7 czerwca br. w Centrali Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Warszawie zakończyła się trzydniowa Konferencja Agencji Płatniczych Państw Europy Środkowo-Wschodniej.
W tym międzynarodowym spotkaniu, uczestniczyli obok przedstawicieli ARiMR delegacje dziesięciu rolniczych agencji płatniczych: Bułgarii, Chorwacji, Czech, Estonii, Litwy, Łotwy, Rumunii, Słowacji, Słowenii i Węgier.
Głównym celem Konferencji była wymiana dobrych praktyk z wdrażania Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 przez Agencje Płatnicze uczestniczące w spotkaniu.
Konferencję otworzyła Maria Fajger, Prezes Agencji, mówiąc o doskonałej okazji do pogłębiania współpracy oraz wymiany doświadczeń pomiędzy agencjami płatniczymi Europy Środkowo-Wschodniej w zakresie wdrażania programów pomocowych objętych Wspólną Polityką Rolną ze szczególnym uwzględnieniem Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. Prezes ARiMR podkreśliła, iż ta Konferencja to dobry moment na debatę, ponieważ jesteśmy w połowie obecnej perspektywy finansowej. Konferencja zbiega się w czasie z przedstawieniem przez Komisję Europejską założeń Wspólnej Polityki Rolnej po 2020 r., stąd też obecność tej tematyki na sesji plenarnej.
Zofia Krzyżanowska - Radca Generalny w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi przedstawiła zagadnienia Wspólnej Polityki Rolnej po 2020 roku, m.in. założenia unijnej polityki rolnej w nowej perspektywie budżetowej. Jak poinformowała, unijny budżet na rolnictwo na lata 2021- 2027 ma, według Komisji Europejskiej, wynieść 365 mld euro. Do tego ma dojść 10 mld euro na badania i innowacje oraz 400 mln euro rocznie tzw. rezerwy kryzysowej. Komisja Europejska zaproponowała, by stawka płatności bezpośrednich do hektara była wyrównywana do średniej jedynie w ograniczonym stopniu (dla państw poniżej 90 proc. średniej UE-27). W Polsce dopłaty zwiększyłyby się z 82 proc do 86 proc. unijnej średniej. Polska nadal opowiada się za wyrównaniem dopłat bezpośrednich, gdyż wymagania nakładane na rolnictwo są takie same we wszystkich krajach UE.
Witold Strobel, Dyrektor Generalny Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa, przedstawił funkcje i zadania KOWR oraz opowiedział zagranicznym gościom o tym, jak powstała kierowana przez niego instytucja. To był trudny projekt, ale po dziewięciu miesiącach działalności KOWR trzeba powiedzieć, że ten projekt się udał. Teraz struktura instytucji pracujących na rzecz rolnictwa jest dostosowana do tego, czego oczekuje polska wieś.
Podczas pierwszego dnia spotkania, tj. 5 czerwca zorganizowano sesje plenarne i warsztaty.
Tematy sesji plenarnych:
- Wdrażanie e-wniosku w działaniach inwestycyjnych oraz wsparcie informatyczne w kontroli administracyjnej wniosków PROW 2014-2020;
- Innowacyjność na obszarach wiejskich i transfer wiedzy w ramach PROW 2014-2020;
- Monitoring i sprawozdawczość PROW 2014-2020 ze szczególnym uwzględnieniem ram wykonania i zasady n+3. W ramach sesji zapoznano uczestników z przyjętymi i stosowanymi w Polsce rozwiązaniami w zakresie wypełniania obowiązków sprawozdawczych, określonych przez Komisję Europejską i Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
- Doświadczenia we wdrażaniu zazieleniania - omówiona została struktura gospodarstw pod względem obowiązku realizacji zazielenienia, najchętniej wykorzystywane i deklarowane elementy proekologiczne, a także dokonano próby oceny wpływu wprowadzonych przepisów na zarządzanie gospodarstwem;
- Wymiana doświadczeń w zakresie wdrażania i aktualizacji systemu identyfikacji działek rolnych LPIS. Przedstawiono przyjęty w Polsce system referencyjny oraz sposób jego budowy i aktualizacji. Przedstawiony został cykl aktualizacji ortofotomapy lotniczej i satelitarnej oraz danych wektorowych tworzących system identyfikacji działek rolnych LPIS. Ponadto zaprezentowane zostały ilości modyfikacji niezbędnych do utrzymania systemu w ramach bieżących aktualizacji.
Tematy warsztatów:
- Warsztat I - Wdrażanie e-wniosku w działaniach inwestycyjnych, elektroniczny kontakt z beneficjentami poszczególnych instrumentów PROW oraz wsparcie informatyczne w kontroli administracyjnej wniosków PROW 2014-2020.
- Warsztat Ia - E-wniosek i elektroniczny kontakt z beneficjentami poszczególnych instrumentów PROW.
- Warsztat II - Innowacyjność na obszarach wiejskich i transfer wiedzy w ramach PROW 2014-2020, M01 "Transfer wiedzy i działalność informacyjna", M02 "Usługi doradcze ...", M16 "Współpraca".
- Warsztat IIa - Sposoby na informatyzację PROW w kontekście dotychczasowych doświadczeń.
- Warsztat III - Monitoring i sprawozdawczość PROW 2014-2020 ze szczególnym uwzględnieniem ram wykonania i zasady n+3.
