Stowarzyszenie Lubuski Młody Rolnik, Związek Zawodowy Centrum Narodowe Młodych Rolników Województwa Lubuskiego, Urząd Marszałkowski Województwa Lubuskiego oraz Sekretariat Regionalny Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich w dniu 23 kwietnia 2014 roku w Sali Kolumnowej Urzędu Marszałkowskiego Województwa Lubuskiego w Zielonej Górze zorganizowali I LUBUSKI KONGRES MŁODYCH ROLNIKÓW. Partnerem wspierającym Kongres była Lubuska Izba Rolnicza.
Celem kongresu była wymiana doświadczeń pomiędzy młodymi rolnikami oraz uczniami szkół rolniczych a doświadczonymi przedstawicielami instytucji okołorolniczych. Wspólne rozmowy prowadzą do konstruktywnych osiągnięć i pozwalają na łatwiejsze osiąganie celów. Słowa wsparcia i odpowiednie ukierunkowanie zmniejsza ryzyko podejmowania nieodpowiednich decyzji.
Licznie zgromadzonych gości przywitał Prezes Stowarzyszenia Lubuski Młody Rolnik oraz Przewodniczący ZZ Centrum Narodowe Młodych Rolników Województwa Lubuskiego Rafał Nieżurbida. Wyraził swoją wdzięczność za zaangażowanie i chęć prowadzenia wspólnej wymiany zdań.
Słowo wstępu do przybyłych skierowała Marszałek Województwa Lubuskiego Elżbieta Polak. W swym wystąpieniu zwróciła uwagę na dążenie do osiągnięcia wzrostu gospodarczego województwa lubuskiego poprzez zaangażowanie młodych ludzi w pracę oraz możliwość zamieszkania w swoim, lubuskim regionie. Stosowne przewidywanie w małych ojczyznach (gospodarstwach) pozwala stworzyć swoistą strategię dążącą do rozwoju i wzrostu gospodarczego. Chcemy, aby region lubuski był zieloną krainą nowych technologii – powiedziała Pani Marszałek. Podziękowała również za podjęcie inicjatywy zorganizowania Kongresu oraz zauważyła, że istnieje potrzeba tego typu spotkań w szerokim gronie reprezentantów obszarów wiejskich.
Wicewojewoda Lubuski Jan Świrepo w swym wystąpieniu określił dzisiejsze rolnictwo jako nowoczesną gałąź gospodarki, dzięki której Polska rozwija się dynamicznie. Jednak należy nadmienić, iż rolnictwo wymaga dużej wiedzy, np. z zakresu biochemii, zootechniki. Nauka, postęp, jak również innowacyjność pozwala rozwijać jeszcze bardziej rolnictwo. Kierując swe słowa do młodych pracowników obszarów wiejskich życzył stabilizacji w cenach, co pozwala na budowanie gospodarstwa na przewidywalnych wpływach. Zważając na różnego pochodzenia nieszczęśliwe wypadki zwrócił uwagę na korzystanie w ubezpieczeń rolniczych stanowiących zabezpieczenie produkcji rolnej.
Młodzi rolnicy to część Lubskiej Izby Rolniczej. Młodzi rolnicy w strukturach Izby stanowią inne spojrzenie na lubuskie rolnictwo– tak rozpoczął swoje wytępienie Prezes LIR Władysław Piasecki. Podkreślił również, że województwo lubuskie ma dobry klimat, który przejawia się tym, iż przedstawiciele instytucji stanowią wskaźnik dodatni. Wspólne spotkania są konstruktywne i kończą się pozytywnymi wnioskami.
Uroczystą częścią spotkania było wręczenie przez Rafała Nieżurbidę „Złotego Lemiesza” dla zasłużonego dla obszarów wiejskich, a przede wszystkim w podzięce za współpracę z Lubuskimi Młodymi Rolnikami – członka Zarządu Województwa Lubuskiego Stanisława Tomczyszyna. Przewodniczący ZZ CNMR Rafał Nieżurbida podkreślił, że młodzi rolnicy to młodzi ludzie, którzy oczekują wsparcia od starszych doświadczonych kolegów. Wspominając skierowane niegdyś do niego słowa Dyrektor LIR Małgorzaty Pałys – Młodość rządzi się swoimi prawami – podziękował za nie i skwitował, iż były one ogromnym wsparciem i impulsem do dalszego działania, czym przejawia się szeroko nawiązana współpraca z różnymi osobami. Wyróżniony Stanisław Tomczyszyn wskazał, że wsparcie lubuskiego rolnictwa dla rozwoju regionu to działalność urzędu marszałkowskiego. Jako rolnicza rodzina należy się wspierać i wspólnie podejmować i promować działania, co z kolei jest podstawą, wcześniej wspomnianego przez Prezesa LIR, dobrego klimatu. Samorząd województwa lubuskiego w swej kompetencji ma wiele zadań w ramach programów obszarów wiejskich i strategii rozwoju województwa. Istotnymi kwestiami jest m.in. gospodarka wodno-ściekowa, budowa i modernizacja dróg lokalnych, wsparcie remontów kościołów, zabytków w małych miejscowościach, co stanowi zachowanie dziedzictwa kulturowego. Ważne są również remonty i budowa nowych świetlic, jak również wdrożenie programów parasolowych (np. połączenie z EFS) i premie dla młodych rolników. Zaznaczył także, że będzie możliwość otrzymania zaliczki na realizowane zadania oraz ujęcie kwalifikowalności VAT w projektach. Podsumowując swą wypowiedź przykazał, by podglądać pozytywne przykłady i adaptować je w bieżącej działalności.
