Odpowiadając na wystąpienie Zarządu Krajowej Rady Izb Rolniczych z 17 sierpnia 2021 r. o uznaniem wszystkich lasów przyległych do działek rolnych, jako obszaru zalesionego proekologicznego, Minister Rolnictwa i Rozowju Wsi wyjaśnia co następuje.
"Na wstępie pragnę zaznaczyć, że wykaz obszarów, które mogą być uważane za obszary proekologiczne (obszary EFA) został wskazany bezpośrednio w przepisach UE, tj. w art. 46 rozporządzenia PE i Rady nr 1307/2013. Polska jako kraj członkowski UE wyznaczyła do wdrożenia, spośród tego wykazu, szeroki katalog obszarów proekologicznych, tak aby umożliwić rolnikom realizację zobowiązania utrzymania obszarów EFA w jak największym zakresie. Jednym z takich obszarów proekologicznych, wskazanym w ww. rozporządzeniu UE (art. 46 ust. 2 lit. h), były obszary zalesione po 2008 r. w ramach PROW 2007-2013 (zalesienia na gruntach rolnych) i PROW 2014-2020.
Niemniej jednak, w związku z uwagami Komisji Europejskiej dotyczącymi uniknięcia potencjalnego podwójnego finansowania w ramach Wspólnej Polityki Rolnej w przypadku otrzymywania premii zalesieniowej przy jednoczesnym deklarowaniu obszaru zalesionego jako obszaru EFA, począwszy od 2019 r., zgodnie z rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 9 stycznia 2019 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie obszarów uznawanych za obszary proekologiczne oraz warunków wspólnej realizacji praktyki utrzymania tych obszarów (Dz. U. z 2019 r., poz. 100), obszary zalesione po 2008 r. w ramach PROW 2007-2013 (zalesienia na gruntach rolnych) i PROW 2014-2020, które kwalifikowały się (zapewniły rolnikowi prawo) do jednolitej płatności obszarowej w 2008 r., nie są uznawane w Polsce za obszary EFA.
Niezależnie od powyższego, uprzejmie wyjaśniam, że zgodnie z art. 36 ust. 2 rozporządzenia PE i Rady nr 1307/2013, jednolita płatność obszarowa przyznawana jest do każdego kwalifikującego się hektara, który zgodnie z art. 32 ust. 2 tego rozporządzenia oznacza:
- wszelkie użytki rolne gospodarstwa rolnego wykorzystywane przez cały rok kalendarzowy (z wyjątkiem przypadków działania siły wyższej lub okoliczności nadzwyczajnych) do prowadzenia działalności rolniczej lub wykorzystywane głównie do prowadzenia działalności rolniczej, w tym obszary, które w dniu 30 czerwca 2003 r. nie były utrzymywane w dobrej kulturze rolnej,
- powierzchnie uprawnione do płatności w 2008 r., które po tej dacie przestały spełniać warunki kwalifikowalności w wyniku zalesienia lub podjętego zobowiązania rolnośrodowiskowego wynikającego ze stosowania schematów pomocowych w ramach II filaru WPR, jednakże tylko pod warunkiem, że osoba ubiegająca się o te płatności prowadzi jednocześnie działalność rolniczą w rozumieniu art. 4 ust. 1 lit c ww. rozporządzenia 1307/2013, tj.:
- produkcję, hodowlę lub uprawę produktów rolnych, w tym zbiory, dojenie, hodowla zwierząt oraz utrzymywanie zwierząt do celów gospodarskich,
- utrzymywanie użytków rolnych w stanie nadającym się do wypasu lub uprawy bez konieczności podejmowania działań przygotowawczych wykraczających ponad zwykłe praktyki rolnicze.
Użytki rolne, o których mowa powyżej oznaczają grunty orne, trwałe użytki zielone, pastwiska trwałe lub uprawy trwałe, w tym szkółki i zagajniki o krótkiej rotacji. Nie obejmują one lasów.
Jednocześnie uprzejmie wyjaśniam, że sprawdzenia warunków kwalifikowalności do danego wsparcia każdorazowo dokonuje organ prowadzący postępowanie o przyznanie płatności w toku tego postępowania. Zgodnie z art. 5 ustawy o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego2, w sprawach dotyczących płatności bezpośrednich właściwy jest kierownik biura powiatowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa właściwy ze względu na miejsce zamieszkania lub siedzibę rolnika.
Analogiczne rozwiązania co do kwestii kwalifikowalności będą miały zastosowanie również po roku 2022 r.
Biorąc pod uwagę powyższe wyjaśnienia, odnosząc się do Pana wniosku, uprzejmie informuję, że nie jest możliwe uznanie wszystkich lasów przyległych do działek rolnych jako obszaru zalesionego proekologicznego.
- Małgorzata Ramatowska