Obsługa fitosanitarna towarów pochodzenia roślinnego, eksportowanych poza Unię Europejską, od zawsze stanowi priorytetowe zadanie Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa (PIORiN). W 2020 roku w jednostkach organizacyjnych PIORiN wydano 47 224 świadectw fitosanitarnych dla przesyłek towarów eksportowanych przez polskich przedsiębiorców na rynki pozaunijne, do 124 państw, z czego pow. 50% dotyczyło Białorusi, Ukrainy, Egiptu i Kazachstanu.
Pod względem liczby przesyłek obsłużonych przez PIORiN na pierwszym miejscu, analogicznie jak w latach poprzednich, uplasowały się świeże jabłka. Dla tego asortymentu wydano najwięcej świadectw fitosanitarnych. Przesyłki jabłek były eksportowane z Polski do 35 państw trzecich (w 2019 r. do 47 krajów). Eksport jabłek w 2020 roku wyniósł 317 tys. ton. Oznacza to spadek o ponad 44% w porównaniu do 2019 roku, gdy wyeksportowano 570 tys. ton owoców, oraz o około 15% w porównaniu do 2018 roku, gdy tonaż tych owoców wyniósł 363 tys. ton. Poza przyczynami związanymi z warunkami pandemii, mniejszy eksport mógł też wynikać dobrej sytuacji i zadawalających cen na rynku krajowym.
|
Towary, dla których PIORiN wystawiła świadectwa fitosanitarne w roku 2020 |
|
|
ukorzenione sadzonki roślin, z podłożem |
17,3 mln szt. |
|
ukorzenione sadzonki roślin, bez podłoża |
5,8 mln szt. |
|
rośliny w kulturach tkankowych |
2,5 mln szt. |
|
kwiaty cięte |
2,2 mln szt. |
|
owoce i warzywa świeże |
450 tys. ton (jabłka - 317 tys. ton) |
|
ziarno konsumpcyjne (głównie pszenica) |
3,6 mln ton |
|
drewno i produkty z drewna |
1,5 mln szt., 1,1 mln m3, 20 tys. ton |
Główny Inspektor Andrzej Chodkowski podkreśla, że pomimo ograniczeń w kontaktach bezpośrednich, związanych z wybuchem pandemii Covid-19 kontynuowano działania w celu uruchomienia nowych rynków zbytu, z zamkniętym system fitosanitarnym. Przykładem skuteczności tych działań na przestrzeni ostatnich lat, jest otwarcie, dla świeżych owoców – jabłek, rynków następujących krajów: Kanady, Chin, Wietnamu, Kostaryki, Kolumbii, Indii, Tajlandii, Tajwanu i Izraela. Kolejnym ważnym krokiem było podpisanie w 2021 roku Protokołu pomiędzy Ministerstwem Rolnictwa i Rozwoju Wsi i Generalną Administracją Celną CHRL (GACC), w którym określone są warunki eksportu polskiej mąki żytniej, pszennej i orkiszowej. Zaawansowane są negocjacje dla świeżych owoców borówki wysokiej (Indie i Wietnam), świeżych owoców – jabłek (Meksyk, Filipiny, Chile), mrożonych owoców, takich jak: śliwka, malina, agrest, borówka (wysoka, czarna (jagoda), brusznica) aronia (Chiny).
Należy także zwrócić uwagę, na nowe rozwiązania systemowe, które były wprowadzane w roku 2021 w związku z znaczącymi zmianami w przepisach prawa unijnego i krajowego. Przede wszystkim weszły do stosowania przepisy Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 2016/2031, które zobligowały wszystkich eksporterów do rejestracji w „urzędowym rejestrze podmiotów profesjonalnych”, prowadzonym przez Inspekcję. W związku z nowym prawem UE zostały wdrożone nowe ustawy krajowe, tj. o ochronie roślin przed agrofagami oraz o Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa. W szczególności uszczegółowiono zasady prowadzenia „rejestru eksporterów” na potrzeby produkcji, przechowywania i eksportu do krajów, które określają dla zainteresowanych warunki rejestracji w PIORiN. Aktualnie wymóg ten odnosi się do świeżych jabłek w eksporcie do Chin, Wietnamu, Tajlandii, Tajwanu, Izraela i Kolumbii. Szczegółowe informacje są dostępne w jednostkach PIORiN.
Wszelkie treści zamieszczone na tej stronie internetowej (teksty, zdjęcia itp.) podlegają ochronie prawnej na podstawie przepisów ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U. z 2019, poz. 1231 z późn. zm.). GIORiN wyraża zgodę na wykorzystanie całości lub części powyższej informacji, pod warunkiem podania źródła i odnośnika do adresu strony internetowej piorin.gov.pl.
Źródło
Państwowa Inspekcja Ochrony
Roślin i Nasiennictwa
http://piorin.gov.pl/