W imieniu Ministra Gospodarki Janusza Piechocińskiego wystąpił Dariusz Suszyński będący doradcą w Gabinecie Politycznym Ministra oraz Prezesem Zarządu Krajowego Związku Młodzieży Wiejskiej. Zwrócił uwagę na rolnictwo, jako jedną ze strategicznych gałęzi gospodarki, dlatego też należy kłaść duży nacisk na rolę produkcji rolniczej. Dzisiejsze gospodarstwa rolne są gospodarstwami nowoczesnymi, rozwijającymi się. Podkreślił istotę wprowadzania nowoczesnych rozwiązań technologicznych oraz tworzenia sieci społecznej dla wspólnego podejmowania współpracy, co prowadzi do wzrostu konkurencyjności w stosunku do innych krajów. Dlatego warto skupiać się w organizacjach, takich jak np. ZMW, który jest istotną strukturą skupiającą społeczność wiejską. Jest to organizacja młodzieżowa, działająca na terenach wiejskich w obszarach: integracja i aktywizacja społeczna; nauka, kultura, edukacja i wychowanie; bezpieczeństwo publiczne i obrona narodowa. Uzupełnienie wypowiedzi Prezesa Suszyńskiego zaprezentował Piotr Dembiński, jako Prezes Zarządu Lubuskiego ZMW. Przybliżył działalność tej organizacji oraz wskazał kierunki pomocy m.in. w tworzeniu spółdzielni socjalnych skupiających osoby bezrobotne poprzez ich aktywizację i wsparcie.
Stowarzyszenie Lubuski Młody Rolnik oraz ZZ CNMR Województwa Lubuskiego w zakresie wymiany doświadczeń współpracuje z Departamentem le Lot we Francji, który przyjął zaproszenie, dzięki czemu w Kongresie wzięli udział przedstawiciele Młodych Rolników oraz Izby Rolniczej Departamentu le Lot. Funkcjonowanie francuskiej organizacji skupiającej młodych rolników zaprezentował Przewodniczący Stowarzyszenia Młodych Rolników le Lot Fabien Cadiergues. Rolnictwo potrzebuje mocnej Europy. Część tej polityki zostanie zbudowana w Brukseli, a resztę należy budować regionalnie – powiedział Cadiergues. Stéphane Pons – Wiceprzewodniczący Departamentalnej Izby Rolniczej le Lot przybliżył tematykę z zakresu funkcjonowania rolnictwa a mechanizmów Wspólnej Polityki Rolnej. We Francji dzięki funkcjonowaniu związków zawodowych młodzi rolnicy mogą poczuć się odpowiedzialni za obronę wspólnych korzeni europejskiego rolnictwa. Izby rolnicze we Francji podejmują się wielu misji, m.in. są rzecznikami świata rolniczego względem odbiorców końcowych wytwarzanych produktów w gospodarstwach. Również inne organizacje partnerskie wspomagają działalność Izby, co pozwala podejmować większe wyzwania. Skutkiem wspólnych działań jest dążenie do odnowienia polityki pokoleniowej, co jest ważne z uwagi na fakt, iż coraz mniej osób przejmuje funkcjonujące gospodarstwa, a w przypadku tworzenia nowych, chętnych osób jest jeszcze (i coraz) mniej.
