26 sierpnia br. w Nowieczku (powiat śremski) odbyło się spotkanie podsumowujące realizację operacji pn. „Przyzagrodowy chów gęsi wielkopolską tradycją”. Spotkanie miało na celu omówienie doświadczeń dotyczących tegorocznej edycji operacji oraz wypracowanie działań, jakie należy podjąć w celu dalszej promocji gęsiny, szczególnie tej pochodzącej z przyzagrodowego chowu. Spotkaniu towarzyszyły degustacje potraw z gęsi oraz rozstrzygnięcie konkursu kulinarnego pn. Gęsie jadło.
W spotkaniu wzięły udział osoby, które w ramach operacji podjęły się odchowu piskląt gęsich, hodowcy gęsi oraz przedstawiciele Kół Gospodyń Wiejskich, stowarzyszeń i organizacji działających na terenach wiejskich, które włączyły się w działania promujące gęsinę. Na spotkaniu obecni byli także przedstawiciele Zarządu WIR - Prezes Piotr Walkowski oraz Członek Zarządu Jan Pauliński, Wiesław Wojtczak Prezes Polskiego Związku Hodowców i Producentów Gęsi, Witold Wróbel Ambasador Siedzi Dziedzictwa Kulinarnego, Krzysztof Książek Dyrektor ds. surowcowych Firmy Cedrob oraz przedstawiciele lokalnych samorządów z ze starostą śremskim Zenonem Jahnasem na czele.
Podczas spotkania Pani Janina Pawełczyk podsumowała realizację operacji, omówiła poszczególne działania, które były realizowane począwszy od marca, kiedy to do wielkopolskich gospodarstw trafiły gęsie pisklęta. Krótko scharakteryzowała sam chów przyzagrodowy, przybliżając zebranym przede wszystkim zasady dotyczące odchowu gęsi przez cały cykl ich rozwoju.
W trakcie spotkania rozstrzygnięty został konkurs kulinarny „Gęsie jadło”. Celem Konkursu była popularyzacja spożycia gęsiny pochodzącej z chowu przyzagrodowego, promowanie społecznej aktywności mieszkańców wsi oraz wymiana doświadczeń i przepisów kulinarnych.
Konkurs skierowany był do kół gospodyń wiejskich, stowarzyszeń i organizacji (w tym sołectwa), które w ramach swojej działalności wykorzystują lokalne produkty i w ten sposób promują swój region. W Nowieczku swoje potrawy zaprezentowało piętnastu uczestników, byli to:
- Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Wsi Nowieczek
- Sołectwo Błażejewo
- Sołectwo Mszczyczyn
- Sołectwo Lubiatowo
- KGW Pokrzywki
- KGW Mełpinianki
- KGW M-P-G Międzychód
- KGW Lucinianki
- KGW Włościejewice- Ługi
- KGW Chrząstowo
- KGW Mórka
- KGW Zmysłowo
- KGW Wtórek
- KGW Sobótka
- KGW Wilkowyjki.
Uczestnicy konkursu przygotowali najróżniejsze potrawy z gęsiny. Do ich przegotowania wykorzystane zostały gęsi z chowu przyzagrodowego. Z nich powstały przekąski, zupy, pasztety, wyroby i przetwory oraz gęsi faszerowane różnorodnymi nadzieniami. Do tych potraw serwowano rozmaite dodatki i, co podkreślali smakosze, oryginalne sosy, które wzbogaciły smak tych wspaniałych dań.
Trudnego zadania oceny konkursowych potraw podjęła się Komisja Konkursowa w składzie:
- Piotr Walkowski - Prezes Wielkopolskiej Izby Rolniczej, Ambasador Sieci Dziedzictwa Kulinarnego Wielkopolska
- Witold Wróbel - znawca kulinariów, Ambasador Siedzi Dziedzictwa Kulinarnego
- Krzysztof Książek - Dyrektor ds. surowcowych Firmy Cedrob
- Emil Majsner - Radny Rady Powiatu Śremskiego
- Arkadiusz Olejniczak –
Komisja po spróbowaniu wszystkich dań konkursowych w samych superlatywach wypowiedziała się o przygotowanych potrawach podkreślając ich smak, oryginalność oraz sposób podania. Wszyscy uczestnicy konkursu otrzymali atrakcyjne nagrody rzeczowe w postaci sprzętu, który z pewnością przyda się przy okazji podobnych inicjatyw promujących gęsinę oraz inne lokalne produkty.
Przygotowane przez uczestników konkursu potrawy zostały przekazane do degustacji przez uczestników spotkania.
