Tym artykułem zaczynamy serię publikacji dotyczących nowego Krajowego Planu Strategicznego Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027. Jego ostateczną wersję Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi przesłało 15 lipca br. do Komisji Europejskiej i zgodnie z zapewnieniami Komisarza Janusza Wojciechowskiego, zostanie ona zaakceptowana.
W związku z tym iż cały KPS liczy blisko 1200 stron, będziemy publikować artykuły dotyczące poszczególnych części tego planu. Cykl zaczynamy od informacji na temat dobrostanu trzody chlewnej, który jest częścią ekoschematu „dobrostan zwierząt”.
Płatność będzie obejmować lochy oraz tuczniki. Aby ją uzyskać będą musiały być spełnione następujące warunki:
Płatność do loch:
- obowiązywać będzie system punktowy, przy czym warunki niezbędne do otrzymania wsparcia to:
- lochy nie mogą być utrzymywane w systemie jarzmowym – poza okresem okołoporodowym kiedy to dopuszcza się utrzymywanie loch w tym systemie przez maksymalnie 14 dni
- zapewnienie lochom zwiększonej powierzchni bytowej o minimum 20% lub 50%
- dodatkowo premiowane będzie:
- ściółka - zapewnienie utrzymania na ściółce ze słomy lub podobnego materiału na powierzchni pozwalającej na jednoczesny odpoczynek loch),
- odsadzanie prosiąt - prosięta odsadza się nie wcześniej niż w 35. dniu od dnia ich urodzenia,
- premie będą możliwe tylko po spełnieniu warunków podstawowych czyli zwiększonej powierzchni bytowej i ograniczeniu systemu jarzmowego
Więcej szczegółowych informacji znajdziecie Państwo w poniżej tabeli:
|
LOCHY |
||||
|
Lp. |
|
Obowiązujące normy prawne * |
Wymogi obowiązujące w dobrostanie – zwiększona o co najmniej 20% powierzchnia bytowa |
Wymogi obowiązujące w dobrostanie – zwiększona o co najmniej 50% powierzchnia bytowa |
|
1. |
Powierzchnia kojca, dla loch w okresie porodu i odchowu prosiąt ssących |
co najmniej 3,5 m2 |
co najmniej 4,2 m2 |
co najmniej 5,25 m2 |
|
Powierzchnia kojca w przeliczeniu na jedną sztukę powinna wynosić, w przypadku utrzymywania grupowo: |
||||
|
2. |
Loch |
co najmniej 2,25m2, przy czym w przypadku loch prośnych, co najmniej 1,3m2 powierzchni kojca powinno stanowić stałe podłoże i nie więcej niż 15% tego podłoża – otwory odpływowe |
co najmniej 2,7 m2, przy czym w przypadku loch prośnych, co najmniej 1,3 m2 powierzchni kojca powinno stanowić stałe podłoże i nie więcej niż 15% tego podłoża – otwory odpływowe |
co najmniej 3,4 m2, przy czym w przypadku loch prośnych, co najmniej 1,3 m2 powierzchni kojca powinno stanowić stałe podłoże i nie więcej niż 15% tego podłoża – otwory odpływowe |
|
Loszek po pokryciu |
co najmniej 1,64 m2, przy czym co najmniej 0,95m2 powierzchni kojca powinno stanowić stałe podłoże i nie więcej niż 15% tego podłoża – otwory odpływowe |
co najmniej 2m2, przy czym co najmniej 0,95 m2 powierzchni kojca powinno stanowić stałe podłoże i nie więcej niż 15% tego podłoża – otwory odpływowe |
co najmniej 2,5m2, przy czym co najmniej 0,95 m2 powierzchni kojca powinno stanowić stałe podłoże i nie więcej niż 15% tego podłoża – otwory odpływowe |
|
|
3. |
Loch |
· do 5 sztuk – powinna być większa o 10%** · powyżej 39 sztuk – może być mniejsza o 10%** |
· do 5 sztuk - powinna być większa o 10%** tj. 3m2 · powyżej 39 sztuk – może być mniejsza o 10%** tj. 2,4 m2 |
· do 5 sztuk – powinna być większa o 10%** tj. 3,8m2 · powyżej 39 sztuk – może być mniejsza o 10%** tj. 3m2 |
|
Loszek po pokryciu |
· do 5 sztuk powinna być większa o 10%** · powyżej 39 sztuk – może być mniejsza o 10% |
· do 5 sztuk – powinna być większa o 10%** tj. 2,2m2 · powyżej 39 sztuk – może być mniejsza o 10% tj. 1,8m2 |
· do 5 sztuk – powinna być większa o 10% tj. 2,7m2 · powyżej 39 sztuk – może być mniejsza o 10% tj. 2,2m2 |
|
|
Powierzchnia kojca w przeliczaniu na jedną sztukę powinna wynosić, w przypadku utrzymywania pojedynczo: |
||||
|
4. |
Loch (***) |
co najmniej: · długość – długość zwierzęcia powiększona o 0,3m, nie mniej jednak niż 2 m · szerokość 0,6m |
co najmniej 2,7m2 |
co najmniej 3,4 m2 |
(*) – Rozporządzenie MRiRW z dnia 15 lutego 2010r. w sprawie wymagań i sposobu postępowania przy utrzymywaniu gatunków zwierząt gospodarskich, dla których normy ochrony zostały określone w przepisach Unii Europejskiej (Dz.U. Nr 56, poz. 344 z późn. zm).
