W kolejnym artykule dotyczącym Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027 przybliżymy Państwu rolnictwo ekologiczne. Najważniejszą zmianą jest odstąpienie od wdrażania tego ekoschematu w ramach I filaru i przeniesienie do filaru II. Jednocześnie zwiększono limit wydatków na środowisko w II filarze z poziomu 37,41% do 43,44%. Zaplanowano zwiększenie udziału użytków rolnych objętych wsparciem w ramach WPR - z 3,52% na 4,53% (tzn. z ok. 513 tys. ha na 659 tys. ha).
Wsparciem w ramach tej interwencji objęte są powierzchnie upraw: rolniczych, warzywnych, zielarskich, sadowniczych, jagodowych, paszowych oraz TUZ. Ponadto, małe gospodarstwa z uprawami ekologicznymi o powierzchni UR nie większej niż 10 ha będą mogą otrzymać wsparcie w ramach interwencji na uproszczonych zasadach - płatność do hektara w jednakowej wysokości niezależnie od grupy upraw. W ramach interwencji rolnicy mogą otrzymać do każdego hektara zgłoszonego do płatności ekologicznych dodatkową premię za prowadzenie zrównoważonej produkcji roślinno-zwierzęcej (zarówno w przypadku płatności ekologicznych do powierzchni ww. grup upraw, jak i w przypadku małych gospodarstw z uprawami ekologicznymi).
Zobowiązania w ramach interwencji – Rolnictwo ekologiczne obejmują okres 5 lat. Płatności ekologiczne w okresie konwersji, w ramach 5-letniego zobowiązania, przysługują nie dłużej niż przez okres pierwszych 3 lat realizacji zobowiązania. Jeżeli rolnik do danego gruntu otrzymał płatności ekologiczne w ramach analogicznych działań w poprzednich latach – do takiego gruntu przysługują płatności ekologiczne wg stawek określonych dla okresu po konwersji.
Wymagania w ramach interwencji:
- Obowiązek produkcji ekologicznej i odpowiednie przeznaczenie zbioru.
- Uprawa gatunków roślin określonych w przepisach.
- Posiadanie zwierząt – w przypadku płatności do upraw paszowych na gruntach ornych oraz do trwałych użytków zielonych.
- Posiadanie zwierząt w obsadzie 0,5-1,5 DJP na każdy hektar UR – w przypadku premii za prowadzenie zrównoważonej produkcji roślinno-zwierzęcej.
- Zachowanie trwałych użytków zielonych (nie dotyczy pakietu Małe gospodarstwa z uprawami ekologicznymi w przypadku TUZ innych niż cenne przyrodniczo).
- Posiadanie planu działalności ekologicznej.
- W przypadku podstawowych upraw sadowniczych, ekstensywnych upraw sadowniczych oraz upraw jagodowych:
- Uprawa gatunków w okresie owocowania, a w przypadku upraw niebędących w okresie owocowania - potwierdzenie, że do założenia tych upraw wykorzystano materiał nasadzeniowy odpowiedniej jakości.
- Utrzymanie minimalnej obsady dla poszczególnych gatunków roślin z tolerancją do 10%.
- Coroczne wykonywanie na plantacji zabiegów uprawowych i pielęgnacyjnych.
