W dniu 17 listopada 2022 r. w Centrum Kongresowym – IOR w Poznaniu odbyła się konferencja Dzień Przedsiębiorcy Rolnego 2022 pod hasłem.: „Jak innowacyjne rozwiązania wpływają na zmniejszenie ryzyka w produkcji rolniczej?”. Konferencja została zorganizowana przez Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie Oddział w Poznaniu wraz z Wielkopolskim Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego w Poznaniu w ramach Sieci na rzecz innowacji w rolnictwie i na obszarach wiejskich (SIR) i objęte patronatem honorowym Wiceprezesa Rady Ministrów Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi Henryka Kowalczyka. Uczestnikami konferencji byli: doradcy rolniczy, rolnicy, przedstawiciele nauki, instytucji pozarządowych i samorządowych, MRiRW, ARiMR, KOWR. W konferencji uczestniczyło 120 osób stacjonarnie, a ponad 630 osób uczestniczyło w formie online.
Otwarcia konferencji dokonali Panowie: Ireneusz Drozdowski dyrektor CDR w Brwinowie oraz Maciej Szłykowicz zastępca dyrektora WODR w Poznaniu, którzy w swoich wystąpieniach zwrócili uwagę na rozwój przedsiębiorczości na wsi, innowacje organizacyjne i produktowe, służące poprawie warunków gospodarowania w rolnictwie oraz roli i zadaniach doradcy rolniczego wspierającego rolnika w prowadzonej działalności rolniczej.
Obrady plenarne rozpoczął prof. UPP dr hab. Arkadiusz Sadowski wykładem na temat: „Wpływ bieżącej sytuacji na produkcję rolniczą w dobie zmian rynkowych”. Wskazał główne czynniki ryzyka w działalności rolniczej, które wpływają na niepewność w podejmowaniu decyzji o charakterze strategicznym i bieżącym. Wśród głównych czynników ryzyka wskazał m.in.: epidemię Covid-19 czy wojnę w Ukrainie, co pośrednio przełożyło się na zachwianie łańcucha dostaw, wzrost cen nośników energii, a pośrednio produktów i towarów oraz ekologizację polityki rolnej (Europejski Zielony Ład), która nakłada obowiązek redukcji stosowania chemicznych środków produkcji i premiuje działania prośrodowiskowe w produkcji rolnej.
Pani Joanna Czapla – dyrektor Departamentu Płatności Bezpośrednich MRiRW w trakcie wykładu pt.: „Jak Europejski Zielony Ład zmieni polskie rolnictwo?” zaprezentowała główne założenia Planu Strategicznego Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027. Rolnicy w nowej perspektywie WPR zobowiązani będą do przestrzegania zasad określonych w tzw. Warunkowości, obejmującej nowe, bądź zmienione zagadnienia określone w ramach wymogów wzajemnej zgodności i zazielenienia. Nowością w ramach płatności bezpośrednich będą tzw. ekoschematy czyli obowiązkowe dla państw członkowskich, a dobrowolne dla rolników jednoroczne praktyki ukierunkowane na realizację celów prośrodowiskowych.
Wpływ polityki rolnej na funkcjonowanie gospodarstw rolnych przedstawił w trakcie wykładu
prof. dr hab. Marek Mrówczyński, IOR-PIB w Poznaniu. Wskazał jak założenia przyjęte w dokumentach, planach strategicznych, jak Europejski Zielony Ład, Strategia na rzecz bioróżnorodności czy założenia Planu Strategicznego WPR wpłyną na bieżącą sytuację gospodarstw rolnych i warunki ich funkcjonowania w przyszłości oraz czy obecne zasoby gospodarstw rolnych umożliwiają realizację przyjętych założeń.
Podsumowaniem zagadnień przedstawionych w trakcie obrad plenarnych była debata na temat „Jak skutecznie reagować na zmieniające się uwarunkowania rynkowe” prowadzona przez prof. UPP dr hab. Arkadiusza Sadowskiego z udziałem przedstawicieli nauki doradztwa i nauki: dr hab. Jerzego Kozyry z IUNG – PIB w Puławach, Violetty Szuby-Adamskiej, reprezentujące Przedsiębiorstwo Nasienne Rolnas Sp. z o.o., Jarosława Marcinkowskiego z WODR w Poznaniu oraz rolników Arkadiusza Kubackiego i Ryszarda Napierały. Uczestnicy debaty wskazali m.in. na rozbieżności między polityka rolną realizowaną przez Unię Europejską a pozostałymi państwami spoza wspólnoty, wpływ wymogów określonych w PS WPR 2023-2027 na przyszłe funkcjonowanie gospodarstw rolnych, z uwzględnieniem działań, jakie należy podjąć w celu ich realizacji. Przedstawili swoje doświadczenia z wdrażania innowacyjnych rozwiązań i podejmowanych działań służących poprawie bądź optymalizacji produkcji rolnej w aspekcie zmieniających się warunków społeczno-gospodarczych.
Po raz trzeci w ramach konferencji Dzień Przedsiębiorcy Rolnego odbyło się uroczyste ogłoszenie wyników III edycji konkursu Doradca Roku i wręczenie nagród laureatom etapu krajowego. Wyniki konkursu ogłosił pani Anna Gembicka – Sekretarz Stanu MRiRW.
Laureatami III edycji konkursu zostali:
- I miejsce - Pan Jarosław Cichocki, reprezentujący Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Lubaniu
- II miejsce - Pani Dorota Piękna-Paterczyk, reprezentująca Wielkopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Poznaniu,
- III miejsce - Pani Sławomira Rogalewska, reprezentująca Zachodniopomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Barzkowicach.
