Opinia do projektu zmiany ustawy Kodeks spółek handlowych

Samorząd rolniczy przedstawił opinię do projektu zmiany ustawy Kodeks spółek handlowych, w której wskazał, że wprowadzenie przedmiotowym projektem prostej spółki akcyjnej do systemu spółek prawa polskiego należy ocenić pozytywnie.

Należy jednak wziąć pod rozwagę czy części rozwiązań przewidzianych w przedmiotowym projekcie dla prostej spółki akcyjnej nie warto byłoby wprowadzić w stosunku do spółki z ograniczona odpowiedzialnością. Obsługa prostej spółki akcyjnej dla przeciętnej osoby fizycznej, nie mającej wykształcenia kierunkowego może okazać się zbyt skomplikowana. Tym bardziej, że zdecydowana większość przepisów dotyczących prostej spółki akcyjnej ma charakter przepisów względnie obowiązujących, co oznacza, że mogą zostać one zmienione umową spółki. Mimo wszystko spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest prostszą forma prawną do obsługi. To również może przemawiać za obecnie częstym wyborem spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jako formy prowadzenia działalności gospodarczej przez przedsiębiorców.

Ponadto wskazano, iż w przedstawionym projekcie nie została uregulowana kwestia czy prostą spółkę akcyjną może zostać zawiązana wyłącznie przez jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Zasadnym wydaje się konieczność jednoznacznego uregulowania niniejszej kwestii w ustawie, tak jak ma to miejsce w odniesieniu do spółki akcyjnej (art. 301 1 zd. 2 KSH).

Pewne zastrzeżenie izb rolniczych budzi również kwestia zgłoszenia do sądu rejestrowego zmiany wysokości kapitału akcyjnego. Czy do przedmiotowego zgłoszenia znajduje również zastosowanie art. 458 par. 2 pkt. 1 i 3 KSH. Z przedstawionego projektu wynika, iż niniejszy przepis nie znajduje zastosowania. W związku z powyższym na jakiej podstawie sąd rejestrowy będzie badał zgodność z prawem uchwały akcjonariuszy rozporządzającej środkami zgromadzonymi w kapitale akcyjnym. Mianowicie powstają pytania, jakie dokładnie dokumenty będą wymagane przy złożeniu wniosku o zmianę wysokości kapitału akcyjnego oraz czy sąd rejestrowy będzie miał prawo zakwestionować złożony wniosek o zmianę?

W uzasadnieniu projektu znajduje się stwierdzenie, iż zabezpieczenie wierzycieli spółki ma stanowić m. in. obowiązek tworzenia kapitału zapasowego z zysku w wysokości 8%. Oznacza to, iż kapitał zapasowy utworzony zostaje dopiero w chwili osiągnięcia przez spółkę zysku i to jedynie w wysokości 8%. Jakie jest w związku z tym zabezpieczenie wierzycieli w sytuacji kiedy: kapitał akcyjny wynosi I zł, kapitału zapasowy nie został utworzony, gdyż spółka nie osiąga zysku, spółka nie ma majątku, wkłady na pokrycie akcji stanowią głównie wkłady niepieniężne nie posiadające zdolności bilansowej, a więc nie tworzące kapitału akcyjnego, a akcjonariusze nie ponoszą odpowiedzialności za zobowiązania spółki zgodnie z art. 300¹ par. 3 projektu zmiany ustawy Kodeks Spółek Handlowych?

Wskazano również, iż zgodnie z art. 300⁴⁹ par 1 projektu w prostej spółce akcyjnej ustanawia się zarząd albo radę dyrektorów. Jednocześnie zgodnie z art. 300⁹⁸ projektu do uchwał akcjonariuszy stosuje się odpowiednio przepisy art. 422-427 KSH. Niniejsze przepisy maja bardzo istotne znaczenie, gdyż regulują kwestie uchylenie uchwały oraz unieważnienie uchwały zgromadzenia akcjonariuszy. Zgodnie z ww. przepisami legitymacja czynna do żądania uchylenia lub unieważnienia uchwały przysługuje:

1. zarządowi, radzie nadzorczej oraz poszczególnym członkom tych organów;
2. akcjonariuszowi, który głosował przeciwko uchwale, a po jej powzięciu zażądał zaprotokołowania sprzeciwu; wymóg głosowania nie dotyczy akcjonariusza akcji niemej;
3. akcjonariuszowi bezzasadnie niedopuszczonemu do udziału w walnym zgromadzeniu;
4. akcjonariuszom, którzy nie byli obecni na walnym zgromadzeniu, jedynie w przypadku wadliwego zwołania walnego zgromadzenia lub też powzięcia uchwały w sprawie nieobjętej porządkiem obrad.

Powyższe przepisy nie przewidują sytuacji kiedy w spółce utworzona zostaje rada dyrektorów zamiast zarządu. Z racji tego, iż w art. 300⁴⁹ par. 1 projektu zastosowana została alternatywa w prostej spółce akcyjnej można utworzyć albo zarząd albo radę dyrektorów. Zasadnym wydaję się, aby rada dyrektorów również posiadała na równi z zarządem legitymację czynną do wystąpienia do sądu z przedmiotowymi powództwami