III Posiedzenie KRIR VI kadencji

31 stycznia 2020 r. w Nadarzynie miało miejsce III Posiedzenie KRIR VI kadencji. W trakcie obrad przyjęto stanowisko w sprawie kompetencji izb rolniczych, które pozwolą na zwiększenie wpływu samorządu rolniczego, czyli jedynego, ustawowego reprezentanta wszystkich polskich rolników na najważniejsze decyzje w zakresie obszarów wiejskich.

W ocenie Krajowej Rady Izb Rolniczych jedynie zmiany legislacyjne pozwolą na osiągniecie powyższych celów, bowiem pomimo przewidzianej w ustawie z dnia 14 grudnia 1995 r. o izbach rolniczych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1027) możliwości wykonywania przez izby rolnicze, na podstawie porozumień, zadań zleconych z zakresu administracji rządowej oraz zadań  jednostek samorządu terytorialnego (po zapewnieniu koniecznych środków finansowych przez administrację rządową lub samorządową), zadania takie nie są izbom przekazywane.

Między innymi w przyjętym stanowisku, w celu zapewniania ładu przestrzennego na obszarach wiejskich, zaproponowano by każdy plan zagospodarowania przestrzennego na terenach wiejskich, studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, jak i każda zmiana takich dokumentów, podlegały konsultacjom z izbami rolniczymi.

Analogicznie, należałoby wprowadzić obowiązek konsultowania z izbami rolniczymi decyzji o warunkach zabudowy na terenach wiejskich. Obowiązek taki powinien dotyczyć  obiektów lokalizowanych w bezpośrednim sąsiedztwie gruntów rolnych lub działek zagrodowych.

Jako że rolnictwo nieodłącznie związane jest ze środowiskiem naturalnym,  a jednym  z ustawowych zadań izb rolniczych jest kształtowanie świadomości ekologicznej producentów, proponuje się wprowadzić obowiązek konsultacji każdej decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia (tzw. decyzji środowiskowej) dotyczącej terenu wiejskiego. W szczególności uzgodnieniu z izbą rolnicza powinny podlegać inwestycje dotyczące obiektów inwentarskich powyżej 210 DJP.

Z tych samych względów proponuje się, aby utworzenie, likwidacja, zwiększenie, zmniejszenie obszarów form ochrony przyrody następowało w uzgodnieniu z izbą (dotyczy to parków narodowych, krajobrazowych, rezerwatów, obszarów Natura 2000, obszarów chronionego krajobrazu oraz ich otulin). Dodatkowo proponuje się, by w radach poszczególnych form ochrony przyrody uczestniczyli przedstawiciele izb rolniczych.

Mając na uwadze, że prawidłowe wykorzystywanie gruntów rolnych stanowi podstawę efektywnej działalności rolniczej, proponuje się, by wprowadzić w ustawie o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa przepis o konieczności dokonania przez KOWR uzgodnienia z izbą rolniczą w zakresie zagospodarowania nieruchomościami (np. przy przedłużaniu umowy dzierżawy, przeznaczeniu nieruchomości do sprzedaży, wyboru rodzaju przetargu itd.).

Analogicznie, proponuje się wprowadzić w ustawie o kształtowaniu ustroju rolnego obowiązek dokonania przez KOWR uzgodnienia z izbą rolniczą w zakresie skorzystania przez KOWR z prawa pierwokupu oraz wykonywania innych uprawnień KOWR przewidzianych w tej ustawie (w szczególności w zakresie skorzystania z prawa pierwokupu  udziałów i akcji w spółce kapitałowej, która jest właścicielem lub użytkownikiem wieczystym nieruchomości rolnej czy złożenia oświadczenia o nabyciu nieruchomości rolnej w razie, gdy jej zbywanie następuje w trybie innym niż sprzedaż).

A co najważniejsze konsultacje i uzgodnienia z izbami rolniczymi powinny mieć charakter wiążący dla poszczególnych organów, a nie tylko opiniodawczy.