Padały pytania
o inne, płatne serwisy, o tworzenie własnych stron i ich pozycjonowanie. Poruszono także kwestię obecności gospodarstw agroturystycznych
na portalach społecznościowych oraz fakt bezprawnego wykorzystywania danych niektórych gospodarstw na innych portalach. W swojej prezentacji Paweł Sas zawarł także pożyteczne informacje o projektowaniu wizualnym strony i przypomniał o najistotniejszych rzeczach umieszczanych na stronach internetowych. Ponadto omówił innowacyjne podejście do strony- mianowicie umieszczanie na niej kodu QR zawierającego informacje
nt danego gospodarstwa. Istnieją na rynku darmowe programy do tworzenia tego typu kodów.
Kolejnym punktem programu było wystąpienie Pani Jolanty Filipowicz nt zagród edukacyjnych
w gospodarstw agroturystycznych. Pani Jolanta
od 17 lat prowadzi gosp. Agroturystyczne,
w którym realizuje ścieżki edukacyjne. Opowiedziała o swoich początkach: zawsze chciała pracować
z dziećmi, była wychowawcą kolonijnym. Przedstawiła ideę nadzorowaną przez Ośrodek Doradztwa Rolniczego
w Brwinowie, organizujący szkolenia; strona internetowa, na której można znaleźć szczegółowe informacje: http://www.zagroda-edukacyjna.pl.
W swoim gospodarstwie „Koziołek Suchodołek w nowej zagrodzie” Pani Jolanta przyjmuje wycieczki szkolne i zorganizowane grupy dzieci głównie
w maju/ czerwcu i wrześniu/październiku. Początkowo wysyłała listy ze swoją ofertą do szkół, teraz ma własną stronę internetową, ale najwięcej klientów zdobywa z polecenia. Przedstawiła także warunki niezbędne do prowadzenia zagrody edukacyjnej: posiadanie gospodarstwa rolnego; sali lub zadaszonej wiaty i toalety. Potrzebne jest także zgłoszenie do właściwego Ośrodka Doradztwa Rolniczego oraz oczywiście pomysł. Prowadząca opisała przebieg przykładowych warsztatów: Laboratorium smaków, w którym zwiedzający mają okazję spróbować potraw zrobionych z produktów gospodarstwa. Dzieci odwiedzające tę zagrodę otrzymują prezenty związane z gospodarstwem, ekologiczne gadżety, zdjęcia, które są formą promocji miejsca.
Inną formę wyróżnienia swojego gospodarstwa na tle innych przybliżyła Pani Danuta Bancewicz- Dyrektor Wydziału Rolnictwa i Rozwoju Wsi w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Lubuskiego. Mianowicie: Produkty Tradycyjne Województwa Lubuskiego. Produkt tradycyjny to produkt spożywczy chroniony prawem polskim lub prawem Unii Europejskiej, wytwarzany
z tradycyjnych surowców, posiadający wyjątkowe cechy i właściwości wynikające z tradycyjnych metod produkcji. W województwie lubuskim zarejestrowanych jest 27 produktów tradycyjnych. Pani D. Bancewicz przybliżyła szczegółowe przepisy i procedurę składania wniosku o nadanie tytułu Produkt Tradycyjny, zaprezentowała wzór wniosku. Najtrudniejszą rzeczą jest udowodnienie, że dany produkt czy potrawa był wytwarzany
w takiej formie i w tym regionie przez conajmniej 25 lat, jednak prowadząca podpowiedziała jak to zrobić. Można spróbować odszukać stare publikacje, książki, gazety; rodzinne zdjęcia uwieczniające potrawy, etykiety
ze słoików; można także zasięgnąć opinii etnografa. Wśród korzyści
z posiadania takiego produktu wymieniła wyjazdy na imprezy promujące
i targi. Od kilku lat, co roku odbywa się konkurs „Nasze Kulinarne Dziedzictwo”, który ma na celu wyłonienie tradycyjnych produktów żywnościowych o charakterze regionalnym. Prestiżowe nagrody” PERŁA” przyznawane są przez Kapitułę Konkursu na szczeblu krajowym,
a statuetki wręczane są na Międzynarodowych Targach „Polagra Food” w Poznaniu. Uczestnicy Forum Agroturystycznego zauważyli, że wśród naszych produktów brakuje ryb i dziczyzny, w które Lubuskie przecież obfituje.
