W dniu 12 lipca 2024 potwierdzono 9 i 10 ognisko ASF w Wielkopolsce. Przypominamy, że w całym 2023 roku stwierdzono 10 ognisk w samej tylko Wielkopolsce, na 30 ognisk w kraju. Należy się zatem spodziewać, że ten rok będzie znacząco gorszy pod tym kątem. ASF jest jedną z głównych przyczyn, obok braku opłacalności produkcji, redukcji pogłowia oraz liczby stad świń w Polsce i w Wielkopolsce, jaka miała miejsce na przestrzeni ostatnich kilku lat. Skuteczna walka z tym wirusem oraz zabezpieczenie finansowe gospodarstw rolnych w razie jego zaistnienia i nałożenia stref z ograniczeniami to podstawa efektywnego programu odbudowy pogłowia trzody chlewnej w Polsce. Wielkopolska Izba Rolnicza od wielu lat aktywnie działa na rzecz ograniczenia tej choroby oraz redukcji negatywnych skutków finansowych dla producentów. Apelujemy również o przestrzeganie bioasekuracji nie tylko w gospodarstwach rolnych, ale również przez myśliwych czy osoby pracujące w lesie, co pozwoli na zminimalizowanie ryzyka wystąpienia choroby.
Poniżej przedstawiamy syntetyczne zestawienie naszych działań. Nasze szczegółowe propozycje, pisma i inne materiały znajdziecie Państwo na naszej stronie internetowej: www.wir.org.pl, w zakładce ASF – bioasekuracja.
- Jeszcze przed pojawieniem się pierwszego ogniska ASF w Wielkopolsce prowadziliśmy wspólnie z lekarzami weterynarii działania szkoleniowe dotyczące bioasekuracji. Takie działania były powtarzane cyklicznie. Opracowaliśmy materiały na ten temat, które były publikowane na naszych stronach internetowych. Cyklicznie publikujemy materiały na temat ASF i bioasekuracji.
- Po pierwszym ognisku ASF, które miało miejsce w Więckowicach w 2020 roku, wystąpiliśmy bezpośrednio do Komisji Europejskiej z wnioskiem o większą elastyczność przy nakładaniu stref z ograniczeniami – w kontekście ich wielkości oraz czasu trwania.
- Na bazie odpowiedzi z Komisji Europejskiej zwracaliśmy się i nadal zwracamy o system rekompensat dla rolników, którzy nie ze swojej winy znaleźli się w strefie czerwonej i ponoszą konsekwencje cenowe takiej sytuacji. Były dwa rozdania takiego programu, ale niestety MRIRW zaniechało tych działań. Wystąpiliśmy o to ponownie podczas ostatniego spotkania z Ministrem Rolnictwa i Rozwoju Wsi, które miało miejsce 4 lipca w Poznaniu. Przedstawiamy ten punkt, jako jeden z zasadniczych warunków skutecznego programu odbudowy pogłowia trzody chlewnej w Polsce.
- Zaraz po wystąpieniu pierwszego ogniska, wspólnie z Wojewodą, w ramach zespołu ds. ASF i grupą producentów Tuczpol, współorganizowaliśmy skup i transport zwierząt ze strefy czerwonej do kwalifikowanych rzeźni na wschodzie Polski. Podjęliśmy działania w celu wyznaczenia rzeźni z odpowiednimi uprawnieniami odbioru świń ze stref w Wielkopolsce.
- Ponawiamy nasze interwencje w sytuacji, kiedy strefa czerwona lub inna strefa na danym terenie trwa zbyt długo.
- Wnioskowaliśmy i wnioskujemy o wzmocnienie służb weterynaryjnych od strony kadrowej oraz sprzętowej, tak, aby maksymalnie skrócić i uprościć procedury formalne walki z ASF oraz maksymalnie skrócić czas trwania stref ASF, co w dużej mierze zależy od działań służb weterynaryjnych.
- Wielokrotnie wnioskowaliśmy i wnioskujemy o maksymalną redukcję populacji dzików. Wystąpiliśmy o to ponownie podczas ostatniego spotkania z Ministrem Rolnictwa i Rozwoju Wsi, które miało miejsce 4 lipca w Poznaniu. Wnioskowaliśmy o wyposażenie kół łowieckich w chłodnie dla dzików. Wnioskowaliśmy o możliwość polowań z noktowizorami. Braliśmy udział w dwóch spotkaniach w Lubuskim Urzędzie Wojewódzkim w celu utrzymania grodzeń, uniemożliwiających przemieszczanie się dzików w kierunku województwa wielkopolskiego i maksymalnej redukcji dzików w ramach tych grodzeń. Apelowaliśmy i apelujemy o możliwość odłowu dzików z trenów miejskich oraz nie objętych obwodami łowieckimi, jako potencjalnego rezerwuaru wirusa.
- Apelujemy o zacieśnienie współpracy pomiędzy Ministerstwem Klimatu i Środowiska a Ministerstwem Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz instytucjami rolniczymi, łowieckimi i leśnymi na szczeblu krajowym, gdyż widoczny jest brak porozumienia. W szczególności szkodliwe są zapowiedzi ograniczenia ilości polowań zbiorowych podczas których pozyskuje się największą ilość dzików w sezonie jesienno-zimowym. Polowania zbiorowe są najskuteczniejszym działaniem w celu obniżenia populacji dzików do pożądanego poziomu.
- Wystąpiliśmy z wnioskiem o zmiany w prawie, które umożliwią rolnikom samodzielne podawanie szczepionek i niektórych leków, w celu ograniczenia wizyt osób trzecich (szczególnie weterynarzy) w gospodarstwie.
- Kierownicy biur powiatowych oraz Przewodniczący Rad Powiatowych na bieżąco współpracują z powiatowymi lekarzami weterynarii w celu rozwiązywania problemów z ASF.
- Tematyka ASF jest każdorazowo omawiana podczas naszych corocznych forów rolniczych.
Opracowanie:
Barbara Idczak
Andrzej Przepióra