- PRODUKCJA METODAMI EKOLOGICZNYMI - ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN
Zapobieganie szkodom wyrządzanym przez szkodniki i chwasty polega przede wszystkim na ochronie poprzez:
- ich naturalnych wrogów,
- wybór gatunków, odmian i heterogenicznego materiału,
- płodozmian,
- techniki uprawy, takie jak biofumigacja, metody mechaniczne i fizyczne, oraz
- procesy termiczne, takie jak solaryzacja i, w przypadku upraw pod osłonami, płytka obróbka gleby parą
- PRODUKCJA METODAMI EKOLOGICZNYMI - NAWOŻENIE
Żyzność i aktywność biologiczna gleby jest utrzymywana i zwiększana:
a) z wyjątkiem łąk i upraw wieloletnich na paszę – poprzez stosowanie wieloletniego płodozmianu, w tym obowiązkową uprawę roślin bobowatych, jako uprawę podstawową lub okrywową w ramach płodozmianu i innych roślin na nawóz zielony;
b) w przypadku szklarni lub upraw wieloletnich innych niż rośliny na paszę – poprzez stosowanie krótkoterminowej uprawy roślin na nawóz zielony i roślin strączkowych, a także stosowanie różnorodnych roślin; oraz
c) we wszystkich przypadkach – poprzez stosowanie obornika lub materii organicznej, w obu przypadkach najlepiej przekompostowanych, pochodzących z produkcji ekologicznej.
Potrzeby żywieniowe roślin mogą być zaspokojone przy pomocy nawozów i środków poprawiających właściwości gleby dopuszczonych do stosowania w produkcji ekologicznej. Całkowita masa odchodów zwierzęcych pochodzących od zwierząt gospodarskich, nie dopuszcza przekroczenia limitu 170 kg azotu rocznie, na hektar użytków rolnych. Limit ten stosuje się wyłącznie do użycia obornika, suchego obornika i odwodnionego nawozu od drobiu, kompostowanych odchodów zwierzęcych, w tym nawozu od drobiu, kompostowanego obornika i płynnych odchodów zwierzęcych. Nie stosuje się mineralnych nawozów azotowych.
Szacowane stawki płatności w przypadku: poszczególnych grup upraw:
- Upraw rolniczych: 1 697 zł/ha - w okresie konwersji; 1 571 zł/ha - po okresie konwersji
- Upraw warzywnych: 3 021 zł/ha - w okresie konwersji; 2 391 zł/ha - po okresie konwersji
- Upraw zielarskich: 1 856 zł/ha - w okresie konwersji/po okresie konwersji
- Podstawowych upraw sadowniczych: 3 105 zł/ha - w okresie konwersji; 1 961 zł/ha - po okresie konwersji
- Upraw jagodowych: 2 495 zł/ha – w okresie konwersji; 2 213 zł/ha - po okresie konwersji
- Ekstensywnych upraw sadowniczych: 1 326 zł/ha - w okresie konwersji/po okresie konwersji
- Upraw paszowych na gruntach ornych: 1 638 zł/ha - w okresie konwersji; 1 504 zł/ha - po okresie konwersji
- Trwałych użytków zielonych: 1 043 zł/ha - w okresie konwersji/po okresie konwersji innych płatności niż do grup upraw:
- Małych gospodarstw z uprawami ekologicznymi - 1 640 zł/ha
- Premii za zrównoważoną produkcję roślinno-zwierzęcą - 573 zł/ha ( w przypadku posiadania w gospodarstwie obsady zwierząt od 0,5 DJP/ha do 1,5 DJP/ha)
Rolnik może ubiegać się o zwrot kosztów kontroli gospodarstwa przeprowadzanej przez jednostkę certyfikującą w ramach systemu kontroli w rolnictwie ekologicznym.
Płatność ekologiczna jest przyznawana w wysokości:
- 100% stawki podstawowej – za powierzchnię od 0,10 ha do 50 ha;
- 75% stawki podstawowej – za powierzchnię powyżej 50 ha do 100 ha;
- 60% stawki podstawowej – za powierzchnię powyżej 100 ha.
Podsumowując, stawki, które jeszcze kilka miesięcy temu wydawały się zachęcające do podjęcia produkcji metodami ekologicznymi, z każdym miesiącem tracą na atrakcyjności. Biorąc pod uwagę fakt, jak bardzo pracochłonna jest to produkcja, należałoby uwzględnić wzrost stawek płatności, przynajmniej o poziom inflacji.
Opracowanie:
Elżbieta Bryl
Źródło
Wielkopolska Izba Rolnicza
http://www.wir.org.pl/