Podczas kongresu zaprezentowano także krótki materiał nt alternatywnych źródeł energii- fotowoltaiki. Przedstawiony został on na przykładzie rozwiązania zastosowanego już w gospodarstwie agroturystycznym. Spotkał się on z dużym zainteresowaniem. Prelegent musiał szczegółowo odpowiadać na pytania o materiały użyte do zbudowania ogniw czy o koszty takiego przedsięwzięcia.
Szczególne zainteresowanie pań wzbudziła prezentacja przygotowana przez Wojewódzki Ośrodek Koordynujący Populacyjny Program Wczesnego Wykrywania Raka Piersi przy Szpitalu Wojewódzkim SPZOZ w Zielonej Górze. Zgromadzone panie miały okazję dowiedzieć się m.in.: jak przygotować się na badanie, jak powinno ono przebiegać, jak często mogą wykonywać badania bezpłatnie, kiedy potrzebne jest skierowanie. Ponadto zaprezentowano na fantomie jak samemu zbadać piersi. Każda Uczestniczka mogła spróbować wyczuć zmiany chorobowe na fantomie.
Przed obiadem przewidziano także czas na dyskusję. Żywiołowo zaprezentowała się Pani Aneta Mazurek- Prezes Lubuskiego Stowarzyszenia Gospodarstw Agroturystycznych. Zachęcała do przyłączenia się do Stowarzyszenia, prezentując korzyści z tego płynące: reklamę na portalu, szkolenia, wyjazdy studyjne, spotkania, panele dyskusyjne. Ona także podkreśliła wagę Internetu w prowadzeniu gospodarstwa agroturystycznego. Następnie wszyscy uczestnicy krótko przedstawili swoje gospodarstwa. Okazuje się, że większość z nich wykorzystuje walory przyrodnicze
i historyczne regionu, serwowane są tam posiłki przygotowywane na bazie produktów własnoręcznie wyhodowanych, a zdecydowana większość to przedsięwzięcia rodzinne.
Po obiedzie przyszła pora na wykład i warsztat rękodzieła prowadzony przez Panią Anetę Szamretę. Przedstawiła ona metody aranżacji wystroju gospodarstwa, skupiając się na dekoracji przedmiotów metodą decoupage. Była to wspaniała rozrywka dla zgromadzonych osób. Wszyscy pracowali
w skupieniu, żeby osiągnąć jak najlepsze rezultaty swojej pracy. Jej efekty można teraz podziwiać
w galerii. Pisanki wielkanocne, koguciki, gąski
i kaczuszki prezentują się wspaniale.
Po kolacji przygotowanej przez gospodynię,
z użyciem ziół z ogrodu, przyszedł czas na relaks.
W cieple kominka Uczestnicy Forum dzielili się wrażeniami i wymieniali doświadczeniami
z prowadzenia gospodarstw agroturystycznych.
Drugi dzień Forum Agroturystów był dniem wyjazdu studyjnego. Jako że region lubuski odświeża tradycje winiarskie, były to wyjazdy do dwóch winnic, jako przykład wykorzystania dziedzictwa kulturowego z nawiązaniem do tradycji. Pierwszym odwiedzonym miejscem był „Stara Winna Góra” Górzykowo- winnica należąca do Danuty i Marka Krojcig, położona w okolicy Sulechowa. W malowniczo położonym miejscu oprócz winnicy znajduje się Agroturystyczne Centrum Konferencyjno-Pensjonatowe nawiązujące wystrojem do tradycji winiarskich. Po poczęstunku kawą i ciastem przewidziano zwiedzanie winnicy z przewodnikiem. W 2001 roku wyprodukowano pierwsze wina, pochodzące z 6 ha uprawy. Teraz winnica produkuje wina czerwone wytrawne, białe półwytrawne, w planach jest też produkcja wina różowego. Właściciele winnicy czerpią z doświadczeń niemieckich winiarzy, dominuje produkcja ręczna (pielęgnacja jak
i zbiory). Podczas prezentacji sprzętu do produkcji wina, przewodnik opisała przebieg procesu produkcji, oczywiście z zachowaniem tajemnic firmy. Padały pytania o dopasowanie szczepów winogron, odpowiednich do uprawy w naszym klimaciei ich pielęgnację. Wśród słuchaczy widać było zainteresowanie tematem i chęć przełożenia zdobytej wiedzy na grunt gospodarstw agroturystycznych. Z entuzjazmem oczekiwali następnej winnicy.