(**) – w stosunku do wartości wskazanych w pkt.2
(***) – dotyczy gospodarstw utrzymujących mniej niż 10 loch lub loszek od 4 tygodnia po pokryciu do tygodnia przed przewidywanym terminem proszenia
Płatność do tuczników:
- obowiązywać będzie system punktowy, przy czym warunki niezbędne do otrzymania wsparcia to:
- zwiększona powierzchnia bytowa - tucznikom zapewnia się zwiększoną o co najmniej 20% lub o co najmniej 50% powierzchnię bytową w pomieszczeniach/budynkach
- do płatności kwalifikują się tuczniki pochodzące od loch utrzymywanych w gospodarstwach realizujących interwencję dotyczącą dobrostanu loch lub tuczniki pochodzące od loch utrzymywanych w siedzibie stada położonej nie dalej niż ok. 50 km od siedziby stada, w której będą utrzymywane tuczniki, w odniesieniu do których realizowany jest dobrostan tuczników (szczegóły zostaną doprecyzowane na poziomie przepisów krajowych).
- dodatkowo premiowane będzie:
- ściółka - zapewnienie utrzymania na ściółce ze słomy lub podobnego materiału na powierzchni pozwalającej na jednoczesny odpoczynek zwierząt,
- premia będzie możliwa tylko po spełnieniu warunków podstawowych czyli zwiększonej powierzchni bytowej i pochodzeniu tuczników.
Więcej szczegółowych informacji znajdziecie Państwo w poniższej tabeli:
|
TUCZNIKI |
||||
|
Lp. |
|
Obowiązujące normy prawne * |
Wymogi obowiązujące w dobrostanie – zwiększona o co najmniej 20% powierzchnia bytowa |
Wymogi obowiązujące w dobrostanie – zwiększona o co najmniej 50% powierzchnia bytowa |
|
|
Powierzchnia kojca w przeliczeniu na jedną sztukę, powinna wynosić, w przypadku utrzymywania grupowego dla warchlaków i tuczników o masie ciała, co najmniej: |
|||
|
1. |
do 10 kg |
0,15 m2 |
0,18 m2 |
0,23m2 |
|
powyżej 10 do 20 kg |
0,2 m2 |
0,24m2 |
0,3 m2 |
|
|
powyżej 20 do 30 kg |
0,3 m2 |
0,36m2 |
0,45 m2 |
|
|
powyżej 30 do 50 kg |
0,4 m2 |
0,48 m2 |
0,6 m2 |
|
|
powyżej 50 do 85 kg |
0,55 m2 |
0,66 m2 |
0,83 m2 |
|
|
powyżej 85 do 110 kg |
0,65 m2 |
0,78 m2 |
0,98 m2 |
|
|
powyżej 110 kg |
1 m2 |
1,2 m2 |
1,5 m2 |
|
(*) – Rozporządzenie MRiRW z dnia 15 lutego 2010r. w sprawie wymagań i sposobu postępowania przy utrzymywaniu gatunków zwierząt gospodarskich, dla których normy ochrony zostały określone w przepisach Unii Europejskiej (Dz.U. Nr 56, poz. 344 z późn. zm).
W przypadku gospodarstw, w których prowadzi się cykl zamknięty świń, a rolnik realizuje jednocześnie dobrostan loch i dobrostan tuczników – możliwe jest otrzymanie dodatkowej płatności do tucznika kwalifikującego się do płatności w ramach dobrostanu tuczników i urodzonego w tym gospodarstwie.
Wysokość płatności będzie wynikała z wprowadzonego systemu punktowego. Oznacza to, że do każdej praktyki przypisana jest odpowiednia liczba punktów, która odpowiada wysokości szacowanej stawki za daną praktykę do sztuki zwierzęcia. Przyjęto, że 1 pkt jest równy 100 zł, czyli 22,47 EUR.
I tak, w przypadku loch liczba punktów do zdobycia wynosi:
- zwiększenie powierzchni bytowej o 20% - 7,8 pkt/DJP (przelicznik na DJP = 0,5)
- zwiększenie powierzchni bytowej o 50% - 18,6 pkt/DJP (przelicznik na DJP = 0,5)
- późniejsze odsadzanie młodych – 5,4 pkt/DJP (przelicznik na DJP = 0,5)
- ściółka – 3,2 pkt/DJP (przelicznik na DJP = 0,5)
Reasumując maksymalna liczba punktów do zdobycia za 1 maciorę (0,5 DJP) wynosi 13,6 pkt. czyli 13,6 x 100 zł = 1 360 zł, pod warunkiem, że powierzchnia bytowa zostaje zwiększona o 50% dla wszystkich grup loch w stadzie, lochy utrzymywane są na ściółce a odsadzanie prosiąt następuje po 35 dniach.
