W dniu 8 stycznia 2019 roku została ogłoszona ustawa o restrukturyzacji zadłużenia podmiotów prowadzących gospodarstwa rolne (Dz.U. 2019 poz. 33). Akt prawny wejdzie w życie w ciągu 30 dni od ogłoszenia. Ustawa wprowadza nowe możliwości pomocy zadłużonym rolnikom, których zadłużenie wynika z prowadzenia działalności rolniczej działalności rolniczej.
Zgodnie z ustawą rolnicy mogli skorzystać z restrukturyzacji zadłużenia w postaci:
1) udzielenia przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa dopłat do oprocentowania kredytu restrukturyzacyjnego udzielonego przez bank na sfinansowanie spłaty zadłużenia powstałego w związku z prowadzeniem działalności rolniczej, 2) udzielenia przez Agencję pożyczek na sfinansowanie spłaty zadłużenia powstałego w związku z prowadzeniem działalności rolniczej 3) udzielenia przez Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa gwarancji zabezpieczającej spłatę kredytu restrukturyzacyjnego, 4) przejęcia przez Krajowy Ośrodek długu podmiotu prowadzącego gospodarstwo rolne powstałego w związku z prowadzeniem działalności rolniczej pod warunkiem przeniesienia własności całości albo części nieruchomości rolnej na rzecz Skarbu Państwa.
Trzy pierwsze formy pomocy będą uzależnione od przedstawienia planu restrukturyzacji zaakceptowanego przez dyrektora wojewódzkiego ośrodka doradztwa rolniczego właściwego ze względu na miejsce zamieszkania lub siedzibę wnioskodawcy. Udzielając pożyczek i dopłat do kredytów Agencja będzie przeprowadzała kontrole w zakresie realizacji przez podmiot prowadzący gospodarstwo rolne planu restrukturyzacji.
Kredyt restrukturyzacyjny będzie udzielany w ramach przyznanego im limitu dopłat przez te banki, które podpiszą z ARiMR umowę. Kwota kredytu restrukturyzacyjnego objętego dopłatą do oprocentowania nie może przekroczyć 5 mln zł, a okres kredytowania nie może być dłuższy niż 10 lat.
Pożyczka jest udzielana na okres nie dłuższy niż 15 lat w wysokości nieprzekraczającej kwoty łącznego zadłużenia rolnika, wynikającej z planu restrukturyzacji, nie większej jednak niż 5 mln zł. Warunkiem udzielenia pożyczki jest przedstawienie zabezpieczenia spłaty pożyczki w wysokości zapewniającej jej spłatę wraz z oprocentowaniem.
Gwarancja spłaty kredytu restrukturyzacyjnego jest udzielana przez Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa bankowi, z którym podmiot prowadzący gospodarstwo rolne zawarł warunkową umowę kredytu restrukturyzacyjnego. Warunkiem udzielenia gwarancji jest zawarcie umowy o udzielenie gwarancji, ustanowienie hipoteki na rzecz Krajowego Ośrodka na nieruchomości rolnej, która będzie stanowić zabezpieczenie na rzecz Krajowego Ośrodka. Hipoteka musi być wpisana na pierwszym miejscu w księdze wieczystej oraz wniesienie prowizji z tytułu gwarancji. Gwarancja jest udzielana na okres, który obejmuje okres kredytowania oraz trzy miesiące od zakończenia okresu kredytowania. Krajowy Ośrodek pobiera jednorazowo prowizję z tytułu gwarancji w wysokości 0,5% kwoty gwarancji. Wniosek o zawarcie umowy o udzielenie gwarancji jest składany w oddziale terenowym Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa, w którego zasięgu terytorialnym znajduje się siedziba albo miejsce zamieszkania podmiotu prowadzącego gospodarstwo rolne, na formularzu opracowanym i udostępnionym przez Krajowy Ośrodek na jego stronie internetowej. Wniosek ten jest rozpatrywany w terminie 30 dni od dnia jego złożenia.
Przejęcie przez KOWR długu podmiotu prowadzącego gospodarstwo rolne powstałego w związku z prowadzeniem działalności rolniczej następuje za zgodą wierzycieli, pod warunkiem przeniesienia przez ten podmiot własności całości albo części nieruchomości rolnej wchodzącej w skład prowadzonego gospodarstwa rolnego na rzecz Skarbu Państwa. Przejęcie długu następuje na wniosek podmiotu prowadzącego gospodarstwo rolne. Przejęty przez Krajowy Ośrodek dług nie może przekroczyć wartości nieruchomości rolnej, której własność jest przenoszona na rzecz Skarbu Państwa, pomniejszonej o wysokość sumy hipoteki ustanowionej na tej nieruchomości. Zaspokojenie wierzycieli z tytułu przejęcia długu następuje w wysokości proporcjonalnej do wartości przejętej nieruchomości rolnej, pomniejszonej o wartość podatku od towarów i usług.
Po przeniesieniu własności nieruchomości rolnej na rzecz Skarbu Państwa dotychczasowy właściciel może skorzystać z prawa pierwszeństwa do:
– dzierżawy tej nieruchomości;
– dzierżawy tej nieruchomości z zapewnieniem dzierżawcy prawa kupna przedmiotu dzierżawy najpóźniej z upływem okresu, na jaki została zawarta umowa dzierżawy;
– nabycia tej nieruchomości po upływie co najmniej pięciu lat od dnia przeniesienia na rzecz Skarbu Państwa własności danej nieruchomości rolnej.
Nieruchomość nie może zostać zbyta przed upływem 20 lat od dnia przeniesienia jej własności, z wyłączeniem zbycia na rzecz dotychczasowego właściciela na jego wniosek.
W ustawie został również zapisany (do roku 2024) coroczny maksymalny limit wydatków z budżetu państwa, którego przekroczenie ma monitorować minister rolnictwa i rozwoju wsi.
Źródło: Warmińsko – Mazurska Izba Rolnicza
Źródło Lubuska Izba Rolnicza http://lir.agro.pl/