W odpowiedzi na pismo KRIR, Ministerstwo Klimatu i Środowiska w piśmie z dnia 26 września 2022 r. przekazało wyjaśnienia dotyczące możliwości płoszenia ptaków:
Zgodnie z art. 56 ust. 2 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2022 r. poz. 916 i 1726), dalej: uop, regionalny dyrektor ochrony środowiska na obszarze swojego działania może zezwolić w stosunku do gatunków objętych ochroną gatunkową m.in. na umyślne płoszenie i niepokojenie.
Powyższa derogacja w stosunku do gatunków ptaków jest wydawana po spełnieniu trzech przesłanek tj.: braku rozwiązań alternatywnych (1), jeżeli działania nie są szkodliwe dla zachowania we właściwym stanie ochrony dziko występujących chronionych populacji gatunków zwierząt (2) oraz jeżeli spełniona jest przynajmniej jedna z przesłanek indywidualnych tj. np. zapobieganie szkód w zbożach (3).
Zezwolenie wydawane jest na wniosek zawierający odpowiednio (art. 56 ust. 6 uop):
1) imię, nazwisko i adres albo nazwę i siedzibę wnioskodawcy;
2) cel wykonania wnioskowanych czynności;
3) opis czynności, na którą może być wydane zezwolenie;
4) nazwę gatunku lub gatunków, których będą dotyczyć działania, w języku łacińskim i polskim, jeżeli polska nazwa istnieje;
5) liczbę lub ilość osobników, których dotyczy wniosek, o ile jest to możliwe do ustalenia;
6) wskazanie sposobu, metody i stosowanych urządzeń do chwytania, odławiania lub zabijania zwierząt albo sposobu zbioru roślin i grzybów lub sposobu wykonania innych czynności, na które może być wydane zezwolenie, a także miejsca i czasu wykonania czynności oraz wynikających z tego zagrożeń;
7) wskazanie podmiotu, który będzie chwytał lub zabijał zwierzęta.
Wskazać należy, że rolnicy mogą wnioskować o kilkuletnią derogację m.in. w zakresie umyślnego płoszenia i niepokojenia, zaś okres na jaki regionalni dyrektorzy ochrony środowiska wydadzą derogację będzie uzależniony od analizy materiału dowodowego i spełnienia ww. przesłanek.
Zauważyć również należy, że pozwolenia te nie mają charakteru nakazowego. Wnioskodawca może więc wykorzystać ewentualną, udzieloną derogację w całości lub w części, jednak nie ma takiego obowiązku.
Zgodnie z ustawą z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (Dz. U. z 2021 r., poz. 1923, z późn. zm.), opłacie skarbowej nie podlega zezwolenie wydawane osobom fizycznym na działania związane z płoszeniem i miejscowym ograniczaniem populacji gatunków zwierząt wyrządzających szkody w gospodarstwie rolnym, leśnym lub rybackim nieobjętych odszkodowaniem Skarbu Państwa (załącznik 1, część III, pkt 44, zwolnienie nr 13).
Przykładowy wniosek o udzielnie derogacji można znaleźć pod adresem:
https://www.gov.pl/web/rdos-olsztyn/zezwolenie-na-odstepstwa-od-zakazow-w-stosunku-dogatunkow-zwierzat-objetych-ochrona
- Jan Marciszewski