W ustawie z dnia 19 października 1991 roku o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa (Dz.U. z 2020r., poz. 396 ze zm.) w szczególności art. 24b oraz przepisów wykonawczych wydanych na jej podstawie stworzono możliwość wydzierżawiana nieruchomości rolnych zabudowanych, wchodzących w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa, które wraz z innymi składnikami mienia tworzą nierozerwalną, zorganizowaną całość gospodarczą, których podział byłby nieuzasadniony ekonomicznie, jako ośrodki produkcji rolniczej.
- Dyrektor Generalny Krajowego Ośrodka, za zgodą ministra właściwego do spraw rozwoju wsi, może wyodrębnić z Zasobu nieruchomości, które wraz z innymi składnikami mienia tworzą nierozerwalną, zorganizowaną całość gospodarczą, o powierzchni przekraczającej 50 ha, której podział byłby nieuzasadniony ekonomicznie. Wniosek Oddziału wraz z uzasadnieniem kierowany jest za pośrednictwem Dyrektora Generalnego do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Do wniosku należy dołączyć w szczególności:
a) Projekt ogłoszenia przetargowego,
b) Projekt umowy dzierżawy,
c) Wypis z rejestru gruntów,
d) Zaświadczenie o przeznaczeniu w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego lub zaświadczenie ze studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy,
e) Zaświadczenie w miejscowym planie rewitalizacji albo w miejscowym planie odbudowy,
f) Kopie ostatecznej decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu,
g) Protokół z oględzin nieruchomości, mapę rozłogu planowanego ośrodka produkcji rolniczej wraz z naniesionymi budynkami i budowlami.
- Przez „Ośrodek produkcji rolniczej” – należy rozumieć zorganizowany kompleks majątkowy, posiadający wiele różnorodnych składników majątkowych (nieruchomości i innego mienia). Masa majątkowa jest połączona funkcjonalnie, zmienna ilościowo i rodzajowo. Pomiędzy składnikami ośrodka produkcji rolniczej powinna istnieć więź funkcjonalna o charakterze celowym (cel produkcyjny) i ekonomicznym. Funkcjonalne związki pomiędzy elementami powinny być na tyle mocne, aby masa majątkowa mogła służyć wytwórczej produkcji rolniczej i predysponowała ośrodek produkcji rolniczej do określonego działu produkcyjnego, w zależności od posiadanych nieruchomości (ośrodka gospodarczego – ośrodków gospodarczych oraz gruntów rolnych) i mienia, ukierunkowany byłby na określona produkcję towarową przeznaczoną na rynek tj. produkcję roślinną lub zwierzęcą.
- Ośrodek produkcji rolniczej posiada następujące cechy:
a) stan techniczny i funkcjonalny budynków umożliwia prowadzenie w nich działalności rolniczej.
b) powierzchnia gruntów rolnych, rodzaj ich użytków i bonitacja jest dostosowana do profilu produkcji przewidzianego dla budynków gospodarczych. W taki sposób aby budynki gospodarcze mogły być wykorzystywane do działalności rolniczej jak również w przypadku produkcji zwierzęcej zapewni zagospodarowanie uzyskiwanych dochodów od maksymalnej obsady utrzymywanych zwierząt zgodnie z art. 105 ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. prawo wodne oraz innych wymogów prawnych wynikających z profilu ośrodka produkcji rolniczej.
c) powierzchnia ośrodka umożliwi zagospodarowanie obiektów rolno-przemysłowo-usługowych i zespołów dworskich i pałacowo-parkowych. Połączenie (powiązanie) elementów produkcyjnych z pozostałą bazą budynkową (która wymaga nakładów na ich utrzymanie), jest elementem tworzenia ośrodków produkcji rolniczej z optymalnym wykorzystaniem mienia ZWRSP.
d) ośrodek gospodarczy powinien być położony w takiej konfiguracji do użytków rolnych wchodzących w skład ośrodka produkcji rolniczej, a zwłaszcza gruntów ornych aby umożliwiło to racjonalne powiązanie wszystkich pól z ośrodkiem gospodarczym (ośrodkami gospodarczymi) niezależnie od ukierunkowania produkcyjnego ośrodka produkcji rolniczej.
- Krajowy Ośrodek gospodaruje ośrodkiem produkcji rolniczej w drodze oddania na czas oznaczony do odpłatnego korzystania osobom prawnym lub fizycznym na zasadach określonych w rozdziale 8 (Oddanie mienia na czas oznaczony do odpłatnego korzystania).
- Krajowy Ośrodek zawiera umowę dzierżawy ośrodka produkcji rolniczej po przeprowadzeniu przetargu, w którym uczestniczyć może osoba fizyczna lub prawna, która:
1) nie ma zaległości z tytułu zobowiązań finansowych wobec Krajowego Ośrodka, Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego, Zakładu Ubezpieczeń Społecznych lub Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, a w szczególności nie zalega z uiszczeniem podatków, opłat lub składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, z wyjątkiem przypadków, gdy uzyskała przewidziane prawem zwolnienie, odroczenie, rozłożenie na raty zaległych płatności lub wstrzymanie w całości wykonania decyzji właściwego organu;
2) nie została skazana prawomocnym wyrokiem za przestępstwo umyślne określone w rozdziale XXII lub XXXVI Kodeksu karnego albo przestępstwo umyślne określone w ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt (Dz. U. z 2019 r. poz. 122 i 1123), a w przypadku osoby prawnej żaden z członków organu zarządzającego ani nadzorczego nie został skazany prawomocnym wyrokiem za te przestępstwa.
- W przetargu na dzierżawę ośrodka produkcji rolniczej, nie mogą uczestniczyć osoby fizyczne lub prawne, które władają lub władały nieruchomościami Zasobu bez tytułu prawnego i mimo wezwania Krajowego Ośrodka nieruchomości tych nie opuściły albo podmioty, w których są wspólnikami bądź w organach których uczestniczą osoby, które władają lub władały nieruchomościami Zasobu bez tytułu prawnego i mimo wezwania Krajowego Ośrodka nieruchomości tych nie opuściły.
- Umowa, jest zawierana w formie pisemnej pod rygorem nieważności oraz zawiera w szczególności postanowienia określające:
1) warunki prowadzenia działalności rolniczej na przedmiocie dzierżawy;
2) przypadki powodujące możliwość wypowiedzenia umowy przed upływem okresu, na jaki została zawarta;
3) przypadki powodujące zmianę wysokości czynszu;
4) minimalną liczbę pracowników, jaką obowiązany będzie zatrudniać dzierżawca.
Opracowanie na podstawie www. kowr.gov.pl
Źródło
Wielkopolska Izba Rolnicza
http://www.wir.org.pl/