Rynek kukurydzy w naszym kraju jest coraz bardziej stabilny. Na przestrzeni lat zarówno powierzchnia upraw, jak i zbiory kukurydzy znacząco zwiększyły się. Żaden inny gatunek w ostatnich latach nie osiągnął takiego wzrostu. Powierzchnia uprawy tej rośliny od kilku lat oscyluje na poziomie miliona hektarów. To ogólny, wzrostowy trend. U naszych zachodnich sąsiadów areał uprawy wzrósł do 2,5 mln. ha, tam jednak dominuje produkcja kiszonki. W Polsce uprawia się mniej więcej tyle samo kukurydzy z przeznaczeniem na kiszonkę i na ziarno. W Niemczech zdecydowanie więcej surowca wykorzystuje się do produkcji biogazu – wytwarzania energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii. W regionach, w których uprawa kukurydzy ma długą historię, aby uzyskać satysfakcjonującą wydajność należy kompleksowo kontrolować pełne spektrum chwastów, szkodników i chorób. W krajach północnych zwalczanie chwastów jest nadal kluczowym zadaniem dla producentów. Czysty start i rozwój roślin bez konkurencji chwastów determinuje plon. Kończy się zima, zbliżają się zasiewy kukurydzy. To ostatni moment na wybór właściwej strategii odchwaszczania. Nie chodzi tu o wybór zestawu konkretnych substancji aktywnych, tylko o kluczowe pytanie dotyczące wariantu ochrony herbicydowej.
Wielkość plonu jest determinowana we wczesnych fazach rozwojowych kukurydzy:
1 liść (7-12 dzień po siewie) – pojawia się wtórny system korzeniowy, 3 liść (16-22 dzień po siewie) – w pełni rusza proces fotosyntezy, 6 liść (33-38 dzień po siewie) to początek tworzenia się wszystkich liści właściwych.
Chwasty od wschodów kukurydzy stanowią dla niej silną konkurencję. Na skutek presji chwastów kukurydza wydłuża się nadmiernie i nie wytwarza prawidłowego systemu korzeniowego. Wynikiem tego jest mniejszy o około 10 – 15% system korzeniowy rośliny. W fazie 5-6 liści nie jest już możliwe skompensowanie utraty potencjalnego plonu. W efekcie kukurydza wytwarza mniejsze kolby i jest bardziej podatna na wyleganie korzeniowe. Zatem ochrona przed chwastami w pierwszych 40 dniach po siewie w zasadniczym stopniu decyduje o wielkości plonu. Dlatego też efektywna eliminacja chwastów na początku wegetacji powinna być kluczowym zadaniem każdego rolnika.
Producenci kukurydzy mają do dyspozycji dwa narzędzia – zabieg doglebowy (po siewie, ale przed wschodami) i zabieg nalistny, wykonywany po wschodach chwastów. Pamiętać należy, iż na rozwój zachwaszczenia plantacji dość duży wpływ ma przebieg warunków atmosferycznych, przede wszystkim zaś długotrwałe ochłodzenie i przymrozki – opóźniają one wschody kukurydzy ze względu na jej duże potrzeby termiczne, zaś chwasty w tym samym czasie osiągają wysokie stadia rozwojowe – rosną i kiełkują nawet w znacznie niższych temperaturach. Podstawą większości zaleceń wciąż pozostaje pojedynczy zabieg kombinacji herbicydu doglebowego i nalistnego.
Zabieg wykonany przed wschodami pozwala uniknąć prewencyjnego stosowania środków. Dość często zdarza się jednak, że podejście z dwoma aplikacjami byłoby lepsze pod względem skuteczności, a nawet bardziej rentowne. Szczególnie w sytuacjach, gdy chwasty są w stadium zaawansowanego wzrostu, na przykład z powodu późniejszego siewu lub też są trudne do zwalczenia. W takich sytuacjach zaleca się zastosowanie glifosatu w okresie przedsiewnym lub przedwschodowym. Taka strategia umożliwia również optymalizację dawek preparatów selektywnych stosowanych powschodowo. Zalety wyboru takiej technologii to: niezawodna kontrola trudnych do zwalczania chwastów i chwastów w zaawansowanym stadium wzrostu, elastyczny czas wykonania zabiegu: przedsiewnie lub przedwschodowo. Ponadto przedwschodowe zastosowanie jest korzystniejsze w przypadku, gdy przygotowanie i siew powoduje znaczne przemieszczenie gleby. Zastosowanie przedwschodowo może być także efektywniejsze w warunkach uproszczonej technologii uprawy. Krótkie odstępy między aplikacją a uprawą mechaniczną pozwalają na bezproblemową integrację herbicydu w wielu systemach uprawy. Zastosowanie tej technologii odchwaszczania zapewnia kompatybilność z herbicydami selektywnymi (s-metolachlor, pendimetalina, dimetenamid-p i petoksamid). Nie wolno także zapominać, iż mieszaniny herbicydów powinny być sporządzone bezpośrednio przed ich aplikacją i tylko zgodnie ze wskazówkami zawartymi w etykiecie poszczególnych herbicydów. Ważny jest jednak wybór odpowiedniego preparatu na bazie glifosatu do zaplanowanego oprysku. Wszystkie kryteria spełnia Roundup Flex 480, który stosuje się przedsiewnie w dawce 2,25 l/ha i przedwschodowo w dawce 1,5-2,25 l/ha, jak również Roundup PowerMax 720 stosowany przedsiewnie w dawce 1,0-2,5kg.
Końcówka zimy to już ostatni moment na wybór odpowiedniej strategii walki z chwastami w uprawie kukurydzy. Właściwa strategia i prawidłowo przeprowadzone zgodne z nią zabiegi gwarantują osiągnięcie satysfakcjonujących plonów.
Anna Rogowska
