Centralny Port Komunikacyjny (CPK) to gigantyczna inwestycja na skalę całego kraju. Inwestycja, która „wchłonie” swoim rozmiarem ogromną liczbę siedlisk, zabudowań mieszkalnych, gospodarskich i gruntów rolnych. Jest to temat niewątpliwie bardzo trudny, bo gospodarstwa rolne często tworzone od podstaw w niejednokrotnie trudnych czasach, przekazywane z pokolenia na pokolenie, powiększane, unowocześniane i modernizowane będą musiały zmierzyć się z podjęciem decyzji co do planowanej przez CPK inwestycji.
Inwestycja, która wydawało by się jeszcze jakiś czas temu nie mieć racji bytu - głównie ze względu na ogrom kosztów jakie są z nią związane, jest już na finiuszu prac projektów budowlanych. I choć ma dotyczyć przewozów pasażerskich, to w kuluarach rolniczych niejednokrotnie można usłyszeć, iż ma ono mieć zupełnie inne przeznaczenie. Mimo wszystko, to budowa CPK ciągnie ze sobą wielką ilość obaw, zastrzeżeń i wątpliwości. Dlatego należy zadawać pytania i szukać odpowiedzi przy każdym możliwym spotkaniu z inwestorami.
Dla samorządu rolniczego spotkania na każdym etapie tej inwestycji są bardzo ważne, bo dotyczy tematu, który dotyka przede wszystkim wielkopolskich rolników. O możliwość spotkania się z przedstawicielami spółki CPK, Wielkopolska Izba Rolnicza zabiegała od dłuższego czasu. W marcu ostatecznie otrzymała zaproszenie, aby na spotkaniu zaplanowanym na 3 kwietnia br., w Warszawie w siedzibie spółki podjąć rozmowy z Piotrem Rachwaliskim członkiem Zarządu oraz przedstawicielami Spółki CPK.
W spotkaniu uczestniczyła grupa sześciu osób, po jednym przedstawicielu z powiatu jarocińskiego, pleszewskiego, średzkiego oraz kaliskiego z Mieczysławem Łuczakiem prezesem WIR na czele. Przedstawiciele WIR przedstawili pytania zebrane od rolników, przez których gospodarstwa, siedliska i grunty rolne ta inwestycja będzie przebiegać. Należy tutaj podkreślić iż, zebrane pytania to tylko namiastka, tych które zapewne będą jeszcze skierowane do przedstawicieli CPK w najbliższym czasie.
Przedmiotem spotkania był aktualny stan prac nad projektem budowy linii kolejowej nr 85 na odcinku Sieradz-Kalisz-Pleszew-Poznań, zasad Kolejowego Programu Dobrowolnych Nabyć (KPDN) oraz zasad wywłaszczeń na podstawie projektów kolejowych w oparciu o Ustawę o Transporcie Kolejowym.
Przedstawiono harmonogram realizacji inwestycji - przebiegu linii kolejowej o prędkości 350km/h. Harmonogram zakłada, iż budowa portu ruszy w pierwszym kwartale 2028 roku. Inwestycja ta będzie realizowana i nie ma możliwości jej zatrzymania, a wszelkie czynności w tym kierunku zostały już poczynione. Obecnie finalizowane są prace związane z odbiorem dokumentacji w zakresie KPP, jednocześnie rozpoczęto prace nad projektem budowlanym. Jak zapewniano, informacje o przebiegu jak i rozwiązaniach drogowych i kolejowych zawartych w projekcie były przedstawiane zainteresowanymi tj. mieszkańcom podczas otwartych spotkań, a wszystkie jednostkami samorządu terytorialnego tj. gminy były informowane o pracach na bieżąco.