Podczas Kongresu wygłoszony został wykład inauguracyjny pt. „Przyszłość Wspólnej Polityki Rolnej w nowym programowaniu 2014-2020”. Informacje przekazał Andrzej Trzop Kierownik BDSPB z LOR ARiMR. Rok 2014 jest rokiem przejściowym. Wspólna Polityka Rolna UE i wsparcie obszarów wiejskich w Polsce w latach 2014 – 2020 w nowym rozdaniu zapoczątkuje od 2015 roku i funkcjonować będzie w dwóch obszarach: płatności bezpośrednich oraz PROW. W przypadku płatności bezpośrednich dla młodych rolników wsparcie będzie obowiązkowe dla państw członkowskich (do 2% koperty płatności), przy podwyższonej stawce o 25% oraz limicie wspieranej powierzchni 25 -90 ha.
PROW 2014-2020 realizować będzie wszystkie priorytety UE określone w projekcie rozporządzenia EFRROW tj.: transfer wiedzy, konkurencyjność sektora rolnego, łańcuch żywnościowy i zarządzanie ryzykiem, środowisko, efektywne wykorzystanie zasobów, rozwój lokalny, których celami przekrojowymi są: innowacje, środowisko, klimat.
Lubuskie winiarstwo jako specyficzną promocję województwa zaprezentował Marcin Moszkowicz, Prezes Zielonogórskiego Stowarzyszenia Winiarskiego.
Kulminacyjnym punktem Kongresu był Okrągły Stół, przy którym zasiedli przedstawiciele lubuskich instytucji, celem zaprezentowania wypowiedzi z zakresu tematów zaproponowanych przez młodych uczestników spotkania. Każdy przybyły młody rolnik miał możliwość wskazania tematu, który miał być podczas wspólnej debaty podjęty. Zaproszeni do okrągłego stołu przedstawiciele w osobach: Jan Świrepo, Władysław Piasecki, Alfred Kałużny, Andrzej Kuziemski, Zbigniew Żywień, Andrzej Kapela, Zbigniew Kołodziej, Christian Gasquet Prezes Stowarzyszenie Francja – Polska, Lot – Lubuskie oraz Dariusz Suszyński, wypowiadali się zgodnie z wyszczególnionymi tematami.
Jednym z podjętych tematów były kwestie związane ze szkodami wyrządzanymi w uprawach rolnych przez zwierzynę łowną. Polowanie to obowiązek i przywilej – koła łowieckie odpowiadają całym swoim majątkiem za wyrządzone szkody – stwierdził Wł. Piasecki. Zb. Kołodziej nawiązał do kwestii bobrów, które również przynoszą szkody w mieniu rolniczym, a są pod ochroną. Przypomniał, iż Sejmik Województwa Lubuskiego podjął stanowisko w sprawie zmniejszenia populacji bobra oraz potraktowanie go jako szkodnika, a nie jako zwierzę pod ochroną. Ch. Gasquet wyjaśnił, iż we Francji współpracują z departamentem myśliwych, którzy na podstawie składanych przez rolników wniosków dokonują ekspertyzy oraz dokonują wypłat odszkodowań. Również w ich regionie jest wielu rolników, którzy są niezadowoleni z wysokości przyznawanych odszkodowań.
Absorbującym tematem był Afrykański Pomór Świń – dlaczego mówimy o świniach, gdy to dotyczy z reguły dzików? J. Świrepo wyjaśnił, że skutki choroby ASF u dzikich świń są tak samo ważne jak u świń hodowlanych. Wyjście na przeciw chorobie to przede wszystkim ochrona dzikich zwierząt. Wł. Piasecki dopowiedział, iż ważne jest monitorowanie dzików i stad hodowlanych, którego brak w krótkim okresie doprowadzić mógłby do całkowitego zamknięcia eksportu. To z kolei spowodowałoby katastrofalne skutki dla gospodarki rolnej. Należy mieć na uwadze, iż każda pandemia przynosi straty – od razu jest reakcja rynku, tylko brak jest mechanizmów obronnych (np. ubezpieczeń).
Jakże istotnym zagadnieniem była możliwość zatrudniania mieszkańców wsi na warunkach preferencyjnych, by nie byli poborcami świadczeń socjalnych. D. Suszyński odpowiedział, iż polskie prawo dopasowuje się do rozporządzeń unijnych, a wspomniane wcześniej spółdzielnie socjalne są jednym z narzędzi przeciwdziałania bezrobociu. Stanowią możliwość rozpoczęcia działalności oraz okresowe wsparcie finansowe, prawne oraz księgowe. Polecił, by przełamywać bariery tych osób (np. poprzez prace z psychologiem), co doprowadzi do przywrócenia ich na rynek pracy, a następnie wskazać konkretne narzędzia: doradztwo oraz pomoc psychologiczna, zdobywanie nowych kwalifikacji, przebranżowienie.
