Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wdraża Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 w najszybszym tempie pośród wszystkich państw Unii Europejskiej. Przekazanie do 25 października 2014 r. na konta bankowe polskich rolników 59 mld złotych wsparcia z PROW 2007-2013 stawia nas bezapelacyjnie na pozycji lidera UE. Potwierdzają to opracowania przygotowane przez Europejską Komisją ds. Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich. Według nich do 30 czerwca 2013 r. Niemcy, które są na drugim miejscu, wypłaciły swoim rolnikom i przetwórcom żywności o ok. 2,3 miliarda euro mniej niż Polska, a we Francji wypłaty były niższe o ok. 3,5 miliarda euro.
Realizacja wykorzystania środków unijnych PROW 2007-2013 (obejmuje płatności pośrednie i zaliczki) w Polsce na tle innych krajów UE w mln euro (do 30 czerwca 2013 r.)
Źródło: Opracowanie własne na podstawie: European Commission, Directorate-General For Agriculture and Rural Development, Directorate G. Horizontal aspects of rural development, AGRI/2013/2794417-EN http://circa.europa.eu/
Ponadto, zważywszy na gwałtowny wzrost wypłat wsparcia w 2010 roku, kiedy to Agencja przekazała beneficjentom tego Programu 8,2 miliarda zł., w 2011 r. gdy wynik ten został poprawiony i wypłacono około 10 mld złotych, a w 2012 r. ponad 11 mld złotych, Polska jeszcze bardziej umocniła swoją pozycję lidera. Należy przy tym podkreślić, że w momencie rozpoczęcia wdrażania PROW 2007-13 nic nie wskazywało, że jego realizacja przez ARiMR przyniesie taki sukces. W latach 2006-2008 Agencja borykała się bowiem z ogromnymi kłopotami z funkcjonowaniem systemu informatycznego co sprawiało, że nie mogła przystąpić do płynnego zbierania wniosków o wsparcie, rozpatrywania ich i wypłacania pieniędzy. Istniejące problemy udało się jednak przezwyciężyć po powołaniu nowego kierownictwa Agencji, które podjęło skuteczne działania naprawcze. Dzięki nim od 2009 r. mogły się rozpocząć nabory wniosków o udzielenie wsparcia ze wszystkich działań PROW 2007-2013 "obsługiwanych" przez ARiMR i w ślad za tym możliwe było podpisywanie umów oraz sprawne wypłacanie pieniędzy beneficjentom.
Obecnie z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013, którego całkowity budżet wynosi ok. 70 miliardów złotych, już ponad 90% środków zostało zagospodarowanych. Oprócz wypłacenia rolnikom i przedsiębiorcom 59 mld złotych, część zagospodarowanych pieniędzy jest zaplanowana do wypłaty w ramach przyjętych przez ARiMR zobowiązań wieloletnich, które wynikają z umów zawartych przez Agencję. Dotyczy to np. wypłacania przyznanych w ubiegłych latach "Rent strukturalnych", czy corocznych dopłat do zalesień. Kolejne środki finansowe muszą być zaplanowane na przeprowadzenie naborów wniosków w przyszłych latach z takich działań jak "Program rolnośrodowiskowy", czy dopłat z tytułu ONW, a także na płatności związane z kończeniem inwestycji realizowanych przez rolników i przedsiębiorców. Te płatności nastąpią po całkowitym zakończeniu inwestycji, zgłoszeniu wniosków o płatność oraz dokonaniu przez Agencję zgodności inwestycji z podpisanymi umowami.
Z PROW na lata 2007-2013 ARiMR ma jeszcze do rozdysponowania, w nowych naborach wniosków, około 10 miliardów złotych. Przy czym trzeba wyjaśnić, że Agencja obsługuje w całości 16 tzw. działań znajdujących się w PROW 2007-2013 i ma na ten cel prawie 13,7 miliarda euro. Natomiast rozdzieleniem pozostałej części środków, z 8 działań z tego Programu, w ramach tak zwanych zadań delegowanych, zajmują się samorządy wojewódzkie, Agencja Rynku Rolnego i Fundacja Programów Pomocy dla Rolnictwa (FAPA). W ramach tych działań do rozdysponowania jest w sumie 3,5 miliarda euro.
