W dniu 26 listopada 2018 r. Prezydent RP podpisał ustawę z dnia 9 listopada 2018 r. o kołach gospodyń wiejskich, którą opublikowano w Dzienniku Ustaw 28 listopada 2018 r. (Dz. U. poz. 2212, http://dziennikustaw.gov.pl/du/2018/2212/1). Oznacza to, że od 29 listopada 2018 r. ustawa obowiązuje.
Jak wskazują autorzy ustawy, ma ona na celu nadanie osobowości prawnej kołom gospodyń wiejskich, zapewnienie możliwości szybkiej ich rejestracji oraz wsparcie ich działalności na rzecz rozwoju przedsiębiorczości na terenach wiejskich oraz kultywowania folkloru i polskiej bogatej tradycji.
Z inicjatywą założenia koła gospodyń wiejskich może wystąpić co najmniej 10 osób. Osoby te uchwalają statut koła gospodyń wiejskich oraz wybierają komitet założycielski. Przykładowy statut stanowi załącznik do ustawy (link). Koło gospodyń wiejskich podlega obowiązkowi wpisu do Krajowego Rejestru Kół Gospodyń Wiejskich, prowadzonego przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa i z chwilą dokonania tego wpisu nabywa osobowość prawną. Wniosek o wpis koła gospodyń wiejskich do rejestru składa się na formularzu opracowanym i udostępnionym przez ARiMR (art. 8 ust. 3 ustawy). Do wniosku załącza się statut lub oświadczenie o przyjęciu wzorcowego (ustawowego) statutu oraz m.in.:
- listę założycieli koła zawierającą ich imiona i nazwiska oraz miejsce zamieszkania;
- oświadczenia założycieli koła o woli wejścia w skład jego członków oraz o miejscu zamieszkania na obszarze wsi mającej być terenem działalności koła;
- informacje o osobie lub osobach umocowanych do reprezentacji koła i sposobie tej reprezentacji;
- własnoręczne podpisy osób wybranych w skład komitetu założycielskiego.
Majątek koła gospodyń wiejskich powstaje ze składek członkowskich, darowizn, spadków, zapisów, dochodów z własnej działalności, dochodów z majątku koła oraz z ofiarności publicznej. Może ono prowadzić działalność zarobkową, w tym działalność gospodarczą. Ma obowiązek prowadzenia ewidencji przychodów i rozchodów. Nadzór prowadzić będzie Prezes ARiMR. Dochód z działalności służy realizacji celów statutowych i nie może być przeznaczony do podziału między jego członków.
W okresie 12 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy koło gospodyń wiejskich może otrzymać z budżetu państwa pomoc finansową. Minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe warunki i tryb przyznawania oraz rozliczania przez Prezesa Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa pomocy finansowej z budżetu państwa dla kół gospodyń wiejskich oraz jej wysokość. Rozporządzenie Ministra Inwestycji i Rozwoju z dnia 28 listopada 2018 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz rozliczania przez Prezesa Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa pomocy finansowej z budżetu państwa dla kół gospodyń wiejskich oraz jej wysokości ogłoszono dnia 29 listopada 2018 r. z mocą obowiązującą od dnia 30 listopada 2018 r. (Dz. U. poz. 2229, http://dziennikustaw.gov.pl/du/2018/2229/1).
Uwaga! Na terenie jednej wsi może mieć siedzibę tylko jedno koło gospodyń wiejskich, przy czym zasięg działania koła może obejmować większy obszar niż teren wsi, na której znajduje się jego siedziba (art. 4 ust. 1 i 2 ustawy). W przypadku kół działających w dniu wejścia w życie ustawy mogą one dostosować statuty do wymagań ustalonych w ustawie i wystąpić z wnioskiem o dokonanie wpisu koła gospodyń wiejskich do rejestru zgodnie z przepisami ustawy. Wprawdzie dokonać mogą tego w każdym czasie, z tym zastrzeżeniem, że tylko w okresie jednego miesiąca od dnia 29 listopada 2018 r. dotychczasowe koła gospodyń mogą skorzystać z następujących preferencji:
- zwolnienie od zasady „1 wieś – 1 koło”, o ile w tym okresie złożą wniosek o rejestrację na nowych zasadach;
- pierwszeństwo w rejestracji wobec nowo tworzonych kół gospodyń wiejskich na terenie tej samej wsi.
Po upływie tego okresu czasu powyższe preferencje wygasną. Zatem, w sytuacji gdy na terenie tej samej wsi utworzone zostanie już jakieś nowe koło gospodyń wiejskich, koła gospodyń dotąd funkcjonujące w obrocie wprawdzie będą mogły nadal działać tak jak dotychczas, lecz stracą możliwość rejestracji na nowych zasadach (art. 9 ust. 3 oraz art. 34 ust. 4 ustawy).
W przypadku zaś, gdy Prezes Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, rozpatrując wniosek o rejestrację nowego koła, ustali, że na terenie danej wsi ma już siedzibę koło gospodyń, to zawiesza postępowanie rejestracyjne do czasu złożenia wniosku o wpis do rejestru koła działającego na podstawie przepisów dotychczasowych albo złożenia oświadczenia przez to koło o rezygnacji z prawa pierwszeństwa, nie dłużej jednak niż do upływu miesiąca od dnia 29 listopada 2018 r. (art. 34 ust. 3 ustawy).
Na stronie internetowej Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (www.arimr.gov.pl) opublikowano wszelkie informacje oraz dokumenty niezbędne do rejestracji KGW i do ubiegania się o pomoc
Wojciech Lignowski
Uwaga!
Konsultacje dotyczące finansowego wsparcia działalności KGW odbędą się 1 grudnia 2018 we wszystkich Biurach Powiatowych Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.
Zachęcamy do udziału!
Źródło Wielkopolska Izba Rolnicza http://www.wir.org.pl/
