Uwagi do zmian w „Działaniu rolnośrodowiskowo-klimatycznym”

W związku ze skierowaniem do konsultacji projektu rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania „Działanie rolnośrodowiskowo-klimatyczne” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020, samorząd rolniczy przekazał swoje uwagi.

Zwrócono uwagę, że w pakiecie 1-rolnictwo zrównoważone na liście upraw w załączniku nr 4 brak jest mieszanki strączkowej, która widnieje w programie rolnictwo ekologiczne, w dopłatach do roślin wysokobiałkowych oraz przysługują do niej dopłaty bezpośrednie. Mieszanka strączkowa jest często uprawiana przez producentów bydła z uwagi na wyższą wydajność zielonki niż uprawa jednolita. Zawnioskowano o ujednolicenie listy upraw zarówno w programie rolno-środowiskowoklimatycznym, rolnictwie ekologicznym, jak i dopłatach bezpośrednich.

Przykład: rolnik został ukarany za wysianie w miejsce planowanego grochu siewnego mieszanki strączkowej, która „nie istnieje” w pakiecie nr 1, jak również za wynikające z tego nie spełnienie wymogu czwartej uprawy w ciągu roku w gospodarstwie.

Ponadto, wniesiono o zmianę wymogu w w/w pakiecie, który stanowi, że czwarta uprawa w wielkości co najmniej 10% powierzchni gruntów ornych, na zapis „czwarta i pozostałe uprawy w wielkości co najmniej 10% powierzchni gruntów ornych”. W konkretnym przypadku rolnik uprawiający siedem różnych upraw w gospodarstwie w danym roku ma problem z uzyskaniem wielkości czwartej uprawy, z uwagi na wielkość działek ewidencyjnych (gospodarstwo to nie kartka papieru), a fakt wielości upraw pozwala przewidywać właściwe zmianowanie, które zresztą jest wymogiem w całym okresie realizacji programu.

Samorząd rolniczy wniósł również o ujednolicenie nazewnictwa roślin zarówno w dopłatach bezpośrednich, działaniu rolno-środowiskowo-klimatycznym oraz działaniu rolnictwo ekologiczne. Zmiana nazwy roślin motylkowatych na bobowate obejmująca tę grupę została uwzględniona dla koniczyn i nostrzyka (brak lucerny i pozostałych drobnonasiennych), natomiast w przypadku ich mieszanki z trawami widnieje „mieszanka traw z motylkowatymi drobnonasiennymi”, ale tylko w pakiecie nr 1 PRŚK, bowiem w rolnictwie ekologicznym i dopłatach bezpośrednich widnieje „mieszanka traw z bobowatymi”. Z tego powodu w Biurze Powiatowym ARiMR nie przyjęto wniosku od rolnika realizującego pakiet 1-szy , który zastosował w zapisie nazwę „mieszanka wieloletnia traw z bobowatymi drobnonasiennymi”.

Zwrócono uwagę, że w związku z objęciem terenu prawie całego kraju obszarem OSN powstała jednocześnie możliwość realizacji pakietu nr 2- ochrona gleb i wód na tym terenie, bez ograniczenia procentowego powierzchni gospodarstwa. Ograniczenie takie pozostało jednak na terenach erozyjnych (do 70% powierzchni gruntów rolnych), na których stosowanie w/w pakietu ma podwójne znaczenie zarówno z uwagi na zapobieganie erozji jak również ograniczenie zanieczyszczenia wód azotynami. Wniesiono zatem o zrównanie możliwości realizacji pakietu nr 2 na terenie całej powierzchni gruntów ornych, również na terenach erozyjnych.

Samorząd rolniczy przekazał, że nie może zaakceptować projektu przepisów 533 niniejszego rozporządzenia dotyczących zwrotu płatności. Jeśli rolnik zmniejszył wielkość obszaru, na którym powinien realizować zobowiązanie rolno-środowiskowoklimatyczne nie powinien zwracać części płatności (za obszar objęty zmniejszeniem) za wszystkie lata wstecz objęte zobowiązaniem. Prawo nie powinno działać wstecz, a poza tym w poprzednich latach nie było zmniejszeń.

Samorząd rolniczy zawnioskował o uproszczenie rejestru działań agrotechnicznych. W rejestrze rolnik powinien wpisywać istotne zabiegi takie jak siew, zbiór, czynności polegające na stosowaniu środków ochrony roślin albo nawożenia. Przy obecnych wymaganiach - beneficjent wpisuje wszystkie czynności łącznie z mechanicznym usuwaniem chwastów, co zmusza rolnika do działań biurokratycznych zamiast wykonywania pracy w polu.

Ponadto, przekazano propozycje Świętokrzyskiej Izby Rolniczej dotyczącej zmiany 21 w zakresie pakietu wymienionego w 4 ust. 1 pkt 1 - rolnictwo zrównoważone, polegającą na rezygnacji ze sporządzania i składania analizy gleby oraz rezygnacji z obowiązku corocznego opracowania i przestrzegania planu nawozowego. Wymogi dotyczące konieczności sporządzenia i dostarczenia powyższych dokumentów stanowią istotną przeszkodę w ubieganiu się o płatność do pakietu 1 - rolnictwo zrównoważone, gdyż sporządzenie ich wymaga zgłoszenia się do różnych instytucji (np. do Okręgowej Stacji Chemiczno-Rolniczej, ODR) oraz są odpłatne.