Czy Europa wyczerpała właśnie swoje zasoby ryb?

9 lipca - Europejski Dzień Zależności od Ryb - wyznacza moment, od którego mieszkańcy Unii Europejskiej polegać będą na imporcie ryb i owoców morza, aby zaspokoić swoje zapotrzebowanie. 

 

Europejczycy konsumują znacznie więcej ryb i owoców morza niż są w stanie zapewnić im lokalne morza i hodowle. Ponad połowa rocznego zapotrzebowania Europejczyków na te produkty pochodzi więc z importu, z czego niemal połowa jest produkowana lub pozyskiwana w krajach rozwijających się.

 

Dzień Zależności od Ryb w symboliczny sposób obrazuje wyliczenia, na ile miesięcy starczyłoby nam ryb bez możliwości ich importu. Europejczycy konsumują pochodzące z Europy ryby w zaledwie sześć miesięcy. Sytuacja Polski nie jest znacznie lepsza - już 14 lipca wykorzystamy nasze zasoby na ten rok.

 

„Już za parę dni przypadnie dzień, w którym Polska symbolicznie wykorzysta swoje krajowe zasoby ryb. Według wyliczeń, od tego momentu zależymy od importu ryb i owoców morza, które pochodzą również z krajów rozwijających się. Życie ponad 800 milionów osób na całym świecie zależy od rybołówstwa - zrównoważona konsumpcja ryb i owoców morza jest naszą wspólną odpowiedzialnością. Ponad 33% zbadanych światowych stad ryb jest przełowionych, a około 60% poławianych na najwyższym możliwym poziomie. Nielegalne, nieraportowane i nieuregulowane połowy dodatkowo wpływają negatywnie na tragiczną sytuację zarówno zasobów ryb, jak i ludzi”. - podkreśla Anna Sosnowska, Specjalistka ds. Ochrony Ekosystemów Morskich. 

 

Biorąc pod uwagę konsumpcję na mieszkańca, Polska plasuje się na 23. miejscu w Europie, ze średnią 13 kg spożytych rocznie ryb i owoców morza na mieszkańca. Portugalia (55,3 kg), Hiszpania (46,2 kg), Litwa (44,7 kg), Francja (34,4 kg), i Szwecja (33,2 kg) mają najwyższe wskaźniki spożycia w Unii Europejskiej. Tych pięć krajów łącznie stanowi około jednej trzeciej całej europejskiej konsumpcji. 

 

Jedyne kraje, które są w stanie zapewnić swym mieszkańcom wystarczającą ilość ryb i owoców morza, to, między innymi, Chorwacja, Holandia i Irlandia. Są to jednak w Europie wyjątki - znaczna część krajów Unii musi polegać na imporcie z krajów rozwijających się. Dni Zależności od Ryb w Austrii, Słowenii, Słowacji, Rumunii czy Belgii przypadają już w pierwszych trzech miesiącach roku! 

 

Jeszcze 30 lat temu zasoby Europy były w stanie zaspokoić potrzeby konsumpcyjne swoich mieszkańców do września, a nawet października. Obecnie, zaledwie do początku lipca. Mimo tego, że część europejskich stad ryb ustabilizowała się dzięki działaniom w ramach Wspólnej Polityki Rybołówstwa UE, poziom samowystarczalności krajów Unii jest bardzo niski, a zbyt wiele stad ryb jest nadal przełowionych. Zgodnie z badaniami Komisji Europejskiej, aż 41% zbadanych stad Oceanu Atlantyckiego jest przełowionych, w przypadku Morza Śródziemnego jest to aż 88%.

 

Współfinansowany przez Unię Europejską projekt WWF, Fish Forward, ma na celu uświadomienie ludziom, w jaki sposób konsumpcja ryb wpływa na środowisko i społeczeństwo oraz zachęcenie konsumentów do świadomych decyzji zakupowych: „Kupując zarówno lokalne, jak i importowane produkty rybne, powinniśmy zawsze zwracać uwagę na ich źródło. Powinniśmy sprawdzić jaki to gatunek, gdzie i jak został złowiony - te informacje powinny być dostępne na opakowaniu lub u sprzedawcy. W ten sposób mamy wpływ na stan populacji ryb oraz ekosystemów morskich, ale także na sytuację kobiet, mężczyzn i dzieci, dla których ryby stanowią główne źródło diety oraz utrzymania. Aby pomóc konsumentom w wyborze produktów pochodzących ze zrównoważonych połowów, WWF przygotowała specjalny Poradnik rybny, dostępny również w formie elektronicznej” - dodaje Anna Sosnowska. 

 

New Economics Foundation. Fish Dependence 2018 Update – The reliance of the EU on fish from elsewhere.
https://neweconomics.org/uploads/files/NEF_FISH-DEPENDENCE-18_DIGITAL.pdf

FAO Committee on Fisheries (Rome, 9-13 July 2018). State of World Fisheries and Aquaculture. Executive Summary. http://www.fao.org/fileadmin/user_upload/COFI/COFI33Documents/MX204en.pdf

Directorate-General for Maritime Affairs and Fisheries, 2018. Facts and figures on the Common Fisheries Policy: https://publications.europa.eu/en/publication-detail/-/publication/08d4994e-4446-11e8-a9f4-01aa75ed71a1

 

Niniejsza publikacja została przygotowana z udziałem finansowym Unii Europejskiej. Za treść tej publikacji odpowiada wyłącznie WWF i nie można jej w żaden sposób odbierać jako stanowisko Unii Europejskiej.