- Lasy w Polsce zawsze były przedmiotem szczególnej troski państwa – zapewniał minister Maciej Grabowski podczas konferencji „90 lat Lasów Państwowych. Dla lasu, dla ludzi”, która rozpoczęła dziś obchody jubileuszu Lasów Państwowych. Honorowy patronat nad wydarzeniem objęła Marszałek Sejmu Ewa Kopacz.
Obchody 90-lecia Lasów Państwowych rozpoczęły się już symbolicznie 21 marca, kiedy to obchodzony jest także Międzynarodowy Dzień Lasów, jednak rocznica będzie celebrowana przez cały rok. W ramach obchodów, a także z okazji jubileuszu 25-lecia pierwszych demokratycznych wyborów, Lasy Państwowe z inicjatywy i pod patronatem Ministra Środowiska, uruchomią sieć 25 ścieżek biegowych. Plan obchodów obejmuje również konferencje naukowe, sympozja, panele dyskusyjne, imprezy plenerowe, targi, festyny. Zachęcamy do zapoznania się z kalendarium obchodów 90-lecia Lasów Państwowych.
W dzisiejszym spotkaniu w Sejmie RP udział wzięli m.in.: Marszałek Sejmu Ewa Kopacz, Minister Środowiska Maciej Grabowski, Główny Konserwator Przyrody Janusz Zaleski, Dyrektor Generalny Lasów Państwowych Adam Wasiak i przewodniczący Sejmowej Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa Stanisław Żelichowski.
- Polska jest w europejskiej czołówce, jeśli chodzi o powierzchnię lasów, które dzisiaj stanowią blisko 30 procent terytorium. Zasobność drzewostanów stale wzrasta w naszym kraju i jest ponad dwukrotnie wyższa niż przeciętna w pozostałych lasach Europy – powiedział minister Grabowski. - Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe, którego jubileusz właśnie inaugurujemy, jest największą w Unii Europejskiej organizacją zarządzającą lasami własności państwa. Dobre zarządzanie i samodzielność finansowa organizacji umożliwia wykonywanie licznych zadań nie tylko na rzecz lasów, ale także szerokiego grona ich użytkowników – dodał.
Przy okazji minister Grabowski zwrócił się również do leśników: - Jesteście i powinniście być wzorem dla innych, bo stanowicie grupę zawodową, która niejednokrotnie już udowodniła, że potrafi i robi to, co jest ważne dla przyrody i ludzi. Wasza praca i profesjonalizm wspierają realizację bardzo ważnych dla rozwoju i bezpieczeństwa państwa polityk i strategii, miedzy innymi polityki ekologicznej, klimatycznej i energetycznej.
Lasy są domem dla 80 proc. gatunków roślin i zwierząt. W Polsce, w środowisku leśnym występuje aż 32 tys. gatunków flory i fauny, czyli 65 proc. wszystkich u nas spotykanych. Lasy pełnią też ważną funkcję „pochłaniacza” dwutlenku węgla. Drzewa w polskich lasach mogą zmagazynować łącznie aż 900 mln ton węgla. Lasy zajmują blisko 30 proc. terytorium kraju, a ich powierzchnia stale rośnie. Na przestrzeni ostatnich lat udało się zwiększyć lesistość kraju z 21 proc. w roku 1945 do blisko 30 proc. obecnie. Co roku leśnicy w Polsce sadzą 500 mln nowych drzew.
Lasy Państwowe mają już 90 lat. Mimo historycznych zakrętów i zmian organizacja funkcjonuje do dziś, łącząc bogatą tradycję z nowoczesnością.
Dwudziestolecie międzywojenne
Tuż po odzyskaniu niepodległości w 1918 r. podejmowano pierwsze decyzje ukierunkowane na tworzenie administracji leśnej. W 1920 r. utworzono cztery zarządy okręgowe lasów państwowych (w Warszawie, Radomiu, Siedlcach i Lwowie), nadzorowane przez Ministerstwo Rolnictwa i Dóbr Państwowych.
W 1924 r. powstało przedsiębiorstwo Polskie Lasy Państwowe, któremu prezydent Polski Stanisław Wojciechowski powierzył gospodarowanie polskimi lasami. Stało się to za sprawą podpisanych przez prezydenta rozporządzeń:
§ z 28 czerwca – o statucie polskich lasów państwowych,
§ z 30 grudnia – o organizacji i administracji lasów państwowych.
