W sprawie działania Rad Społecznych

W związku z pismem (>>>) Zarządu Krajowej Rady Izb Rolniczych z dnia 24 stycznia br. skierowanym do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie działania Rad Społecznych w dniu 2 lutego 2017 r. otrzymaliśmy odpowiedź Prezesa Agencji Nieruchomości Rolnych Waldemara Humięckiego ww. sprawie:

"Rady Społeczne przy oddziałach terenowych Agencji powołane zostały Zarządzeniem Prezesa Agencji w 2012 r. Początkowym założeniem było, że Rady te będą spotykały się co najmniej raz na kwartał, a celem tych spotkań miała być wymiana informacji, konsultacje w zakresie problemów przedstawianych przez Rolników, a także wyrażanie opinii w przedstawianych przez Agencję sprawach. Z czasem jednak współpraca ta uległa rozluźnieniu, a przy braku formalnych przesłanek do zasięgnięcia opinii Rady Społecznej w określonych sprawach - o opinie te często wymagane bądź pożądane w procesie rozdysponowania Agencja zwracała się do Izb Rolniczych różnych szczebli (powiatowego lub wojewódzkiego).

Agencja zawsze wielkim uznaniem i szacunkiem darzyła Izby Rolnicze, co wielokrotnie było podkreślane na spotkaniach wcześniejszych oraz spotkaniu z dnia 12.01. br. przywoływanym w piśmie do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi pt. „Umocowanie izb rolniczych przy obrocie ziemią". Nie zmienia to jednak faktu, że w ocenie Agencji wysłuchanie przedstawicieli szerszego grona Rolników - Przedstawicieli związków i organizacji społeczno-zawodowych, może jedynie korzystnie wpłynąć na procesy rozdysponowania gruntów Zasobu, zaspokojenie lokalnych potrzeb oraz wspólne wypracowanie rozwiązań w najbardziej istotnych sprawach dotyczących relacji Rolnik-Agencja.

To właśnie środowiska rolnicze niejednokrotnie podnosiły kwestie związane z „monopolem" Izb Rolniczych m.in. w kwestiach opiniowania spraw dotyczących Zasobu. Dlatego też, wsłuchując się w głosy tych środowisk i dostrzegając potrzebę oraz realne korzyści ich integracji i możliwości stworzenia wspólnej płaszczyzny do wymiany poglądów (często odmiennych) pomiędzy Rolnikami oraz Rolnikami i Agencją - podjąłem inicjatywę reaktywacji Rad Społecznych oraz nadania im faktycznych uprawnień.

Podjęcie inicjatywy reaktywacji i wzmocnienia znaczenia Rad Społecznych w rozdysponowaniu gruntów Zasobu było m.in. następstwem spotkania jakie odbyło się z Rolnikami w województwie zachodniopomorskim w styczniu 2016 r., którzy właśnie ww. sprawy podnosili jako jedne z ważniejszych.

Jak wspomniano wcześniej wraz z reaktywacją Rad, zwiększyło się ich znaczenie i uprawnienia, które znane są doskonale Izbom Rolniczym, bo również ich przedstawiciel jest członkiem Rady Społecznej zarówno przy oddziale, jak i przy Prezesie ANR. Faktycznie, mając na względzie, że w skład Rad Społecznych wchodzą przedstawiciele różnych organizacji i związków zawodowych działających na danym terenie (m.in. Solidarność Rolników Indywidualnych, Kółka Rolnicze, Samoobrona, Stowarzyszenie Dzierżawców i inne - łącznie do 10 członków) - głos przedstawiciela Izb Rolniczych jest jednym z wielu. Każdy przedstawiciel ma bowiem prawo swobodnej wypowiedzi w przedmiocie dyskusji, a w przypadku głosowania - równo znaczący głos.

Przedstawiona w pejoratywnym świetle wypowiedź, jakoby Prezes ANR stwierdził, że Rada Społeczna jest jedynie ciałem opiniująco-doradczym, wynika zapewne z niezrozumienia. Ranga Rady wyrażona jest m.in. w kompetencjach przyznanych Radzie - wydzierżawianie nieruchomości większych obszarowo musi być poddane pod konsultacje z Radą Społeczną. Ustalenie zasad, pozaustawowych kryteriów wyboru dzierżawcy oraz oceny oferty zostało zastrzeżone do uzgodnienia z Radą Społeczną. Rozwiązań takich jest wiele w obecnie obowiązujących zarządzeniach i wytycznych dotyczących obrotu ziemią rolną przez Agencję.

W odniesieniu do kwestii „wyniku matematycznego" i odniesienia go do znaczenia Rad Społecznych w tej kwestii, trudno zrozumieć intencję Izb Rolniczych. Wynik przetargu ofertowego stanowi określona liczba punków, która liczona jest zgodnie z zasadami, kryteriami i wagami uzgodnionymi z Rada Społeczna. Sam wynik nie zależy więc od uznaniowości Komisji Przetargowej, ale od liczby zgromadzonych punktów. Ustanawianie stałych zasad rozstrzygania przetargów sprzyja przejrzystości zagospodarowania Zasobu oraz uniezależnia wyniki przetargu od czynnika ludzkiego.

Należy podkreślić, że każda zmiana przyjętych uprzednio zasad wymaga uzgodnienia z Radą Społeczną i może być dokonywana, co do zasady, raz do roku w celu wykluczenia „indywidualnego podejścia" do kwestii konkretnych przetargów.

Agencji znane jest stanowisko Izb Rolniczych, w którym podnoszą, że główny głos w ww. zakresie powinien należeć właśnie do przedstawicieli Izb Rolniczych. Stąd wnoszą o umocowanie ustawowe. Na spotkaniu w dniu 12.01.br. wyrazili natychmiastową gotowość do współdecydowania i współodpowiedzialności za gospodarowanie Zasobem oraz wskazywanie kierunków i sposobów dystrybucji tak ważnego dla rozwoju gospodarstw rolnych zasobu, jakim jest ziemia rolna. Należy zauważyć, że w obecnym stanie prawnym ostateczna decyzja oraz pełna odpowiedzialność za gospodarowanie Zasobem leży po stronie Agencji, o czym zostali poinformowani obecni na spotkaniu przedstawiciele Izb Rolniczych. Nie zmienia to faktu, że dla Agencji bardzo ważne są opinie płynące z Izb Rolniczych, wyrażane zarówno na spotkaniach, jak i w formie głosu doradczego i opiniującego na posiedzeniach Krajowej i Terenowych Rad Społecznych."