Co do samego projektu przebiegu linii kolejowej - ewentualne propozycje modyfikacji NIE BĘDĄ brane pod uwagę – co oznacza, że nie ma możliwości dokonywania zmiany przebiegu linii. Natomiast co do wszelkich innych aspektów związanych infrastrukturą np. dróg dojazdowych itp. istnieje możliwość dokonania korekty po wcześniejszym skontaktowaniu się z CPK. Rolnicy zatem mogą zgłaszać swoje uwagi i proponowane rozwiązania co do swoich siedlisk i gruntów na adres e-mail CPK lub kontaktować z nr tel. 539 188 404. Jak zapewniano podczas spotkania, każda propozycja zmiany zostanie przeanalizowana i indywidualnie rozpatrzona, a rolnik otrzyma odpowiedź co do zgłoszonych korekt.
Izbowej delegacji przedstawiono również zasady Kolejowego Programu Dobrowolnych Nabyć (KPDN) oraz zasady wywłaszczeń w oparciu o Ustawę o Transporcie Kolejowym. To również temat który jest nie łatwy, bo niesie za sobą dylematy m in. jakie rozwiązanie dla danego siedliska czy działki rolnej będzie najlepsze i w jakim stopniu będzie ono mogło pokryć straty związane z inwestycją kolejową. Każdy zainteresowany będzie musiał indywidualnie rozpatrzyć zaproponowane warianty i podjąć decyzję, który propozycja będzie najbardziej dla niego korzystna.
Ze strony przedstawicieli izby padła propozycja wprowadzenia trzeciego wariantu dla tych rolników, którzy nie będą zainteresowani żadnym z dwóch dobrowolnych wariantów odszkodowawczych. Wariant trzeci - tzw. „grunt za grunt”, oznaczałby iż rekompensatą za grunt, który został przeznaczony pod budowę CPK, otrzymałby inną nieruchomość np. pochodzącą z zasobów Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa i znajdujący się w pobliżu gospodarstwa rolnego. Spółka niestety nie posiada gruntów zamiennych pod inwestycje liniową i informacji o ilości ale i o miejscach, regionach gdzie takie grunty zamienne mogłyby być zlokalizowane i pochodziłyby z zasobów np. KOWRu. Podkreślono że wariant ten jest możliwy do rozważenia, ale na obecną chwilę nie do zaproponowania rolnikom, ponieważ wymaga dalszej obustronnej analizy.
Mieczysław Łuczak prezes WIR apelował o poszanowanie rolniczej własności, w tym gospodarstwa rolnego, które jest dla rolnika bezcenne. Poinformował iż „gospodarstwo to warsztat pracy opatrzony niejednokrotnie pokoleniową pracą, bólem, potem i nawet łzami, bo powiązany jest z rolnikiem silną więzią emocjonalną. Jako samorząd rolniczy nie jesteśmy przeciwni tego typu inwestycjom i tym samym rozwojowi gospodarczemu naszego kraju, ale chcemy zabezpieczyć interesy rolników i ich gospodarstw. Inwestycja swoim zasięgiem obejmie również liczne gospodarstwa ogrodnicze, sadownicze. W powiecie kaliskim i pleszewskim jest olbrzymia liczba gospodarstw prowadzących produkcję „pod szkłem” czyli w nowoczesnych szklarniach i tunelach foliowych. W tych gospodarstwach zostały poczynione gigantyczne inwestycje, a ich likwidacja budzi olbrzymie emocje”. Zadeklarował, także iż Wielkopolska Izba Rolnicza wystosuje do ustawodawców pisma dotyczące zabezpieczenia gruntów pochodzących z Zasobu Własności Rolnych Skarbu Państwa pod tzw. „grunty zamienne”. Prezes zadeklarował merytoryczną współpracę oraz chęć uczestnictwa w spotkaniach z przedstawicielami CPK oraz przekazywanie uwag i sugestii zgłaszanych przez wielkopolskich rolników.
CPK zapewniło przedstawicieli WIR o godnych odszkodowaniach dla rolników i zachowaniu wszystkich aspektów związanych z ich sytuacją, w obliczu kolejowej inwestycji.
Tylko czas pokaże, czy wszystkie propozycje, obietnice i założenia będą miały odzwierciedlenie w rzeczywistości.
Z autorem tekstu można się skontaktować poprzez e-mail: wirple@wir.org.pl
Opracowanie: Lidia Ryszewska
Źródło
Wielkopolska Izba Rolnicza
http://www.wir.org.pl/