Kolejnym miejscem, które odwiedzili Uczestnicy Forum Agroturystów była Winnica Cantina w Mozowie, należąca do Karoliny i Mariusza Pacholaków. Gości osobiście powitał Pan Mariusz, w towarzystwie Św. Urbana I, którego wyrzeźbiona postać zdobi wejście do Winnicy. Patron m.in. winnic, rolników, dobrych urodzajów stoi tuż obok zabytkowej beczki z dawnej wytwórni winiaków Heinricha Raetscha, datowanej na przełom XIX/XX wieku.
Na początku Pan Mariusz opowiedział co nieco o historii powstania winnicy
i swoim prygotowaniu. Okazuje się, że pierwsze wino zrobił w 1999r.
w przydomowej piwnicy, przy pomocy ojca, z winogron zebranych na działce rodziców i teściów. Decyzja o założeniu winnicy zapadła dwa lata przed pierwszymi nasadzeniami w 2006roku. Dziś, na powierzchni 1 ha, na ziemiach klasy III A i IV B dominują Riesling, Pinot Gris, Bianca, Rondo, Regent, Dornfelder. Stok nachylony jest południowo, dzięki temu w winnicy uzyskuje się stosunkowo słodkie, jak na nasz klimat wina. Uczestnicy Forum mieli okazję spróbować 3 gatunków wytwarzanych w Cantinie. Pierwszy z nich, Riesling z 2013 roku, białe wino, półsłodkie, przypadło wszystkim do gustu. Gospodarz, w trakcie degustacji przybliżył zgromadzonym kulturę picia wina, opowiedział o bukiecie oraz podkreślił fakt, że nie dodaje się do niego cukru, cała wyczuwalna słodycz jest naturalna. Zrodziło to sporo pytań, wywiązała się ożywiona dyskusja nt odmian winnych krzewów, padały prośby
o szczegóły sadzenia, pielęgnacji i zbioru. Pan Mariusz chętnie dzielił się wiedzą zdobytą poprzez samokształcenie oraz dzięki przynależności do stowarzyszenia winiarskiego. Ponadto czerpie on wiedzę z doświadczeń włoskich winiarzy.
Drugim degustowanym winem było półwytrawne, białe wino, złoty medalista IV Ogólnopolskiego Konkursu Win 2013, Grand Prix Winobranie 2013- Mosauer (Riesling) z 2012 roku. Wytwarzane całkowicie bez dodatku cukru ani wody. Pan Mariusz musiał odpowiedzieć na wiele szczegółowych pytań o jego produkcję. Przedstawił proces fermentacji, wytwarzania, zdradził nawet gdzie kupuje drożdże winne.
Ostatnim winem, którego dane było uczestnikom spróbować, było wino nietypowe. Portorosa, produkowane z owoców dzikiej róży, wino o pięknym bursztynowym kolorze, półsłodkie z 2010 roku. Pan Pacholak wymienił również typowe błędy w wytwarzaniu wina, szczegóły przesączania
i filtrowania. Opisał również trudy pracy winiarza, zachęcając jednocześnie do zakładania swoich winnic, jako formy promocji gospodarstw agroturystycznych. Zasygnalizował również chęć prowadzenia warsztatów winiarskich w gospodarstwach agroturystycznych w naszym regionie.
W cieniu wiaty, sfinansowanej częściowo z funduszy europejskich,
w przyjaznej atmosferze, Uczestnicy zdobyli nową wiedzę, którą chcą wykorzystać na własnym gruncie.
W trakcie dwóch dni prelekcji oraz warsztatów Uczestnicy Forum Agroturystów 2014 mieli okazję nie tylko podpatrzeć nowe pomysły na prowadzenie gospodarstw agroturystycznych, ale również, a może przede wszystkim wymienić się doświadczeniami, wspierać się wzajemnie w idei promowania polskiej wsi. Lubuska Izba Rolnicza i Sekretariat Regionalny KSOW wyrażają nadzieję, że to wydarzenie przełoży się na jeszcze większy rozwój agroturystyki w naszym regionie. Zapraszamy jednocześnie do galerii zdjęć z Forum i wyjazdów studyjnych do winnic.
Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich
Europa inwestująca w obszary wiejskie
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach III schematu Pomocy Technicznej Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013
Galeria zdjęć:
Lubuska Izba Rolnicza
http://lir.agro.pl/