Zainteresowanie otrzymaniem pomocy finansowej z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 od początku było bardzo duże, a ostatnio jeszcze bardziej się zwiększyło, ponieważ beneficjenci wiedzą, że do rozdzielenia zostało już niewiele środków, a następne pojawią się zapewne dopiero w nowej perspektywie finansowej na lata 2014-2020.
Rozdzielanie środków z PROW 2007-2013 jest ogromnym zadaniem, o czym najlepiej świadczy to, że do 25 października 2014 r. rolnicy, przedsiębiorcy z sektora rolno-spożywczego i inni beneficjenci np. Lokalne Grupy Działania, złożyli w Agencji ponad 484 tys. wniosków o udzielenie wsparcia, a jeszcze warto zauważyć, iż ta liczba nie obejmuje wnioskujących o dopłaty ONW, których co roku jest przeszło 700 tys., czy też starających się o dopłaty rolnośrodowiskowe (corocznie jest ok. 100 tys. takich wniosków) oraz zobowiązań dotyczących rent strukturalnych PROW 2004-2006.
Realizacja Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 - 2013
Kod działania |
Nazwa działania |
Wykorzystanie limitu środków unijnych określone na podstawie zawartych umów lub wydanych decyzji o przyznaniu pomocy (w %) |
Wykorzystanie limitu środków unijnych określone na podstawie zrealizowanych płatności(w %) |
Oś 1 Poprawa konkurencyjności sektora rolnego i leśnego |
|||
111 |
Szkolenia zawodowe dla osób zatrudnionych w rolnictwie i leśnictwie |
68,81 |
52,38 |
112 |
Ułatwianie startu młodym rolnikom |
92,83 |
92,82 |
113 |
Renty strukturalne |
100 |
80,90 |
114 |
Korzystanie z usług doradczych |
76,22 |
44,37 |
121 |
Modernizacja gospodarstw rolnych |
87,06 |
75,47 |
123 |
Zwiększanie wartości dodanej podstawowej produkcji rolnej i leśnej |
75,88 |
48,74 |
125 |
Poprawianie i rozwijanie infrastruktury związanej z rozwojem i dostosowaniem rolnictwa i leśnictwa |
75,37 |
28,95 |
126 |
Przywracanie potencjału produkcji rolnej zniszczonego w wyniku wystąpienia klęsk żywiołowych oraz wprowadzenie odpowiednich działań zapobiegawczych |
72,32 |
46,05 |
132 |
Uczestnictwo rolników w systemach jakości żywności |
67,84 |
29,04 |
133 |
Działania informacyjne i promocyjne |
17,10 |
6,75 |
141 |
Wspieranie gospodarstw niskotowarowych - zobowiązania PROW 2004-2006 |
- |
99,77 |
142 |
Grupy producentów rolnych |
100 |
57,23 |
Oś 2 Poprawa środowiska naturalnego i obszarów wiejskich |
|||
211, 212 |
Wspieranie gospodarowania na obszarach górskich i innych obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania |
85,78 |
81,31 |
214 |
Program rolnośrodowiskowy |
94,52 |
66,25 |
221, 223 |
Zalesianie gruntów rolnych oraz zalesianie gruntów innych niż rolne |
88,78 |
61,07 |
226 |
Odtwarzanie potencjału produkcji leśnej zniszczonego przez katastrofy oraz wprowadzanie instrumentów zapobiegawczych |
80,14 |
45,03 |
Oś 3 Jakość życia na obszarach wiejskich i różnicowanie gospodarki wiejskiej |
|||
311 |
Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej |
92,45 |
72,11 |
312 |
Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw |
50,25 |
26,30 |
321 |
Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej |
100 |
58,84 |
313, 322, 323 |
Odnowa i rozwój wsi |
100 |
82,97 |
Oś 4 LEADER |
|||
413 |
Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju |
69,62 |
40,65 |
421 |
Wdrażanie projektów współpracy |
35,45 |
17,60 |
431 |
Funkcjonowanie lokalnej grupy działania |
83,63 |
46,33 |
Pomoc techniczna |
54,94 |
47,14 |
Źródło dane ARiMR na dzień 20 września 2013 r.
Departament Komunikacji Społecznej
Źródło
Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa
http://www.arimr.gov.pl/