Na stronie internetowej Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi można się zapoznać ze zmianami w zakresie płatności bezpośrednich i obszarowych, które planowane są na najbliższą kampanię wniosków w 2025 roku. Choć projektowane zmiany wymagają jeszcze akceptacji Komisji Europejskiej, kilka regulacji będzie obowiązywało już od 1 stycznia 2025 roku.
Od 2025 roku pojawia się nowy element w płatnościach bezpośrednich tzw. mechanizm warunkowości społecznej, który jest obligatoryjnym elementem systemu płatności bezpośrednich. W związku z jego wdrożeniem do systemu płatności, wysokość wsparcia jest uzależniona od przestrzegania przez rolnika wybranych krajowych przepisów z zakresu prawa pracy i zasad BHP.
Od 1 stycznia 2025 roku jest także wdrażana norma GAEC 2 Ochrona terenów podmokłych i torfowisk, w ramach której na wyznaczonych obszarach rolnicy są zobowiązani do przestrzegania zakazów wydobywania torfu i budowy nowych rowów i instalacji drenujących do odwadniania/odprowadzania wody z terenu. Obowiązuje także zakaz przekształcania i zaorywania trwałych użytków zielonych, ograniczenia dotyczą także gruntów ornych i obejmują zakaz orania.
Zmiany będą dotyczyć także ekoschematów.
- W ramach ekoschematu Grunty wyłączone z produkcji rolnik będzie mógł ubiegać się o wsparcie do gruntów ugorowanych oraz gruntów ugorowanych, na których znajdują się nowoutworzone elementy krajobrazu (żywopłoty, pasy gruntów zadrzewionych, zadrzewienia liniowe, pojedyncze drzewa, zagajniki śródpolne, rowy, oczka wodne, miedze śródpolne lub strefy buforowe).
- Płatność do ekoschematu Retencjonowanie wody na TUZ będzie przysługiwała także do obszarów objętych normą GAEC2.
- Od 2025 roku w ramach ekoschematu Integrowana produkcja roślin rolnik nie będzie miał możliwości uzyskania płatności do trwałych użytków zielonych. O dodatkowe środki będzie można się ubiegać w ramach uprawy roślin sadowniczych, jagodowych, rolniczych i warzyw, a stawki w ramach ekoschematu będą zróżnicowane w zależności od grupy upraw.
- W ramach ekoschematu Rolnictwo węglowe i zarządzanie składnikami odżywczymi obniżona zostanie punktacja w ramach praktyk: Uproszczone systemy uprawy i Wymieszanie słomy z glebą.
- Od 2025 roku w ramach ekoschematu Biologiczna uprawa możliwość uzyskania dofinansowania zostanie rozszerzona o stosowanie nawozowych produktów mikrobiologicznych.
- Pojawi się nowy ekoschemat Materiał siewny kategorii elitarny lub kwalifikowany, w ramach którego przewiduje się uzyskanie wyższej płatności za obsianie lub obsadzenie materiałem siewnym kategorii elitarny lub kwalifikowany określonych gatunków roślin, tj. zbóż i ich mieszanek, roślin strączkowych oraz ziemniaków.
Od 2025 roku wprowadzony zostanie limit powierzchni na poziomie gospodarstwa. Oznacza to, że rolnik uzyska płatność do łącznej powierzchni zgłaszanej do płatności w ramach wszystkich ekoschematów obszarowych lub praktyk lub wariantów, ale nie większej niż 300 ha użytków rolnych. Tylko ekoschemat retencjonowanie wody na trwałych użytkach zielonych nie będzie objęty tą zasadą.
Zmianie ulegną warunki kwalifikowalności do płatności w ramach ekoschematu Dobrostan zwierząt. W ramach dobrostanu tuczników zwiększono maksymalną odległość od siedziby stada loch, z których mogą pochodzić tuczniki objęte tym wsparciem, z 50km do 100km. Zmieniono także przelicznik DJP dla tuczników z 0,3 na 0,1.
W 2025 roku w Interwencjach 10.12 Tworzenie zadrzewień śródpolnych i 10.13 Zakładanie systemów rolno-leśnych planowane są zmiany mające na celu lepsze dostosowanie do aktualnych potrzeb środowiskowych i społecznych. Rozszerzona zostanie lista gatunków drzew i krzewów przeznaczonych do nasadzeń o drzewa owocowe. Dodatkowo, w tych interwencjach oraz w Interwencji 10.11. Zalesianie gruntów rolnych preferowane będą zalesienia, zadrzewienia i systemy rolno-leśne wykonane przy użyciu co najmniej 4 różnych gatunków lub rodzajów drzew lub krzewów, co będzie nowym kryterium wyboru operacji. Ułatwi to spełnienie warunków punktowych wymaganych do udziału w tych działaniach.
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi planuje w tym roku doprecyzowanie definicji trwałych użytków zielonych. Obowiązek deklaracji TUZ na gruntach ornych po 5 latach uprawy traw lub innych zielnych roślin pastewnych nie będzie dotyczył traw w czystym siewie. Zgodnie z uzasadnieniem proponowanej zmiany, trwałe użytki zielone tworzą mieszanki składające się z różnych gatunków traw lub z różnych gatunków zielnych roślin pastewnych. Stąd, w celu uniknięcia wątpliwości interpretacyjnych, ustalono, że w przypadku uprawy traw w czystym siewie przez okres 5 lat, grunt orny nie zostanie przekwalifikowany na trwały użytek zielony.
Szczegółowe informacje dotyczące planowanych zmian oraz linki do uchwał Komitetu Monitorującego PS WPR z dnia 30 października 2024 roku znajdują się na stronie:
https://www.gov.pl/web/rolnictwo/najwazniejsze-zmiany-i-uproszczenia-w-zakresie-platnosci-bezposrednich-i-platnosci-obszarowych-ii-filaru-wpr-ktore-mrirw-proponuje-wdrozyc-od-kampanii-2025-r
Źródło
Centrum Doradztwa Rolniczego
http://cdr.gov.pl/
