Susza: KE oferuje dodatkowe wsparcie

Komisja Europejska wspiera europejskich rolników, którzy borykają się ze skutkami katastrofalnych susz. Rolnicy będą mogli z wyprzedzeniem otrzymać płatności bezpośrednie i płatności na rzecz rozwoju obszarów wiejskich. Na potrzeby żywienia zwierząt będą też mogli w bardziej elastyczny sposób użytkować grunty, których zwykle nie wykorzystuje się do produkcji.

Długotrwała susza w wielu krajach UE ma poważny wpływ na uprawy rolne, w tym na produkcję pasz, co może mieć niekorzystne skutki z punktu widzenia dobrostanu zwierząt. Poza tym zmniejszenie ilości paszy ma istotny wpływ na dochody hodowców, ponieważ niedobór roślin paszowych w następnych miesiącach może spowodować wzrost kosztów produkcji.

Komisarz ds. rolnictwa Phil Hogan powiedział: Jestem bardzo zaniepokojony trudnymi warunkami pogodowymi, które panują od dłuższego czasu. Omawiam tę sytuację z ministrami z państw dotkniętych suszą, by uzyskać aktualny obraz jej skutków. Jak zawsze Komisja jest gotowa wspierać rolników z terenów dotkniętych suszą. Możemy tu wykorzystać kilka rozwiązań: wyższe zaliczki, odstępstwa od wymogów w zakresie zazieleniania czy pomoc państwa. Wspólna polityka rolna zapewnia już siatkę bezpieczeństwa dla rolników, którzy muszą radzić sobie z nieprzewidywalnymi sytuacjami. Zachęcam wszystkie państwa członkowskie do tego, by rozważyły zastosowanie wszelkich działań i środków, jakie przewidziano w przepisach.

Aby pomóc rolnikom z terenów dotkniętych suszami, podjęto dwie decyzje, które uzupełniają wsparcie przysługujące na podstawie ogólnych przepisów wspólnej polityki rolnej:

• wyższe zaliczki: aby poprawić płynność finansową rolników, wypłata do 70 proc. płatności bezpośrednich i 85 proc. płatności na rzecz rozwoju obszarów wiejskich będzie możliwa już w połowie października 2018 r., a nie dopiero w grudniu;
• odstępstwa od niektórych wymogów w zakresie zazieleniania, a mianowicie przepisów dotyczących dywersyfikacji upraw i obszarów proekologicznych w przypadku gruntów ugorowanych, tak aby takie grunty można było wykorzystać do produkcji paszy. Rozważa się również przyjęcie kolejnych odstępstw od wymogów w zakresie zazieleniania, aby zapewnić rolnikom większą elastyczność w produkcji pasz. Środki te będą szczególnie korzystne dla hodowców zwierząt gospodarskich.

Wsparcie w ramach WPR

Zgodnie z zasadami pomocy państwa dla rolnictwa można przyznawać – na określonych warunkach – pomoc w wysokości do 80 proc. szkód spowodowanych przez suszę (lub do 90 proc. szkód na obszarach o szczególnych ograniczeniach naturalnych). Zakup paszy może być objęty pomocą z tytułu szkód materialnych albo utraty dochodów.

Rekompensatę z tytułu szkód można również przyznać bez konieczności powiadamiania Komisji (tzw. pomoc de minimis). Państwa członkowskie mogą przyznać pomoc w wysokości do 15 tys. euro na rolnika w okresie trzech lat.

W przypadku rozwoju obszarów wiejskich przepisy WPR przewidują wiele możliwości:

• Jeżeli państwo członkowskie uzna suszę za „klęskę żywiołową”, może udzielić wsparcia w wysokości do 100 proc. na przywrócenie rolnego potencjału produkcyjnego, który uległ zniszczeniu w wyniku suszy. Fundusze można wykorzystać na takie inwestycje jak ponowny zasiew pastwisk. Środek ten można wprowadzić z mocą wsteczną.
• Rolnicy mogą zgłaszać właściwym organom krajowym, że wystąpiły wyjątkowe okoliczności, a państwa członkowskie mogą zwolnić tych rolników ze zobowiązań, które wynikają z różnych programów. Rolnicy będą mogli na przykład użytkować strefy buforowe na potrzeby produkcji pasz.
• Państwa członkowskie mogą pomagać rolnikom dzięki instrumentom zarządzania ryzykiem. Mogą na przykład wnieść wkład finansowy do funduszy wspólnego inwestowania, z których wypłaca się rolnikom rekompensaty finansowe. Ponadto rolnicy, których straty przekroczą 30 proc. ich średniego dochodu rocznego, otrzymają rekompensatę finansową.

Raz w roku państwa członkowskie mogą zmienić krajowy program rozwoju obszarów wiejskich, aby włączyć do niego jeden z powyższych środków.

Oprócz stosowania tych rozwiązań oraz stałego monitorowania suszy i jej skutków za pomocą europejskich satelitów Komisja utrzymuje stały kontakt ze wszystkimi państwami członkowskimi i gromadzi aktualne informacje o konsekwencjach dla rolników, które wynikają z wiosennych i letnich susz. Informacje te mają wpłynąć do 31 sierpnia. Komisja wykorzysta je do oceny, czy jej działania są właściwe i skuteczne. Uwzględni je również przy podejmowaniu ewentualnych decyzji o zmianie już wprowadzonych środków lub o zastosowaniu dodatkowych rozwiązań.