Podjęto również dyskusję na temat współpracy urzędów z indywidualnymi rolnikami oraz przekazywaniem rzetelnych informacji. R. Nieżurbida wspomniał, iż informacja powinna być płynna i szerokim strumieniem docierać poprzez wszechstronne informowanie. Zgromadzeni przy okrągłym stole podkreślili, iż osoby z urzędu wykonują swoje obowiązki i przekazują stosowną wiedzę, a zainteresowani powinni zwracać się z zagadnieniami, celem uzyskania odpowiedzi na pytania. D. Suszyński wyjaśnił, iż najistotniejsze są tego typu spotkania, dyskusje, wymiany zdań i prezentowanie problemów. Wspólne dążenie pozwala wystosować stanowiska dla dobra obu grup. Natomiast Zb. Kołodziej poprosił o cierpliwość w kontaktach z urzędnikami, którzy mają kontakt z rolnictwem, a to ułatwia współpracę. Podobny problem pojawia się również u francuskich partnerów. Jak wspomniał Ch. Gasquet sprawy te nie są łatwe, jednak należy towarzyszyć rolnikowi i go promować, wspierać, a także odpowiednio ukierunkowywać (tzw. towarzyszenie w czynnościach). R. Nieżurbida skwitował, iż każdy od każdego powinien się uczyć, przekazywać wiedzę i umiejętności, co pozwoli na unikanie błędów oraz konstruktywne i ekonomiczne funkcjonowanie. Tym samym, zwracając się do A. Kapeli, zaproponował konfrontację mającą na celu wzajemne uczenie się młodych rolników oraz osób obsługujących rolników. Pozwoli to zwrócić uwagę na napotkane problemy obu stron przy wcześniej składanych wnioskach, a obecnie na uniknięcie błędów.
Zb. Żywień wspomniał o możliwości składania wniosków na Młodego Rolnika w terminie od 15 maja do 21 czerwca br. Należy zwrócić uwagę na dobre opracowanie planu przedsięwzięcia z uwagi na fakt, iż termin jest krótki, a plan powinien być dobrze przemyślany i przygotowany, by nie składać zbędnych korekt. Stąd też zachęcenie do współpracy z LODR, który wesprze młodego rolnika i pomoże założone środki wykorzystać w taki sposób, by gospodarstwo utrzymać na odpowiednim poziomie ekonomicznym i innowacyjnym.
Jan Świrepo poproszony został o podanie szans i zagrożeń dla lubuskiego rolnictwa. Jako szanse wyszczególnił: dobrą strukturę rolną (wielkość gospodarstwa rolnego), przyzwoitą wydajność w hodowli bydła mlecznego oraz rozwijającą się agroturystykę, w tym winnice. Natomiast wśród zagrożeń podał przykłady sytuacji kryzysowych i pandemii, susz, gradobicia itp., gdzie powinno być stosowne wsparcie. Wł. Piasecki szansami określił działalność młodych ludzi, dobre wyposażenie w środki pracy oraz fakt, iż dzisiejszy rolnik jest przedsiębiorcą. Jako zagrożenie wskazał na politykę rządu dla województwa lubuskiego (m.in. na PROW, który uderzy w produktywność). Stąd też stwierdzenie, iż regionalna polityka rolna powinna być wkalkulowana w program obszarów wiejskich, co pozwoliłoby dostosować się do konkurencyjności w UE i na świecie.
Na zakończenie obrad okrągłego stołu Jan Świrepo życzył uczestnikom spotkania kreatywnych i życzliwych kontaktów z urzędnikami. Podkreślił również swoje poparcie za polityką regionalną, która pozwoli na dopasowanie uregulowań pod funkcjonowanie i realia danego regionu.
Władysław Piasecki przekazał życzenia pokonania wszelkich barier dla rozwoju i konkurencyjności gospodarstw, co przyczyni się do wyróżnienia polskiego rolnictwa na tle unijnego. Osiągnąć to można dzięki bieżącemu kształceniu się, ponieważ od nas zależy ile my wiemy.
Pierwszy Kongres był okazją zapoczątkowania nowych spotkań młodej społeczności wiejskiej z rolnikami na czele wraz z zaangażowanymi w sprawy obszarów wiejskich przedstawicieli lubuskich instytucji. Zaznaczyć należy, że istotny jest dialog społeczny, który pozwala na wyrażenie swojego zdania i daje możliwość wpływania na podejmowane decyzje. Dzisiejsza debata była przykładem konstruktywnego dialogu, z którego zdecydowana większość uczestników wyniosła wiele odpowiedzi na swoje pytania.
Katarzyna Frąckowiak
Galeria:
Źródło
Lubuska Izba Rolnicza
http://lir.agro.pl/