Po obradach plenarnych uczestnicy spotkali się na panelach dyskusyjnych: produkcja roślinna i produkcja trzody zwierzęcej, aby bezpośrednio podzielić się swoją wiedzą i doświadczeniami
Panel dyskusyjny - Produkcja roślinna
W panelu – produkcja roślinna moderatorem był Łukasz Łowiński reprezentujący Sieć Badawczą Łukasiewicz – Poznański Instytut Technologiczny, który na wstępie przedstawił czynniki determinujące zmiany na rynkach światowych oraz działania, jakie są podejmowane na poziomie gospodarstwa rolnego w celu optymalizacji działalności produkcyjnej, tj. m.in. nowoczesne technologie produkcji, rolnictwo precyzyjne, agrotechnika. Działania te z jednej strony mają zapewnić bezpieczeństwo żywnościowe, a z drugiej ograniczać negatywny wpływ działalności rolniczej na środowisko naturalne.
Pan Marek Rosiak w prezentacji „Usługi rolnicze – czy to się opłaca?” wskazał korzyści dla rolników wynikające z usługowego wykonywania zabiegów agrotechnicznych w gospodarstwie rolnym takich jak: brak konieczności ponoszenia znacznych kosztów związanych z zakupem i użytkowaniem maszyn, wyższą opłacalność produkcji czy dostęp do nowoczesnych technik, technologii uprawy dla gospodarstw o mniejszym potencjale ekonomicznym.
Pan Maciej Frąckowiak w prezentacji „Racjonalne gospodarowanie nawozami, środkami ochrony na podstawie doświadczeń z własnego gospodarstwa rolnego” zaprezentował rozwiązania technologiczne wspomagające wykonywanie prac oraz wpływające na poprawę i jakość wykonywanych zabiegów agrotechnicznych. Rezultatem takich działań jest znaczna oszczędność stosowanych środków do produkcji, czasu na poszczególne zabiegi a w rezultacie poprawa efektywności gospodarowania.
Patryk Kokociński w prezentacji „Młody rolnik w XXI wieku - wyzwania, perspektywy” przedstawił działania realizowane we własnym gospodarstwie uwzględniające aspekt produkcyjny i środowiskowy. Inwestycje w gospodarstwie mają nie tylko na celu podnoszenie efektywności produkcji, ale także przestrzeganie wymogów w zakresie poprawy dobrostanu zwierząt. Przy budowie obory dla krów mlecznych został spełniony warunek zwiększonej powierzchni bytowej o 20% oraz praktyki mające na celu ochronę zasobów wodnych i bioróżnorodności na obszarze gospodarstwa, w tym rozwój systemu retencji wody czy rolnicze wykorzystanie międzyplonów, nie tylko jako ochronę przed erozją, ale jako potencjalne źródło paszy dla bydła.
Panel dyskusyjny - Produkcja zwierzęca
W panelu – produkcja zwierzęca moderatorem był Pan prof. UPP dr hab. Benedykt Pepliński z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, który wygłosił wykład nt.: „Optymalizacja kosztów produkcji w gospodarstwie trzodowym”, przedstawiając sytuację na rynku trzody chlewnej w Polsce, Europie i na świecie, jak i zmiany strukturalne pogłowia zachodzące na przestrzeni ostatnich lat. Na tle tych trendów prelegent wskazał najważniejsze czynniki optymalizujące koszty produkcji w gospodarstwie rolnym, do których m.in. zaliczył, zdobywanie fachowej wiedzy i jej wdrażanie, wzrost skali produkcji, integracje poziomą i pionową, poprawę genetyki zwierząt, dostosowanie się do sezonowości cen i zwiększenie wagi sprzedawanych zwierząt.
Kolejne dwa tematy „Agroenergia – biogazownia w gospodarstwie rolnym” oraz „Jak skutecznie zabezpieczyć produkcję trzody chlewnej w gospodarstwie przed ASF?” zaprezentował rolnik Pan Roman Walkowski. Wykładowca przedstawił zastosowanie mobilnej biogazowni rolniczej w gospodarstwie rolnym jako antidotum na kryzys nawozowy i gazowy. Podkreślił przy tym, że pozyskana w ten sposób energia może doskonale wpisywać się w ideę dywersyfikacji dostaw energii, a tym samym redukcji kosztów produkcji w gospodarstwie rolnym. Nieodłącznym elementem tej części obrad jest walka z ASF. Dlatego w drugiej części wykładu Pan Walkowski wskazał dobre praktyki i zasady przestrzegania bioasekuracji w swoim gospodarstwie rolnym.
Ostatni wykład nt. „Integracja rolników jako odpowiedź na aktualne wyzwania sektora” przedstawił Pan Mikołaj Baum z firmy doradczej Agraves Sp. z o.o. świadczącej m.in. usługi na rzecz grup i organizacji producentów rolnych. W prezentacji poruszono przede wszystkim konkretne przykłady wspólnych rozwiązań, polegających na wprowadzaniu towarów do obrotu, maksymalizacji przychodów, redukcji kosztów, pozyskiwania kapitału obrotowego, wdrażaniu narzędzi wspierających bioasekurację oraz transferu wiedzy i innowacji.
Konferencja stanowiła doskonałe forum wymiany wiedzy i doświadczeń pomiędzy nauką a praktyką. W przerwach uczestnicy mieli możliwość zapoznania się z publikacjami i materiałami informacyjnymi prezentowanymi na stoiskach informacyjno-promocyjnych CDR w Brwinowie, WODR w Poznaniu, ARiMR i KOWR.
Dziękujemy za liczny udział w konferencji. Zapraszamy na kolejny Dzień Przedsiębiorcy Rolnego już za rok.
Materiały konferencyjne dostępne są na stronie internetowej https://dpr.cdr.gov.pl