Prawny i gospodarczy model polskiego leśnictwa ukształtował się w ciągu kilku następnych lat. W latach 30. XX w. pierwszy dyrektor Lasów Państwowych, Adam Loret, nakreślił wizję funkcjonowania organizacji. Według niej las pełni wiele różnorodnych funkcji, a produkcja drewna jest tylko jedną z nich.
W 1934 r., z inicjatywy Loreta, przeprowadzono modernizację Lasów Państwowych. Zmniejszono liczbę dyrekcji LP do dziewięciu. Liczba nadleśnictw wynosiła 434. Lasy państwowe zajmowały wówczas powierzchnię ponad 3,3 mln ha.
Wojna
Wybuch II wojny światowej przerwał dynamiczny rozwój Lasów Państwowych. Okupanci natychmiast wprowadzili swoją administrację leśną. Lasy mocno ucierpiały w wyniku działań wojennych. Prowadzona na terenach zajętych przez hitlerowskie Niemcy i Związek Radziecki gospodarka miała charakter rabunkowy. Wielu leśników oddało podczas walk swoje życie. Szacuje się, że łącznie na wszystkich frontach II wojny światowej walczyło ok. 11 tys. leśników. 724 z nich zostało zamordowanych w Katyniu, Miednoje i Charkowie. Adam Loret został aresztowany 19 września 1939 r. i zaginął.
Przez całą wojnę leśnicy wspierali oddziały partyzanckie, znajdujące schronienie w lasach. Bywało, że ginęły przez to całe leśne rodziny. Wydarzenia tamtego okresu upamiętniają liczne mogiły, rozsiane w lasach całego kraju. Leśnicy otaczają je opieką, aby przetrwała pamięć zmagań o wolną Polskę.
Lata PRL-u
Po wojnie państwo przejmowało na własność lasy, a także tartaki, zakłady przerobu drewna i innych produktów leśnych. Powierzchnia lasów państwowych zwiększyła się wtedy do ponad 6 mln ha. Według stanu na 1 stycznia 1948 r. w 16 dyrekcjach Lasów Państwowych było 917 nadleśnictw, w tym trzy parki narodowe.
Dalsze lata przynosiły kolejne modyfikacje systemu zarządzania lasami państwowymi. W latach 50. W miejsce 16 dyrekcji powstały dwa szczeble zarządzania: zarządy okręgowe (17) i rejonowe (137). W 1975 r. zlikwidowano siedem OZLP. W następnych latach stopniowo powracano do dawnej liczby OZLP, przy bardzo dużych zmianach ich granic oraz powierzchni.
Lata PRL-u to czas narzucanych odgórnie norm i wielkości pozyskiwanego surowca, co często kłóciło się z zasadami racjonalnej gospodarki leśnej. A jednak mimo tych trudności leśnikom zawsze udawało się na pierwszym miejscu stawiać dobro lasów.
III Rzeczpospolita
Kolejny przełom czekał Lasy Państwowe w latach 90. XX w. w związku ze zmianą ustrojową. Zarządzanie lasami ujęto w ustawie o lasach, najważniejszym dokumencie dla organizacji. Jej uchwalenie w 1991 r. przesunęło akcenty działalności Lasów Państwowych. Podkreślono konieczność trwałego zachowania lasu i ciągłości jego wielofunkcyjnego użytkowania przez obecne i przyszłe pokolenia. Wejście w życie tej ustawy spowodowało przemianowanie Naczelnego Zarządu LP w Dyrekcję Generalną LP, a OZLP w regionalne dyrekcje LP. Określono na nowo kompetencje poszczególnych jednostek organizacyjnych. W 1994 r. nadano Lasom Państwowym nowy statut. Ustawa wprowadziła pojęcie Służby Leśnej.
Galeria
 od lewej: Ewa Kopacz, Maciej Grabowski, Janusz Zaleski, Stanisław Żelichowski |
 Maciej Grabowski, Minister Środowiska |
 |
 |
Źródło
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi
http://www.minrol.gov.pl/
