Izby rolnicze zwróciły się z wnioskiem do MRiRW o podjęcie starań w sprawie wprowadzenia odstępstw od stosowania norm GAEC 6, GAEC 7 i GAEC 8 w 2024 roku. Ma to związek z niekorzystnymi warunkami pogodowymi i wiązanymi z tym gorszymi warunkami produkcyjnymi w bieżącym roku. Wielu rolników nie będzie w stania pokryć kosztów produkcji przy zachowaniu obowiązujących obecnie norm GAEC, a bieżąca sytuacja na rynku prawdopodobnie mocno wypłynie na rok 2024. Obowiązek wypełniania norm (wiążący się z wyłączaniem gruntów z produkcji czy też przeprowadzaniem wielu zabiegów agrotechnicznych), w obliczu zmiennego i nieprzewidywalnego przebiegu pogody, szczególnie długotrwałej suszy, bardziej szkodzi niż przyczyniają się do poprawy warunków klimatyczno-środowiskowych w Europie.
W piśmie odpowiadającym na ten postulat Ministerstwo przypomniało, że normy warunkowości GAEC 6 Minimalna pokrywa glebowa w najwrażliwszych okresach, GAEC 7 Zmianowanie i dywersyfikacja upraw na gruntach ornych oraz norma GAEC 8 w zakresie Minimalnego udziału powierzchni gruntów ornych wykorzystywanych na obszary lub obiekty nieprodukcyjne mają na celu, zgodnie z przepisami unijnymi, odpowiednio ochronę gleby, zachowanie jej potencjału i poprawę bioróżnorodności na terenie gospodarstw rolnych. Jednocześnie, przestrzeganie tych norm może mieć wpływ na decyzje rolników dotyczące prowadzonych zabiegów agrotechnicznych, wyboru upraw i wykorzystania gruntów ornych do celów produkcyjnych. Resort rolnictwa widzi zasadność odstępstw od norm GAEC 6, GAEC 7 i GAEC 8 w 2024 r. ze względu na niekorzystne warunki pogodowe, trudną sytuację rynkową i wpływ wojny w Ukrainie na sytuację rolników. Stosowne wnioski, zgłaszane m. in. przez Polskę, zostały już złożone do Komisji Europejskiej i były przedmiotem posiedzeń Rady UE ds. Rolnictwa i Rybołówstwa w czerwcu, lipcu i październiku br. Jednakże nie wszystkie państwa członkowskie poparły propozycję utrzymania odstępstw od stosowania wybranych norma GAEC. Do chwili obecnej nie ma również pozytywnej decyzji Komisji Europejskiej na wdrożenie derogacji również w 2024 r.
Resort rolnictwa prowadzi działania mające na celu zmianę Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027 (PS WPR 2023-2027) w zakresie wybranych norm GAEC w celu doprecyzowania ich wymogów. Zmiany te wymagają zarówno zgody Komitetu Monitorującego PS WPR 2023-2027, jak i uzyskania akceptacji Komisji Europejskiej. W przypadku uzyskania zgody Komisji Europejskiej, w dalszej kolejności należy zmienić przepisy krajowe dotyczące norm GAEC. Niestety są to procesy złożone i długotrwałe.
Opracowanie: Paweł Dopierała
Źródło
Wielkopolska Izba Rolnicza
http://www.wir.org.pl/