Podsumowując spotkanie Prezes Polskiego Związku Hodowców i Producentów Gęsi Wiesław Wojtczak podziękował organizatorom za inicjatywę promująca polska gęsinę „w Polsce jest siedem milionów rodzin, według danych dotyczących spożycia gęsiny, jedna rodzina zjada rocznie zaledwie jedną gęś. 90 procent produkcji jest obecnie eksportowana na zachód. Stać nas na to żeby spożywać wyprodukowaną u nas gęsinę bez eksportu. Gęsina nie jest już tak droga jak jeszcze trzydzieści lat temu, więc dzięki takim inicjatywą i przedsięwzięciom przywrócimy potrawy z gęsi na polskie stoły, bo jest to jedna ze zdrowszych form żywienia człowieka.
Ekspert kulinarny Witold Wróbel podsumowując spotkanie zwrócił się do uczestników konkursu z prośbą, by przy kolejnej edycji wydarzenia sięgnąć do przepisów na gęsinę z XVIII, XIX wieku czy też z okresu międzywojennego. Gęsina obecna jest w najstarszych książkach kucharskich i to do tych przepisów warto zajrzeć i wykorzystać je do promocji gęsiny.
Prezes Wielkopolskiej Izby Rolniczej Piotr Walkowski zapowiedział kontynuację działań Wielkopolskiej Izby Rolniczej mających na celu promocje gęsiny i chowu przyzagrodowego gęsi. Wielkopolska Izba Rolnicza konsumentom o gęsinie przypomina także w listopadzie przy okazji wydarzeń realizowanych pod hasłem „Na świętego Marcina najlepsza gęsina”, odwołując się do wielkopolskiej tradycji spożywania postaw z gęsi przy okazji obchodów uroczystości związanych odzyskaniem niepodległości.
Operacja pn. „Chów przyzagrodowy gęsi wielkopolską tradycją” realizowana jest już po raz trzeci. WIR wspólnie z partnerem dodatkowym, którym jest Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Wsi Nowieczek, podejmuje działania by rozpropagować wśród mieszkańców obszarów wiejskich wiedzę z zakresu prowadzenia przyzagrodowego chowu gęsi, przetwórstwa i sprzedaży gęsiny. Realizacja operacji rozpoczęła się 15 marca br., zgodnie z założeniami projektu, nieodpłatnie przekazano pisklęta gęsie z przeznaczeniem do odchowu w systemie przyzagrodowym. Gąski trafiły do kilkunastu gospodarstw rolnych z terenu województwa wielkopolskiego.
Jak podkreślają hodowcy gęś wymaga ogromnej staranności w hodowli, by gęsina była wyjątkowo smaczna. Gęsi to najmniej udomowione ptaki hodowlane, które najlepiej czują się w naturalnych warunkach środowiska. Takie właśnie warunki zapewnia przyzagrodowa hodowla, która uwzględnia swobodę zachowania wynikającą z cech tego gatunku oraz nieograniczony dostęp pastwisk. Tylko w takich warunkach otrzymane produkty, czyli mięso, puch i pierze, będę się odznaczać doskonałą jakością, będą zdrowe i bezpieczne. Żywienie gęsi ma podstawowe znaczenie dla jakości mięsa i pozostałych produktów, jakie z gęsi otrzymujemy. Gąski w ramach operacji „Chów przyzagrodowy gęsi wielkopolską tradycją” żywione były systemem gospodarczym z wykorzystaniem traw, zielonek i dostępnych w gospodarstwach odpadów z produkcji warzywnej, pozwoliło to na ograniczenie pasz treściwych. Chów gęsi w małych grupach liczących 30 - 40 sztuk pozwala na większą możliwość bieżącej ich obserwacji i bezpieczniejszego odchowu, co również ma wpływ na jakość gęsiny.
Mimo że popyt na gęsinę i produkty z gęsi cały czas rośnie polscy konsumenci wciąż za mało doceniają gęsinę. Mówi się, że gęś jest trudna w przygotowaniu w kuchni, ale to mit. Po prostu trzeba się nauczyć jej przygotowania. Ze względu na wciąż rozwijające się zdrowe i „eko” preferencje żywieniowe jest ku temu sposobność. Nie ulega jednak wątpliwości, że zmiana świadomości konsumentów wymaga czasu i konsekwentnych działań, stąd decyzja o kontynuowaniu inicjatywy propagującej przyzagrodowy chów gęsi.
Operacja pn. „Przyzagrodowy chów gęsi wielkopolska tradycją” realizowana jest na podstawie umowy zawartej pomiędzy Wielkopolską Izbą Rolniczą i Samorządem Województwa Wielkopolskiego na realizację operacji w ramach Planu Działania Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 Plan operacyjny na lata 2022-2023. Kwota dofinansowania wyniosła 19 463,72 zł. Partnerem dodatkowym przy realizacji operacji jest Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Wsi Nowieczek. Więcej informacji na temat realizacji operacji znajduje się na stronie internetowej www.wir.org.pl w zakładce KSOW 2023