- Warsztat IIIa - Uproszczenia procedur oceny wniosków na przyznanie pomocy i wniosków o płatność.
- Warsztat IV - Doświadczenia we wdrażaniu zazieleniania
- Warsztat IVa - Agencja Płatnicza a bazy danych IRZ – prowadzenie bazy IRZ, role i zdania, dobre praktyki współpracy z rolnikami i instytucjami.
- Warsztat V - Wymiana doświadczeń w zakresie wdrażania i aktualizacji systemu identyfikacji działek rolnych LPIS.
- Warsztat Va - Wymiana doświadczeń i wyniki pilotażu w zakresie wykorzystania nowych technologii w postaci obrazów satelitarnych do prowadzenia monitoringu działalności rolniczej.
Podsumowanie i wnioski
Wypracowane propozycje w zakresie sprawozdawczości po 2020 roku:
- Ograniczenie i uproszczenie liczby wskaźników. Przygotowując założenia do PROW 2014-2020 planowano uproszczenie wymogów sprawozdawczych, jednak obecne obowiązki sprawozdawcze określone przez KE są bardziej rozbudowane w porównaniu do poprzedniej perspektywy.
- Wcześniejsze przekazanie przez KE wytycznych w zakresie sprawozdawczości w nowej perspektywie finansowej 2021-2027. Mając na uwadze konieczność zabezpieczania zbieranych danych (w krajowych aktach prawnych, we wnioskach, w systemach informatycznych) zasadne jest wcześniejsze rozpoczęcie prac przez KE nad wymogami sprawozdawczymi.
- Uczestnicy warsztatu zaproponowali utworzenie grupy zadaniowej w zakresie wypracowania i konsultowania wytycznych i przykładów wskaźników w perspektywie 2021-2027, która mogłaby działać jako nowa grupa zadaniowa lub podzespół przy grupie ewaluacyjnej lub grupa network learning.
Wnioski na przyszłość w zakresie uproszczeń procedur i poprawy realizacji PROW 2014-2020:
- Intensyfikacja działań w zakresie budowy systemu informatycznego wspierającego nabór wniosków oraz ich obsługę.
- Wprowadzenie uproszczeń w przepisach dotyczących zamówień publicznych umożliwiających sprawniejszą realizację operacji (Rumunia, Chorwacja, Polska, Czechy, Estonia).
Dobre praktyki w PROW 2014-2020:
- Najbardziej optymalnym rozwiązaniem jest gromadzenie danych na potrzeby sprawozdawczości w systemach informatycznych oraz w hurtowni danych.
- Spośród uczestniczących w konferencji państw trzy posiadają hurtownie danych, tj.: Estonia, Łotwa, Bułgaria.
- W Polsce hurtownia danych jest na etapie budowy (planowane uruchomienie - sierpień 2018 r.).
Podczas warsztatu poruszono zagadnienia dotyczące prowadzenia rejestru zwierząt oznakowanych w krajach uczestniczących w konferencji. Nastąpiła wymiana doświadczeń na temat sposobów docierania do rolników z informacjami odnośnie obowiązków wynikających z wymogów prawnych oraz kwestie pozyskiwania danych od posiadaczy zwierząt.
Ponadto omówiono kwestię wypełniania wymogów związanych z identyfikacją i rejestracją zwierząt, który jest jednym z aspektów kontroli wzajemnej zgodności i wpływa na zmniejszanie płatności obszarowych, w przypadku ich niestosowania. Z tego punktu widzenia składanie zgłoszeń przez Internet jest dużym ułatwieniem, pozwalającym m.in. na zachowanie terminowości składanych zgłoszeń.
Wnioski na przyszłość w zakresie IRZ:
- Interesującym i dobrym pomysłem do wykorzystania przez agencje płatnicze jest tworzenia zwięzłych wideo-przewodników, przekazujących sposób obsługi poszczególnych zgłoszeń zwierzęcych. Taka forma prezentacji jest swego rodzaju instrukcją obsługi aplikacji oraz dobrym sposobem dotarcia do młodych rolników. Powinna stanowić dodatek do dotychczasowych opisowych instrukcji.
- Wskazana jest kontynuacja przesyłania wiadomości sms, które sprawdziły się w Polsce np. przy akcji informowania o obowiązku przekazania spisu. Taka informacja jest krótka i szybko trafia do dedykowanych osób.
- Dobrym sposobem docierania do rolników jest wykorzystanie wiadomości e-mail, choć przesyłana informacja powinna być zwięzła i krótka. Taki sposób informowania obarczony jest ryzykiem późnego odczytania wiadomości lub brakiem jej odczytania.
W środę, 6 czerwca goście z zagranicy przekonali się, jak w praktyce wykorzystywane są w Polsce unijne środki pomocowe rozdzielane przez ARiMR. Odwiedzili nowoczesną siedzibę Grupy Producentów Warzyw Primavega, mieszczącą się na Mazowszu we wsi Wróblewo, a w Piwoninie w powiecie otwockim centrum logistyczno-przechowalnicze Grupy Producentów Owoców i Warzyw Wilga Fruit.
Honorowy patronat nad wydarzeniem objął Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Krzysztof Jurgiel.
Źródło
Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa
http://www.arimr.gov.pl/