| Wariant | 20% | 50% | ściółka | późniejsze odsadzenie młodych | SUMA | Dopłata |
| 3,9 | 9,3 | 1,6 | 2,7 | |||
| Max | 9,3 | 1,6 | 2,7 | 13,6 | 1 360,00 zł | |
| 20% | 3,9 | 1,6 | 2,7 | 8,2 | 820,00 zł | |
| bez ściółki (50%) | 9,3 | 2,7 | 12 | 1 200,00 zł | ||
| bez ściółki (20%) | 3,9 | 2,7 | 6,6 | 660,00 zł | ||
| tylko powierzchnia (50%) | 9,3 | 9,3 | 930,00 zł | |||
| tylko powierzchnia (20%) | 3,9 | 3,9 | 390,00 zł |
W przypadku tuczników punktacja wygląda następująco:
- zwiększenie powierzchni bytowej o 20% - 1,3 pkt/DJP (przelicznik na DJP = 0,3)
- zwiększenie powierzchni bytowej o 50% - 2 pkt/DJP (przelicznik na DJP = 0,3)
- ściółka – 2 pkt/DJP (przelicznik na DJP = 0,3)
- cykl zamknięty - 1 pkt/DJP (przelicznik na DJP = 0,3)
Reasumując maksymalna liczba punktów do zdobycia za 1 tucznika (0,3 DJP) wynosi 1,5, czyli 1,5 pkt x 100 zł = 150 zł, (pod warunkiem, że powierzchnia bytowa zostaje zwiększona o 50%, tuczniki utrzymywane są na ściółce a produkcja odbywa się w cyklu zamkniętym i lochy utrzymywane są w zwiększonych warunkach dobrostanu).
Pozostałe ogólne warunki otrzymania dotacji:
- Beneficjent jest posiadaczem gospodarstwa rolnego położonego w granicach Rzeczypospolitej Polskiej i prowadzi działalność rolniczą.
- Minimalne wymagania: kwalifikujący się obszar gospodarstwa, w odniesieniu do którego wystąpiono z wnioskiem o płatności bezpośrednie, jest nie mniejszy niż 1,00 ha albo w przypadku rolników posiadających mniej niż 1,00 ha, ale otrzymujących płatności do zwierząt, minimalna kwota płatności bezpośrednich wynosi co najmniej 200,00 euro.
- Posiadanie odpowiedniej siedziby stada zarejestrowanej zgodnie z przepisami o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt (jeśli dotyczy),
- Zwierzęta objęte wymogami są oznakowane i zarejestrowane zgodnie z przepisami o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt (jeśli dotyczy).
- Wszystkie lochy w gospodarstwie rolnym są indywidualnie oznakowane i zarejestrowane zgodnie z przepisami o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt – w przypadku dobrostanu loch.
- Rolnik będzie musiał obowiązkowo przejść szkolenie z zakresu stosowania antybiotyków.
Degresywność: Płatności w obrębie danej grupy technologicznej są przyznawane z zastosowaniem poniższych progów degresywności (nie dotyczy płatności do zwierząt utrzymywanych w systemie rolnictwa ekologicznego, jeżeli rolnik ubiega się o te płatności na uproszczonych zasadach):
- do 100 DJP – 100%
- powyżej 100 DJP do 150 DJP – 75%
- powyżej 150 DJP – brak płatności
Komentarz Wielkopolskiej Izby Rolniczej:
- Warunki kwalifikowalności w praktyce wykluczają większość producentów, którzy prowadzą cykl otwarty i kupują warchlaki w Danii czy Holandii.
- Zwiększanie powierzchni bytowych będzie wymagało nakładów inwestycyjnych w budynki, będą one mogły zostać sfinansowane w ramach inwestycji dotowanych w II filarze KPS - Inwestycje poprawiające dobrostan bydła i świń.
- Program będzie premiował model produkcji w oparciu o cykl zamknięty i raczej wykorzystywany będzie przez mniejsze gospodarstwa. W przypadku dużych ferm hodowlanych trudno będzie zwiększyć powierzchnię bytową oraz ograniczyć stosowanie systemu jarzmowego do 14 dni. W związku z czym, trudno oczekiwać, żeby program pozwolił na uratowanie sektora produkcji wieprzowiny w Wielkopolsce.
- Program powinien zostać uzupełniony o system oznakowania mięsa i produktów wytworzonych ze świń utrzymywanych w podwyższonych warunkach dobrostanu, tak aby zachęcić handel oraz klientów do obrotu takimi produktami i dać konsumentowi możliwość podejmowania świadomych wyborów.
- Każdy producent musi sobie teraz skalkulować, na ile wdrożenie systemu dobrostanowego mu się opłaca, i czy proponowane stawki zrekompensują wzrost kosztów produkcji i spadek produkcji.
Opracowanie:
Andrzej Przepióra
Aleksander Poznański
Źródło
Wielkopolska Izba Rolnicza
http://www.wir.org.pl/
