Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie Oddział w Radomiu od marca 2016 roku uczestniczy w projekcie „Baltic Slurry Acidification” finansowanym przez INTERREG dla Regionu Morza Bałtyckiego (priorytet: „efektywne gospodarowanie zasobami naturalnymi ”, cel szczegółowy: „czyste wody”).
Celem projektu jest zmniejszenie strat azotu pochodzącego z produkcji zwierzęcej oraz zapobieganie procesom eutrofizacji Morza Bałtyckiego poprzez promowanie stosowania technik zakwaszania gnojowicy kwasem siarkowym.
Zakwaszanie gnojowicy a Morze Bałtyckie
Głównym źródłem emisji amoniaku w Regionie Morza Bałtyckiego są nawozy naturalne pochodzenia zwierzęcego. Zawarty w amoniaku azot wprowadzany jest poprzez opady atmosferyczne do wód Bałtyku przyczyniając się do eutrofizacji akwenu. Emisja amoniaku zagraża także ludzkiemu zdrowiu poprzez tworzenie mikroskopijnych cząstek stałych i ciekłych substancji w powietrzu, które jako zanieczyszczenia mają bardzo negatywny wpływ na zdrowie człowieka. Komisja Europejska wraz z państwami Regionu Morza Bałtyckiego od wielu lat podejmuje różnorakie działania mające na celu ograniczenie eutrofizacji Morza Bałtyckiego. Polska reprezentowana była przez CDR O/Radom poprzez udział w takich projektach jak m.in. Baltic Deal (promocja najlepszych praktyk rolniczych w celu ograniczania strat składników pokarmowych) czy też Baltic Agreement (rozwój rolno-środowiskowych usług doradczych w celu poprawy jakości wód Regionu Bałtyku).
Tło
Jak pokazują doświadczenia duńskich naukowców i rolników, techniki zakwaszania gnojowicy (SATs) mogą być wykorzystane w celu zmniejszenia strat azotu – jednego z podstawowych czynników mających negatywny wpływ na jakość wód. Obecnie, w Danii, testowane są trzy techniki zakwaszania gnojowicy kwasem siarkowym: w budynkach inwentarskich (in- house acidification), w zbiornikach na gnojowicę (in-storage acidification) oraz w czasie rozlewania gnojowicy na polu (in field acidification).
Zakwaszanie gnojowicy w budynkach inwentarskich
Obok niewątpliwych korzyści wynikających z faktu dysponowania bogatszym nawozem naturalnym, prowadzone badania wskazują na znaczną poprawę zdrowotności chowanych zwierząt. Zaobserwowano spadek występowania zapalenia płuc u trzody chlewnej, zmniejszenie przypadków schorzeń racic i padnięć zwierząt. W badaniach przeprowadzonych przez duńską firmę JH AGROS A/S zanotowano spadek padłych zwierząt o 225 szt. w gospodarstwie specjalizującym się w produkcji trzody chlewnej gdzie skala produkcji wynosi 25000 szt. rocznie.
Z uwagi na ciągły przepływ gnojowicy w tunelach (pompowanie i mieszanie) ma ona bardziej jednolitą konsystencję, a kwas dozowany jest automatycznie wg. potrzeb. Ponadto zakwaszenie gnojowicy do poziomu pH 5,5 - 6 kwasem siarkowym o stężeniu 96% ogranicza emisję amoniaku od 50-70% i eliminuje w znacznym stopniu jej przykry zapach.
Zakwaszanie gnojowicy w zbiornikach na gnojowicę
Ogranicza emisję amoniaku, nie ma konieczności przykrywania zbiornika gnojowicy (dot. Danii i Holandii), podczas stosowania na polu nie musi być inkorporowana do gleby (dot. Danii).
Zakwaszanie gnojowicy w trakcie nawożenia pola (in-field)
Zwiększa ilość wprowadzanego azotu do gleby, dostarcza glebie odpowiednią ilość siarki, zwiększa plony do 15%, a także minimalizuje niedobór manganu.
Źródło
Centrum Doradztwa Rolniczego
http://cdr.gov.pl/
