W odpowiedzi na wystąpienie Zarządu KRIR z 10 listopada 2020 roku w sprawie zawieszenia przeprowadzania czynności kontrolnych w gospodarstwach rolnych do końca 2020 roku Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi udzielił następujących wyjaśnień:
Zgodnie z art. 68 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 809/2014, co do zasady kontrole na miejscu w zakresie wymogów lub norm zasady wzajemnej zgodności dotyczą 1% całkowitej liczby beneficjentów otrzymujących płatności, do których stosuje się zasadę wzajemnej zgodności.
Jednocześnie, jeżeli przepisy dotyczące danego wymogu ustalają inny minimalny wskaźnik kontroli, należy stosować ten wskaźnik w odniesieniu do kontroli danego wymogu, w tym przypadku poziomu kontroli wynikającego z przepisów sektorowych dotyczących IRZ.
Zgodnie z art. 9 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 2020/532 w związku ze środkami wprowadzonymi w celu walki z pandemią COVID-19, państwa członkowskie mają możliwość zmniejszenia poziomu kontroli na miejscu wymogów zasady wzajemnej zgodności z 1% do 0,5% w odniesieniu do wniosków składanych w 2020 r. Jednakże, zmniejszenie to nie dotyczy poziomów kontroli wynikających z innych przepisów sektorowych (np. w zakresie identyfikacji i rejestracji zwierząt).
Zmniejszenie poziomu kontroli zasady wzajemnej zgodności w zakresie identyfikacji i rejestracji zwierząt byłoby możliwe jedynie w przypadku zmniejszenia poziomu kontroli urzędowych w tym zakresie.
Zgodnie ze stanowiskiem Komisji Europejskiej z dnia 19 maja 2020 roku minimalne poziomy kontroli ustanowione w rozporządzeniu Komisji (WE) nr 1505/2006 zmienionym rozporządzeniem Komisji (UE) nr 1033/2010 dla owiec i kóz oraz w rozporządzeniu Komisji (WE) nr 1082/2003 w brzmieniu zmienionym przez Komisję rozporządzeniem (WE) nr 1034/2010 oraz w rozporządzeniu (WE) nr 1760/2000 Parlamentu Europejskiego i Rady w brzmieniu zmienionym rozporządzeniem (UE) nr 653/2014 w odniesieniu do bydła nie będą podlegały zmianie w 2020 roku.
Jednocześnie państwo członkowskie może sobie wybrać termin przeprowadzenia kontroli w zakresie identyfikacji i rejestracji zwierząt obejmujących minimalny odsetek gospodarstw i/lub zwierząt, biorąc pod uwagę uwarunkowania związane z rozprzestrzenianiem się COVID-19, ale co do zasady poziom ich wykonania nie może zostać zmniejszony poniżej norm przewidzianych w ww. regulacjach prawnych i musi być zrealizowany w ciągu roku kalendarzowego.
Zatem odnosząc się do kwestii zawieszenia przeprowadzania czynności kontrolnych w gospodarstwach rolnych do końca 2020 roku należy stwierdzić, iż w świetle powyższych przepisów stanowiłoby to naruszenie prawa, co w konsekwencji miałoby m.in. negatywny wpływ na otrzymywane przez beneficjentów płatności.
- Małgorzata Ramatowska
